شبکه اجتماعی «لنزور» به فعالیت خود پایان می‌دهد

شبکه اجتماعی عکس محور «لنزور» که بسیاری از آن به عنوان جایگزین اینستاگرام و یا حتی «اینستاگرام ایرانی» یاد می‌کردند، پس از گذشت بیش از ۸ سال فعالیت و فراز و فرودهایی که تجربه کرد، در وب‌سایت خود اعلام کرده که تا پایان مرداد ماه، از دسترس خارج می‌شود و به فعالیتش پایان می‌دهد.

شبکه اجتماعی لنزو از محصولات شرکت «صبا ایده» است، شرکتی که این روزها بیشتر با نام آپارات و فیلیمو شناخته می‌شود. روابط عمومی صبا ایده به دیجیاتو اعلام که این شرکت درباره تعطیلی لنزور بیانیه‌ای منتشر خواهد کرد.

لنزور اگرچه شانس آن را داشت که تبدیل به یک سرویس تصویر محور ایرانی شود اما این اتفاق به دلایل مختلف از جمله محدودیت‌هایی که کاربران در انتشار تصاویر داشتند رخ نداد. از سوی دیگر اینستاگرام تبدیل به پلتفرم دیگری شد که کاربران روز‌به‌روز بیشتر به آن عادت کردند. با این حال، صبا ایده به عنوان شرکت مادر لنزور، یک وام ۵ میلیارد تومانی از وزارت ارتباطات گرفت.

«محمد جواد شکوری مقدم» مدیر عامل هلدینگ صبا ایده، پیش‌تر درباره این وام به دیجیاتو توضیحاتی داده بود. شکوری مقدم اعلام کرده بود که این وام ۵ میلیارد تومانی قرار است صرف زیرساخت‌های ابری صبا ایده شود که پیش‌زمینه‌ای مشترک برای تمامی محصولات این شرکت از جمله لنزور است. او همچنین گفته بود آنها باید ۶ میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان به وزارت ارتباطات پرداخت نمایند.

لنزور در حال حاضر در مارکت‌های اندرویدی ایرانی نظیر کافه بازار نیز برای دانلود وجود ندارد و وعده ارائه نسخه بهبود یافته این پلتفرم که بهمن‌ماه ۹۷ توسط شکوری مقدم در گفتگوی خودش با دیجیاتو داده شد، عملی نشد و صبا ایده ترجیح داد تا با این شبکه اجتماعی برای همیشه خداحافظی کند. لنزور طبق آخرین آمار بیش از ۱۰ هزار نصب داشته و حالا به کاربرانش اعلام کرده که در صورت نیاز به اطلاعات خود تا پایان مرداد فرصت دارید که تصاویر خود را از روی سایت بردارند.

شکوری مقدم در مصاحبه خود با دیجیاتو دلایل عقب ماندن لنزور از اینستاگرام را سخت‌گیری‌ها و نظارت بیش از حد روی محتوای لنزور اعلام کرده بود:

«فیسبوک در اواسط سال ۲۰۱۲ اینستاگرام را خرید و ما در انتهای سال ۲۰۱۲ لنزور را به شکل کامل راه‌اندازی کرده‌ بودیم؛ پلتفرمی که در زمان کوتاهی موفق شد ۳۰۰ هزار کاربر جذب کند و روزی ۱۲ هزار تصویر نیز در آن بارگذاری می‌شد. در آن زمان هنوز اینستاگرام در کشور شناخته نشده بود ولی مسئله اینجاست که به مرور زمان، به‌دلیل فیلترینگ سخت‌گیرانه بر محتوای سرویس لنزور، بسیاری از کاربران این پلتفرم سرخورده شدند و پس از یک‌سال و نیم، اینستاگرام با پلتفرمی قوی‌تر و البته محتوای آزادانه که به سلیقه مردم هم نزدیک‌تر بود، توانست مخاطبان بسیاری در کشور ما پیدا کند. همین مسئله باعث شد تا ما سرمایه‌گذاری روی لنزور و توسعه این محصول را متوقف کنیم.»

اپلیکیشن لنزور که قرار بود جایگزین اینستاگرام شود تعطیلی خود را اعلام کرده و کلوب که به نوعی جایگزین فیس‌بوک بود نیز نتوانست به موفقیت برسد، هرچند که خود فیسبوک هم پس از مدتی از سوی کاربران ایرانی رها شد. ناگفته نماند پیش از این هم پیام رسان سروش که قرار بود به نوعی جایگزین تلگرام شود بعد از مدت ها و با صرف میلیاردها تومان هزینه توسط صداوسیما به مزایده گذاشته شد، که البته نتیجه این مزایده هم هنوز روشن نیست. همه این موارد در کنار هم نشان می‌دهد که کاربران ایرانی ظاهرا مشکلاتی ریشه‌ای با بعضی سرویس‌های بومی دارند؛ ریشه‌ای که احتمالا بیش از هر چیز به سختگیری در انتشار محتوا و البته اعتماد به حفظ حریم شخصی برمی‌گردد.

از سوی دیگر دو شبکه اجتماعی عکس محور دیگر به نام «جیک و پیک» و «هورسا» که مدلی شبیه به اینستاگرام دارند در حال حاضر به فعالیت خود ادامه می‌دهند؛ دو شبکه‌ای که بودجه هنگفتی پشت آنها قرار ندارد و مسئولان آنها در گفتگوهای پیشین خود با دیجیاتو اعلام کرده بودند اساسا قصد رقابت با مدل‌های جهانی نظیر اینستاگرام را ندارند و می‌خواهند از این بازی‌های سیاسی دور باشند.

با اینکه این روزها از بخش‌های مختلف حاکمیت درباره ضرر و زیان‌های اینستاگرام صحبت‌های زیادی می‌شود و برنامه‌های تولیدی مختلفی هم دائما به نکوهش این برنامه بین‌المللی می‌پردازد؛ اما آمارها حکایت از این دارند که چند ده میلیون ایرانی در این شبکه فعالیت دارند و بسیاری از دولتمردان کشورمان نیز در آن حضور دارند. تلگرام زمانی فیلتر شد که جایگزین‌های آن اعلام شد و البته این جایگزین‌ها همانطور که گفته شد تا به امروز توفیق چندانی پیدا نکرده‌اند؛ اما در مورد اینستاگرام باید گفت که عملا هیچ جایگزینی هنوز وجود ندارد و در صورت مسدودسازی آن معلوم نیست که کاربران باید تجربه مشابه را کجا به دست بیاورند.