چرا عمر باتری موبایل شما هیچ ارتباطی به ظرفیت باتری آن ندارد؟

عمر باتری طولانی یکی از مهم‌ترین دلایل خرید هر اسمارت‌فون جدیدی است. ما در دیجیاتو معمولا دست به تست‌های گوناگونی می‌زنیم تا موبایل‌هایی که برای نقد به دست‌مان رسیده‌اند را از لحاظ عمر باتری آنطور که باید و شاید بررسی کنیم.

با این همه، خیلی از اوقات امکانش هست که یک نگاه اجمالی به لیست مشخصات یک دستگاه بندازید و بنابر رقم درج شده برای میلی آمپر ساعت، تصوراتی اشتباه در ذهنتان شکل بگیرد. همین تصورات باعث می‌شود که از خالی شدن زودهنگام یک باتری عظیم ۴۰۰۰ میلی آمپر ساعتی یا عمر طولانی باتری کوچک موجود در موبایل‌هایی نظیر Pixel 3a و آیفون SE جا بخوریم.

وقتی بخواهیم تخصصی به موضوع نگاه کنیم، عدد میلی آمپر ساعت عملا بی‌معنی است. عمر باتری مقوله‌ای بسیار پیچیده‌تر است و متغیرهای گوناگونی در زمینه نرم‌افزار و سخت‌افزار روی آن تاثیر می‌گذارند. در این مقاله به شما می‌گوییم که چرا نباید در تصمیم‌تان برای خرید موبایلی با بیشترین عمر باتری ممکن، صرفا به میلی آمپر ساعت بسنده کنید.

میلی آمپر ساعت اصلا به چه معناست؟

عبارت mAh که در لیست مشخصات سخت‌افزاری موبایل‌های هوشمند می‌یابید، در واقع همان «میلی آمپر ساعت» است. این واحدی برای اندازه‌گیری شارژ الکتریکی است که با جریان یک میلی آمپ (۳.۶ کولن شارژ) به صورت مداوم برای یک ساعت به دستگاه منتقل می‌شود. بنابراین یک باتری ۱ میلی آمپر ساعتی می‌تواند برای یک ساعت، جریانی ۱ میلی آمپری را تامین کند و یک باتری ۱۰۰۰ میلی آمپر ساعتی همان جریان را برای ۱۰۰۰ ساعت. با این همه، یک باتری ۱۰۰۰ میلی آمپر ساعتی با جریان ۲ میلی آمپر ساعت، بالغ بر ۵۰۰ ساعت دوام خواهد داشت.

همین ما را می‌رساند به اسمارت‌فون‌های هوشمند که صدها ساعت عمر باتری ندارند چون خیلی ساده جریانی به مراتب بیشتر از ۱ میلی آمپر ساعت را از باتری دریافت می‌کنند. هرچه جریان دریافتی از سوی موبایل کمتر باشد، باتری برای مدت بیشتری دوام می‌آورد.

اگر همه‌چیز در تمام موبایل‌های هوشمند در شرایط برابر باشد، موبایلی که بیشترین ظرفیت باتری را دارد، بیشترین عمر باتری را هم خواهد داشت. اما چنین چیزی در دنیای واقعی امکان‌پذیر نیست و سخت‌افزارهای داخلی (و به تبع آن‌ها، میزان مصرف انرژی) شدیدا میان موبایل‌ها متغیر است. موبایل الف ممکن است ۱۰ درصد، ۲۰ درصد یا حتی ۳۰ درصد جریان بیشتر نسبت به موبایل ب داشته باشد.

همین مشخصات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری منحصر به فرد موبایل‌ها باعث می‌شود هیچ دو موبایلی شبیه به یکدیگر نباشند. به همین خاطر است که باید بدانید ظرفیت میلی آمپر ساعتی هیچ اطلاعات قابل استنادی درباره عمر باتری به شما نمی‌دهد.

عمر باتری در برابر میلی آمپر ساعت

قبل از اینکه اندکی عمیق‌تر به «چرایی» موضوع بپردازیم، می‌توانیم برخی نتایج آزمایش‌ها را بررسی کنیم. وب‌سایت اندروید آتوریتی در بنچمارک Speed Test G خود به سراغ دیوایس‌های مختلف با مشخصات و ظرفیت‌های باتری گوناگون رفته تا ببیند تخلیه کامل باتری هرکدام چقدر زمان می‌برد. Speed Test G تستی بسیار سنگین است و به گونه‌ای انجام می‌شود که میزان شارژدهی باتری به کمترین زمان ممکن می‌رسد. نتیجه را می‌توانید در تصویر پایین ببینید.

هیچ الگوی مشخص و واضحی در نتایج وجود ندارد. با افزایش ظرفیت باتری می‌توان منتظر یک افزایش اندک و نسبی در عمر باتری بود، اما همه‌چیز به همین خلاصه نمی‌شود.

درحالی که موبایل‌های مجهز به باتری‌های غول‌آسای ۵۰۰۰ یا ۶۰۰۰ میلی‌آمپر معمولا عمر باتری بیشتری در تست استرس Speed Test G دارند، این در واقع موبایل گوگل پیکسل 3a XL است که با باتری ۳۷۰۰ میلی آمپر ساعتی‌اش به بالاترین مدت زمان دست پیدا می‌کند.

دلیل این موضوع به مشخصات سخت‌افزاری ضعیف‌تر دستگاه مربوط است و بنابراین نباید خیلی زود باتری‌های کم‌ظرفیت‌تر را از گزینه‌هایتان حذف کنید. به همین ترتیب، میان باتری ۳۷۰۰ میلی آمپر ساعتی پیکسل ۴ اکس ال و باتری ۵۰۰۰ میلی آمپر ساعتی ذن‌فون ۶ ایسوس، تنها چند دقیقه تفاوت وجود دارد که نشان می‌دهد ظرفیت بیشتر، تضمین‌کننده عمر بیشتر نیست.

احتمالا برجسته‌ترین الگو در نتایج به دست آمده این باشد که اکثر موبایل‌های هوشمند در شرایط بسیار دشوار، بین ۳ ساعت و نیم تا ۴ ساعت عمر باتری دارند. این احتمالا یک هدف‌گذاری مشابه میان تولیدکنندگان باشد، هرچند که بار پردازشی سبک‌تر را هم مد نظر نگه می‌دارند. گوگل پیکسل ۴ با باتری ۲۸۰۰ میلی آمپر ساعتی، گلکسی اس ۲۰ با باتری ۴۰۰۰ میلی آمپر ساعتی (مدل اگزینوس) و وان پلاس ۸ پرو با باتری ۴۵۱۰ میلی آمپر ساعتی، همگی تنها چند دقیقه با یکدیگر اختلاف دارند.

واضح است که تفاوت‌ مشخصات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، تمایزهایی برجسته ایجاد می‌کند. اما این تمایزها دقیقا چیستند؟

همه‌چیز به سخت‌افزار متکی است

باتری به تمام قطعات سخت‌افزاری داخل اسمارت‌فون شما قوت می‌رساند، از پردازنده و نمایشگر گرفته تا هر چیز دیگری که درون این پکیج کوچک جا می‌شود. این بخش از ماجرا بدیهی است، اما باید این را هم افزود که قطعات سخت‌افزاری مختلف، مقادیر مختلفی از انرژی مصرف می‌کنند.

پردازنده‌های اقتصادی و میان‌رده برای مثال انرژی کمتری نسبت به همتایان پرچمدارشان می‌طلبند. به صورت کلی اگر بخواهیم به موضوع نگاه کنیم، پرفورمنس بالاتر نیازمند انرژی بیشتر است. به همین خاطر است که معمولا موبایل‌های اقتصادی عمر باتری بیشتری نسبت به موبایل‌های پریمیوم با ظرفیت باتری بالاتر دارند.

اما همانطور که می‌توان در بازار دید، حتی پرچمداران هم می‌توانند سطوح بسیار متفاوتی از مصرف انرژی داشته باشند. برای مثال عمر باتری مدل‌های اگزینوس و اسنپدراگون گلکسی اس ۲۰ متفاوت است. تولیدکنندگان موبایل ضمنا ممکن است چیپست را اوورکلاک یا آندرکلاک کنند تا به اهداف خود از نظر پرفورمنس و عملکرد باتری برسند.

مثال‌های بسیار خوبی وجود دارد که نشان می‌دهد سخت‌افزار اضافه چطور مصرف باتری را بالا می‌برد. سیستم رادار Soli در موبایل گوگل پیکسل ۴ یکی از برجسته‌ترین مثال‌هاست که اگر این قابلیت در دستگاه تعبیه نمی‌شد، مصرف باتری به مراتب کمتر بود.

تعبیه یک سیستم فوکوس برای دوربین، اسپیکرهای استریوی قدرتمندتر و حتی نمایشگر 4K هم می‌تواند عمر باتری را تحت تاثیر قرار دهد. حتی چیزی به ظاهر بی‌اهمیت مانند جایگاه شارژ استایلوس S Pen در موبایل‌های گلکسی نوت می‌تواند فشار به باتری را افزایش دهد. این قابلیت‌ها موبایل‌ها را منحصر به فرد می‌کنند، اما بهای خودشان را هم دارند.

ترند استفاده از نمایشگرهایی با نرخ به‌روزرسانی بالاتر هم یکی از دلایل اصلی افزایش مصرف انرژی در موبایل‌های مدرن است. به همین خاطر است که موبایل‌های سری گلکسی اس ۲۰ سامسونگ علی‌رغم پشتیبانی از نرخ ۱۲۰ هرتز، به صورت پیش‌فرض همراه با نرخ به‌روزرسانی ۶۰ هرتز از راه می‌رسند.

در پیکسل ۴ نیز حالت ۹۰ هرتزی نمایشگر باعث می‌شود روشنایی صفحه کاهش یابد تا عمر باتری کمابیش بدون تغییر باقی بماند. دلیل این موضوع خیلی ساده آن است که هرچه نمایشگر سریع‌تر محتویات تصویری را به‌روزرسانی کند، پردازنده دستگاه مصرف انرژی بالاتری خواهد داشت.

مثال‌های بیشتری می‌خواهید؟ می‌دانستید که وان پلاس ۸ با باتری ۴۳۰۰ میلی آمپر ساعتی و نمایشگر ۹۰ هرتزی، عمر باتری بهتری نسبت به وان پلاس ۸ پرو با باتری ۴۵۱۰ میلی آمپر ساعتی و نمایشگر ۱۲۰ هرتز دارد؟ مشخصات سخت‌افزاری خالص دو دستگاه عملا یکسان است و همین نشان می‌دهد که نمایشگر و نرخ به‌روزرسانی چقدر روی عمر باتری تاثیر می‌گذارد.

اما حتی سخت‌افزار هم تنها متغیر نیست. نرم افزار اسمارت‌فون‌ها می‌توانند با بستن اپلیکیشن‌های پس‌زمینه و کاهش مصرف پردازنده، عمر باتری را بهبود ببخشند.

5G هم مسئله‌ای دیگر است

یک ترند دیگر در حوزه موبایل‌های هوشمند که مسئله میلی آمپر ساعت در برابر عمر باتری را پیچیده‌تر می‌کند، آغاز به کار تکنولوژی 5G است. مودم‌ها و تجهیزات رادیویی 5G نیازمند انرژی بیشتری نسبت به نسل قبلی و همتایان 4G هستند. این یعنی اگر مشغول استفاده از شبکه 5G باشید، عمر باتری به اندازه استفاده از شبکه 4G نخواهد بود. و یک ماجرای دیگر که باز هم موضوع را پیچیده‌تر می‌کند اینست که چیپست‌ها و مودم‌های متفاوت 5G، نیازمند سطوحی متفاوت از انرژی هستند.

چیپست‌های میان‌رده‌ای که همراه با مودم 5G از راه می‌رسند -مانند اگزینوس ۹۸۰ یا اسنپدراگون 765G- نسبت به مودم‌های اکسترنال و پریمیوم موجود در اسمارت‌فون‌های پرچمدار مصرف باتری کمتری دارند. به همین خاطر است که گفته می‌شود در گوگل پیکسل ۵ شاهد چیپست‌ پرچمدار کوالکام، یعنی اسنپدراگون ۸۶۵ نخواهیم بود. اما باید به این اشاره کرد که این چیپست‌ها پیک سرعت پایین‌تری دارند و بنابراین باز هم به معادله پرفورمونس در برابر انرژی می‌رسیم.

استفاده از سخت‌افزارهای 5G بدون هیچ تردید ضرورت استفاده از باتری‌های پرظرفیت‌تر را افزایش داده. لو ویبینگ، یکی از مدیران برند ردمی می‌گوید که استفاده از شبکه 5G به جای 4G معمولا به معنای مصرف حداقل ۲۰ درصد انرژی بیشتر است. بنابراین اگر روزی روزگاری خواستید به سراغ یک موبایل 5G بروید، باید این را بدانید که به حدودا ۲۰ درصد ظرفیت بیشتر باتری نسبت به یک همتای مجهز به سخت‌افزار 4G نیاز دارید.

یافتن بهترین عمر باتری

نتیجه‌گیری تمام مسائلی که در این مقاله مطرح کردیم اینست که ساختن یک موبایل با عمر باتری طولانی به آسانی انتخاب بزرگ‌ترین باتری ممکن نیست. تولید‌کنندگان باید به تعادلی میان هزینه، فضا و سخت‌افزاری که می‌خواهند استفاده کنند برسند. هرچه قابلیت‌های دستگاه بیشتر باشد، بالانس کردن دشوارتر می‌شود. به این ترتیب اکثر تولیدکنندگان تصمیم می‌گیرند به بالانسی میان سخت‌افزار و ظرفیت باتری برسند که باعث می‌شود با مصرف معمول، یک روز کامل دوام بیاورند.

تست‌ها هیچ ارتباط مستقیمی میان ظرفیت باتری و عمر باتری نشان نمی‌دهند چون اصلا چنین ارتباطی وجود ندارد. باتری‌های بزرگ‌تر بدیهتا انرژی بیشتری در اختیارتان می‌گذارند، اما تصمیمات پنهان تولیدکننده راجع به سخت‌افزار می‌تواند تاثیری شگرف روی نتایج عمر باتری در دنیای واقعی داشته باشد.

و این را هم در ذهن داشته باشید که چگونگی استفاده شما از موبایل هم یک لایه بحث‌برانگیز دیگر به تمام این‌ها استفاده می‌کند. افرادی که به صورت گاه و بیگاه به شبکه‌های اجتماعی سر می‌زنند، در پایان روز عمر باتری بسیار بیشتری نسبت به موبایل گیمرها خواهند داشت.