نتیجه یک تحقیق: برای پیشرفت در کار لازم نیست حتما عوضی باشید

حین آماده شدن برای ورود به بازار کار یاد می‌گیریم معصومیت را کنار گذاشته و با چنگ و دندان وارد جنگی شویم که در آن همه مثل گرگ یکدیگر را تکه‌پاره کرده و تنها عوضی‌ها جان به سالم به در می‌برند. هرچند پوست کلفت شدن و قاطع بودن شاید سپر بدی نباشند اما این تصور که تنها خودم مهم هستم و بقیه به جهنم بروند، راه به جایی نخواهد برد.

بر اساس مطالعه‌ای که به تازگی در ژورنال «مقالات آکادمی ملی علوم ایالات متحده» (PNAS) منتشر شده افراد با شخصیت خصمانه، فریبکار و کنترل‌گر علی رغم بی ‌توجهی به منافع و دغدغه‌های دیگران نسبت به کسانی که در عین برتری‌طلبی، خوش مشرب و اجتماعی هستند، قدرت بیشتری به دست نمی‌آورند. آنطور که «کامرون اندرسون»، محقق اصلی این مطالعه و استاد رفتار سازمانی «دانشگاه برکلی» می‌گوید باور عمومی درباره اینکه آدم‌های خوب همیشه دست خالی می‌مانند، صحت ندارد: «ملاقات با افرادی ناخوشایند و عوضی که در قدرت هستند، بیشتر از مدیران خوب در ذهن ما می‌ماند.»

مقایسه این دو گروه از سال‌ها قبل ذهن بسیاری را به خود مشغول کرده بود اما تا کنون جواب قاطعی برای ان وجود نداشت. تلاش اندرسون و همکارانش در مطالعه مذکور این بوده که چگونگی رخ دادن این پدیده و تاثیر آن بر رفتار شغلی افراد را توضیح دهند.

تاثیر شخصیت بر پیشرفت کاری

محققان برای یافتن پاسخ ۲ مطالعه طولی را با فاصله ۱۴ سال انجام دادند. آنها در مرحله اول گرایش‌های شخصیتی دانشجویان آمریکایی را قبل از ورود به محیط کار ثبت کرده و ۱۴ سال بعد (در ۲۰۱۸) میزان قدرتی را که حین اشتغال پیدا کرده بودند، بررسی کردند.

داوطلبان در این پژوهش قدرت، میزان کنترل روی زیردستان و جایگاهشان در سلسله مراتب سازمانی را به عنوان ۳ فاکتور تعیین کننده میزان کلی قدرت گزارش کردند. محققان در این پژوهش معیارهای دیگری نظیر سابقه افراد در شرکت و مقیاس سازمان را هم لحاظ کرده‌‌اند.

نتایج پژوهش حاکی از این بود که فارغ از جنسیت، سن، قومیت، فرهنگ کاری، زمینه فعالیت و معدل دوران تحصیل افرادی که در دوران دانشگاه اجتماعی و با انرژی بوده و مهارت برقراری ارتباط مؤثر داشته‌اند، به نفوذ و قدرت بیشتری دست پیدا کرده‌اند که در حالی که افراد خودخواه، دارای روحیه تهاجمی و فریبکار شانس کمتری برای دستیابی به قدرت و نفوذ داشته‌اند. اندرسون می‌گوید: «مهم نیست چه کسی هستید، رفتار خودخواهانه، زننده و قلدری کمکی به شما نخواهد کرد.»

سوءاستفاده از قدرت چگونه روابط را تهدید می‌کند؟

افراد ناسازگار بیشتر به حس سلطه‌جویی و پرخاش گرایش داشته و تمایلی به داد و ستد با همکاران نداشتند. از طرف دیگر افراد برونگرا هم در عین داشتن حس تهاجمی و سلطه، موارد مثبتی مثل همکاری، سخت کوشی و تلاش برای جلب پشتیبانی دیگران را نیز بروز داده‌اند. اندرسون می‌گوید:

«یافته‌های ما نشان می‌دهد اگر افراد ناسازگار کمی رفتار بهتری داشته و با اطرافیان همکاری بیشتری داشتند، در رقابت با دیگران احتمالا در شرایط بهتری قرار می‌گرفتند.»

به باور وی روابط ضعیف قدرت را تهدید می‌کند چرا که همه برای رسیدن به سطوح بالا نیاز به متحدانی دارند و به ندرت افراد بدون داشتن مجموعه‌ای از همراهان و شبکه ارتباطی قوی به قدرت دست پیدا می‌کنند. «امی کوپر حکیم»، متخصص روانشناسی سازمانی و بنیانگذار گروه مشاوره مدیریت «Cooper Strategic» معتقد است تلویزیون و سینما در ترویج این تفکر که روسا بد هستند نقش داشته اما رویکرد سالم و معقولانه برای حل مشکلات باعث جلب اعتماد و مشارکت دیگران شده و بهتر از قلدری جواب پس می‌دهد.

خبر خوب برای آدم‌ خوب‌ها

خبر بد این است که این پژوهش نشان می‌دهد عوضی بودن شانس افراد برای دستیابی به قدرت را کاملا از بین نمی‌برد، چرا که سازمان‌ها افراد ناسازگار را به اندازه افراد با رفتار دلپذیر در موقعیت‌های بالا به کار می‌گیرند. اندرسون در این زمینه می‌گوید:

«این اصلا خوب نیست چرا که تحقیقات متعددی نشان داده‌اند افراد با قرارگیری در این موقعیت‌ها، عملکرد خوبی از خود نشان نمی‌دهند. پژوهش‌ها نشان داده‌اند آن‌ها تا چه اندازه به عنوان رهبر تیم یا سازمان عملکرد مسمومی دارند.»

با این وجود عوضی بودن مزیتی برای افراد در زمینه شغلی محسوب نمی‌شود. از نظر اندرسون اگر می‌خواهید تغییری ایجاد کنید و در تلاش برای دستیابی به قدرت بیشتر هستید، نیازی به استفاده از روش‌های نامناسب ندارید و زننده بودن به شما در این مسیر کمکی نخواهد کرد. نباید فراموش کرد رفتار خوب با دیگران می‌توانند به نفع روابط شما باشند و در نهایت باعث افزایش قدرتتان در محل کار شوند. اندرسون اضافه می‌کند:

«اگر روحیه بخشندگی را با مهارت ارتباط کلامی ترکیب کنید به گونه‌ای که هم به خودتان اهمیت داده و هم به دنبال انجام کارها باشید، به ترکیبی جادویی دست پیدا می‌کنید.»

از نظر ماری کوپر افرادی که نقاط قوت خود را می‌دانند و فرصت‌ها را شناسایی می‌کنند، تبدیل به بهترین رهبران می‌شوند. اگر رهبران روی افراد تمرکز کنند، می‌توانند از نقاط قوت تمام اعضا استفاده کنند تا کارها را به همکاری یکدیگر انجام دهند.

مخلص کلام اینکه هرچند در شرایطی چالش برانگیز به سر می‌بریم، برای به دست گرفتن رهبری گروه و دست یافتن به قدرت حتما لازم نیست کثیف بازی کنید.