بیل گیتس از خصوصیات رهبران موفق برای عبور از بحران می‌گوید

بیل گیتس از مدیرانی است که با دوراندیشی خیره کننده به خوبی رویدادهای بزرگ را پیش بینی می‌کند. او در سال ۱۹۹۹ از برنامه‌اش برای مجهز کردن تمام خانه ها به کامپیوتر ویندوزی سخن گفت؛ وعده ای که شاید از نظر بسیاری بلندپروازانه بود اما به واقعیت پیوست. وی همان سال در کتاب «تجارت با سرعت تفکر» تغییرات گسترده اینترنت در زندگی بشر را هم پیش بینی کرد و چه کسی می تواند به واقعیت پیوستن آنرا انکار کند؟

این دور اندیشی و بینش عمیق همان چیزی است که مدیران عادی را از مدیران موفق جدا می سازد. اگر مدیری از دوراندیشی برخوردار نباشد یا صداقت به خرج ندهد، طی بحرانی نظیر همه گیری ویروس کرونا با اتخاذ استراتژی نادرست، ناچیز شمردن مشکلات و ترسیم تصویری غیر واقعی مشکلات را عمیق تر کرده و باعث نارضایتی مشتریان و کارکنان می‌شود.

ویژگی رهبران موفق در بحران از نظر گیتس

مدیر عامل سابق مایکروسافت در کتاب «تجارت با سرعت تفکر» توضیح می‌دهد که توانایی کمپانی برای واکنش به رویدادی غیرمنتظره فارغ از خوشایند یا ناگوار بودن آن، یک مزیت رقابتی برای شرکت به شمار می‌رود. طبیعتا هیچ رویدادی به اندازه ظهور ویروس همه‌گیری که نیمی از صنایع را در دنیا فلج کرده، غیرمنتظره به شمار نمی رود، بنابراین توصیه‌های گیتس این روزها می‌تواند به کمک مدیران بیاید.

از نظر وی مدیران رده بالا باید به جای گل و بلبل نشان دادن اوضاع دنبال خبرهای بد بوده و توان کارکنان برای پاسخ به آنرا تقویت کنند. آنها باید از کارکنان بخواهند خبرهای بد و ناگوار را هم به اندازه موارد مطلوب با هم به اشتراک بگذارند:

تغییر در نگرش سازمان، داشتن گوش شنوا برای خبرهای بد و استقبال از آن باید از رده‌های بالا آغاز شود.

گفتن این توصیه به مراتب از پیاده سازی آن ساده‌تر است به ویژ اگر مدیر در راس هرم قدرت قرار داشته باشد. گیتس بر این باور است هرچه سلسله مراتب سازمان مسطح‌تر باشد، احتمال به اشتراک گذاری خبرهای ناگوار و واکنش به آنها بالاتر خواهد بود.

وی برای مدیرانی که این روزها بار تصمیم گیری را بر دوش می‌کشند، چندین توصیه دارد:

• ابتکار عمل را به دست گرفته و محیطی برای تشویق افراد به بحث و گفتگو ایجاد کنید.
• به ایده‌ها اجازه شکل گرفتن داده و حتی برای شکست پاداش قائل شوید.
• از خبرهای بد استقبال کنید تا بدانید چه مواردی بیش از همه به بهبود نیاز دارند.
• خبرهای بد را سریعا با دیگران در میان بگذارید.
• تصمیم‌هایی آگاهانه بر اساس داده های قابل اتکا اخذ کنید.
• با شکل دادن تیم های مجازی به آنها اجازه دهید سریعا روی راه حل‌ها کار کنند.

فراموش نکنید این کتاب در سال ۱۹۹۹ و پیش از شکل گیری اسلک، زوم و شبکه‌های اجتماعی نوشته شده است. آن زمان ارسال پیام کم کم به عنوان یک ابزار کسب و کار در حال ظهور بود و بیشتر ایمیل مورد استفاده قرار می‌گرفت. گیتس همچنین به مزایای متعدد پیاده سازی رهبری مشترک و برقراری ارتباط صحیح بین تیم‌ها اشاره کرده، روندی که این روزها ما به شدت نیازمند آن هستیم:

بررسی راه حل ها توسط تیم‌های مستقل به ایجاد ده‌ها ایده فوق العاده منجر شد. کارکنان به سرعت از طریق ایمیل دیدگاهشان را بیان می‌کردند، عمیق‌تر به موضوعات پرداخته و گزینه های در دسترس را مطرح می‌کردند. تعداد ایمیل‌ها فوق العاده بود و بحث و گفتگو از این طریق باعث شد جلسات غیر رسمی متعددی برای بهبود دیدگاه‌ها در راهروهای شرکت شکل بگیرد.

در دورانی که کارکنان در تمام سطوح از جمله در خط مقدم برای اتخاذ سریع تصمیم‌های درست به اطلاعات نیاز دارند، رهبران برای موفقیت باید نقابشان را برداشته و صادقانه آنچه را که حس کرده و می بینند، با دیگران به اشتراک گذاشته و آنها را از خبرهای بد آگاه کنند. آنها اینکار را نه از روی ناامیدی بلکه به این خاطر می‌کنند که به توانایی نیروهایشان برای دستیابی به راه حل‌ها و عبور از مشکلات ایمان دارند.