گزارش نقشه و مسیریاب نشان: کرونا ترافیک ایران را ۵۷ درصد کاهش داد

مسیریاب نشان در دومین گزارشی که امسال منتشر کرده، ۳ هفته‌ی کلیدی و مهم را با هم مقایسه کرده است. این سرویس ایرانی می‌گوید شیوع کرونا در ایران سبب شده تا طول ترافیک در کل کشور در ابتدای اردیبهشت ماه در مقایسه با انتهای بهمن ماه ۵۷ درصد کاهش پیدا کند. گزارش نشان در واقع ۳ هفته‌ی کلیدی را مورد بررسی قرار داده است: هفته پایانی بهمن ماه، یعنی هفته پیش از اعلام رسمی ورود کرونا به ایران، هفته اول کاری در فروردین ماه و در نهایت، هفته ابتدایی اردیبهشت ماه. این نقشه و مسیریاب تحلیلی از رفتار ۴.۵ میلیون کاربر خود را در این ۳ بازه زمانی به اشتراک گذاشته است.

ترافیک قبل و بعد از کرونا

بر اساس گزارش نشان به نظر می‌رسد ترافیک شهری همچنان بسیار پایین‌تر نسبت به ایام قبل از شیوع ویروس کرونا است و ۵۷ درصد از ترافیک خیابان‌ها نسبت به بهمن‌ماه کاسته شده است. در واقع بر اساس نموداری که نشان منتشر ساخته، کمترین میزان ترافیک در کشور در فروردین ماه رخ داده و با شروع اردیبهشت ماه، ترافیک کمی بیشتر شده اما کماکان فاصله زیادی نسبت به میزان ترافیک در پیش از شیوع کرونا دارد؛ فاصله‌ای که به ۵۷ درصد در سراسر ایران می‌رسد.

گزارش نقشه و مسیریاب نشان حکایت از آن دارد که در کل ایران، طول ترافیک در هفته اول کاری فروردین ماه نسبت به هفته پایانی بهمن ماه ۷۹ درصد کاهش داشته است. این میزان کاهش البته در هفته ابتدایی اردیبهشت ماه به ۵۷ درصد رسیده است. در گزارش نشان اعلام شده که این کاهش ترافیک در تمامی شهرها رخ داده و شیراز با ۷۰ درصد کاهش، بیشترین کاهش ترافیک را در کل کشور به خود اختصاص داده است.

آنچه نمودارهای مربوط به طول ترافیک در اولین هفته کاری سال جدید و هفته اول اردیبهشت ماه نمایش می‌دهند این است که در هیچ شهری، ترافیک خودروها از هفته پایانی بهمن ماه بیشتر نشده است. این مساله نشانه خوبی است چرا که برخلاف تصور برخی افراد که فکر می‌کنند مردم دیگر کرونا را چندان جدی نمی‌گیرند، آمارها نشان می‌دهد که هنوز عده زیادی از مردم از رفت و آمد در سطح شهر پرهیز کرده و در خانه‌های خود مانده‌اند.

بر این اساس شهر شیراز با ۷۰ درصد کاهش ترافیک، بیشترین میزان کاهش طول ترافیک به نسبت بهمن‌ماه را داشته و شهر مشهد با ۵۰ درصد، کمترین کاهش را تجربه کرده است. در شهر تهران، طول ترافیک ۵۵ درصد کاهش داشته است. در شهرهای دیگر این میزان متغیر بوده اما نکته مهم اینجاست که تمام کلان‌شهرهای کشور دست کم ۵۰ درصد کاهش ترافیک داشته‌اند.

در جدول ذیل به ترتیب شلوغ‌ترین شهرها و خلوت‌ترین‌ شهرها را در هفته اول اردیبهشت و هفته پایانی بهمن آمده است.

با حذف «طرح ترافیک» این شبهه پیش می‌آمد که ترافیک در هسته مرکزی پایتخت به شکل قابل ملاحظه‌ای افزایش داشته باشد و این پیش‌بینی درست از آب در آمد به طوری که حتی به یک آمار نسبتا نگران کننده می‌رسیم چرا که در هفته اول اردیبهشت ماه، ترافیک در هسته مرکزی تهران از هفته پایانی بهمن ماه نیز بیشتر شد. البته از آنسو باید اذعان داشت که احتمالا بیشتر مردم ترجیح می‌دهند اگر هم پایشان به بیرون از خانه باز می‌شود، با وسایل نقلیه شخصی و یا آژانس (تاکسی اینترنتی) باشد و از حمل و نقل عمومی استفاده چندانی نمی‌کنند.

اما در هر حال باید گفت به دلیل لغو طرح ترافیک تا اطلاع ثانوی، به شکل مشخص شاهد رشد ۷ درصدی رفت و آمد خودروها در مرکز تهران هستیم. این میزان افزایش بیشتر مربوط به بازه‌ زمانی اداری یعنی ساعت ۱۰ الی ۱۷ است و در سایر ساعت ها ترافیک به نسبت بهمن کاهش نیز داشته است.

بر اساس داده‌کاوی‌های تیم نشان، شهر مشهد به عنوان شهری که در اردیبهشت‌ماه کمترین میزان کاهش ترافیک به نسبت بهمن را داشته است شناخته می‌شود و می‌توان از آن به عنوان شلوغ‌ترین شهر ایران نسبت به بهمن‌ماه نام برد. در این گزارش اعلام شده شلوغ‌ترین خیابان‌های مشهد در اردیبهشت‌ماه، خیابان‌های احمدآباد، دانشگاه، بزرگراه شهید میرزایی بوده است. و ساعات ۱۱ الی ۱۵ شلوغ‌ترین ساعت در شهر مشهد بوده است.

وضعیت تردد عابران پیاده

مسیریاب نشان وضعیت تردد عابران پیاده را نیز در این ایام مشخص ساخته است. این ویژگی که در اسفند ماه به نشان اضافه شده به کاربران این اجازه را می‌داد تا مطمئن شوند چه زمانی بهتر است تا به یک محل عمومی خاص مراجعه نمایند و چه زمانی این مکان‌ها بسیار شلوغ است.  بر اساس داده‌کاوی‌های انجام شده از سوابق مسیریابی، جستجو و گزارشات کاربران، اکنون در شهر تهران چند نقطه پرتردد را می‌توان معرفی کرد.

مرکز شهر تهران در اردیبهشت‌ماه شاهد حضور عابران پیاده‌ی زیادی بوده است اما این میزان همچنان نسبت به بهمن‌ماه و پیش از شیوع کرونا بیشتر نیست. در هفته سوم فروردین نیز میزان تردد عابر پیاده در این محدوده بسیار کمتر از بهمن‌ماه بوده است که در نقشه این مراکز به رنگ بنفش قابل مشاهده است. در این میان باید گفت تجریش میدان همیشه پرتردد پایتخت بوده و بیشترین زمان حضور عابران در تجریش ساعات بین ۱۱ الی ۱۵ بوده است.

از آنسو داده‌کاوی نشان این را می‌گوید که مردم قم (اولین استانی که با ویروس کرونا درگیر شد) بیشتر از سایر شهرها فاصله گذاری اجتماعی را رعایت کرده‌اند و بیشترین کاهش را در عبور و مرور پیاده‌روهای خود رقم زده‌اند.

در ادامه باید گفت از آنجایی که بیشترین میزان کاهش ترافیک خودرو در اردیبهشت ماه نسبت به بهمن ماه، مربوط به شهر شیراز بود، از اینرو بررسی میزان تردد عابران پیاده در شیراز حائز اهمیت است. میزان تردد عابران پیاده در شهر شیراز در فروردین و اردیبهشت، از بهمن ماه به هیچ وجه پیشی نمیگیرد. در فروردین ماه شهروندان شیرازی تردد بسیار کمی در سطح شهر داشته‌اند اما در هفته ابتدایی اردیبهشت، این تردد افزایش پیدا کرده است، هرچند باز هم به هفته پایانی بهمن به هیچ وجه نزدیک هم نیست. مکان‌های شلوغ و پرتردد شیراز را میتوان به بلوار کریمخان زند، ملاصدرا و مشیر شرقی محدود کرد.

تغییر مراجعه شهروندان به مکان‌های پرتردد

گزارش قبلی نشان در بازه زمانی ۲۰ اسفند تا ۲۰ فروردین ماه، بررسی می‌کرد که سهم تردد شهروندان به چه نقاط مهمی و تا چه میزان در مقایسه با پیش از آغاز کرونا کاهش پیدا کرده است. در گزارش جدید که در این لینک قابل مشاهده است؛ علاوه بر بررسی میزان مراجعه به نقاط پرتردد در کشور و ۹ کلانشهر ایران، مجددا این بخش را در بازه زمانی ۵ فروردین تا ۵ اردیبهشت بررسی کرده است. در این نسخه از گزارش هم مانند گزارش ویرایش اول مساجد، ادارات و سازمان‌ها و نهایتاً رستورانها و کافی‌شاپ‌ها با کاهش مراجعه حدوداً ۷۵ درصدی نسبت به بهمن ۹۸ مواجه هستند و تغییرات خاصی در این بخش مشاهده نمی‌شود.

از سوی دیگر جایگاههای سوخت، هایپر مارکت و فروشگاههای مواد غذایی بیشترین نقاط مراجعه شهروندان هستند که البته کاهش تردد حدوداً ۵۰ درصدی را نسبت به بهمن ۹۸ تجربه می‌کنند.

اطلاعات مربوط به مراجعه شهروندان به مکان‌های پرتردد به تفکیک ۹ کلان‌شهر ایران در قالب فایل PDF از اینجا قابل دریافت است.