مدیر اپلیکیشن «ماسک»: ردیابی گوشی مبتلایان راه مناسبی برای مقابله با کرونا نیست

مدیر اپلیکیشن ماسک اعلام کرد در بیشتر کشورهای جهان برخلاف باورهای اولیه که ردیابی گوشی‌ موبایل کاربران را راه خوبی برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا می‌دانستند، حالا متوجه شده‌اند این امر چندان تاثیری در جلوگیری از شیوع ندارد. او برخلاف صحبت‌های وزیر کشور که ردیابی بیماران از طریق گوشی را راهکاری مناسب برای جلوگیری از شیوع ویروس می‌داند، معتقد است که راهکاری همچون اسکن کارت ملی افراد در زمان ورود به اماکن پرتردد، راهی بهتر برای مقابله با کرونا است.

چندی پیش بود که وزیر راه خبر از ردیابی کاربران مبتلا به کرونا توسط اپلیکیشن ماسک داد و این موضوع واکنش تیم «ماسک» را به همراه داشت. آنها اعلام کردند که قابلیت دسترسی به لوکیشن و موقعیت جغرافیایی کاربران در نسخه جدید این اپلیکیشن برداشته شده است و اساسا امکان چنین همکاری با دولت وجود ندارد. «علی شریفی زارچی» در گفتگو با دیجیاتو، در پاسخ به این پرسش که آیا اساسا رهگیری موبایل شهروندان را موضوع مناسبی برای مقابله با کرونا می‌داند یا خیر می‌گوید:

«تصمیم این موضوع با دولت است اما مساله اینجاست که اپلیکیشن ماسک نه می‌تواند در این زمینه کمکی به دولت داشته باشد و نه با این روش برخلاف آرمان روزهای اولیه کار خود، موافق است.»

او تاکید دارد آنها بیست روز پیش از صحبت‌های مطرح شده توسط وزیر، قابلیت دسترسی به محل کاربران را از روی اپلیکیشن خود حذف کرده‌اند و در نتیجه امکان ارائه چنین سرویسی به دولت را ندارند: «ما دسترسی به بلوتوث را هم قطع کردیم چرا اساسا دیگر با Contact Tracing موافق نیستیم و راهکار دیگری را مد نظر قرار داده‌ایم.»

رویکرد اولیه «ماسک» تغییر کرده است

شریفی با تاکید بر این نکته که رویکرد اولیه اپلیکیشن ماسک مانند صحبت‌های وزیر بوده و تمرکزشان در ابتدای امر روی بحث «Contact Tracing» بود، می‌گوید که در ماه‌های اولیه شیوع ویروس در جهان آنها هم مانند برخی کشوره نظیر چین و کره جنوبی با همین رویکرد اپلیکیشن خود را پیاده سازی کردند: «شاید فقط ما چند کشور بودیم که چنین سیستمی را پیاده کرده بودیم و بعد از ما بود که سنگاپور و استرالیا و آلمان هم چنین سیستمی راه‌اندازی کردند اما مساله اینجاست که تحقیقات نشان داده ردیابی گوشی کاربران تاثیر چندانی روی جلوگیری از شیوع ویروس ندارد.»

شریفی می‌گوید مفهوم Contact Tracing این است که دو نفر وقتی با هم در تماس بودند، برخوردشان در یک جا ثبت شود تا اگر چند روز بعد یکی بیمار شد، فرد دیگر مطلع شود و می‌تواند خودش را قرنطینه کند یا تست بدهد:

«Contact Tracing وقتی کاربرد خواهد داشت که حداقل ۶۰ درصد جمعیت آن را نصب کنند که در هیچ کشوری در دنیا به این رقم نرسیدند. بیشترین آمار متعلق به ایسلند است که ۴۰ درصد جمعیت این کشور از اپلیکیشن استفاده کردند و باز هم به نتیجه مطلوب نرسیدند. این عدم استقبال از سوی مردم صورت می‌گیرد و دغدغه‌های حریم خصوصی‌شان را دارند و همچنین از نظر آماری هم چالش دارد. برفرض اگر در ایران خودمان، ۱۰ درصد جمعیت هم آن را نصب می‌کردند، احتمال اینکه دقیقا دو نفر ملاقات کننده یکدیگر، همزمان این اپلیکیشن را نصب داشته باشند می‌شود حاصل ضرب یک دهم در یک دهم که در نتیجه می‌شود ثبت کردن ۱ درصد تماس‌های نزدیک که برای جلوگیری از شیوع ویروس، رقم ناچیزی است.»

تمرکز روی بالا بردن آگاهی پیرامون کرونا

به گفته شریفی بر همین اساس تیم ماسک از یک زمان به بعد تغییر استراتژی داده و حالا باور دارد که برخلاف گفته‌های وزیر کشور، ردیابی گوشی مبتلایان چندان موضوع کاربردی نیست: «سعی کردیم تمرکز خود را روی اطلاع رسانی دقیق به مردم بگذاریم از موقعیت محل زندگی بیماران گرفته تا مناطق پرخطر. هدفمان این است که مردمی که فکر می‌کنند در یک کشور هشتاد میلیونی تنها چند صد هزار نفر بیمار شدند و آن‌ها مصون هستند، متوجه شوند کوچه کنار محل زندگی‌اش دارای چند مبتلا است و کمی بیشتر احتیاط کند. این سیاست در روزهای اول هم جواب داد. موضوع بعدی خوداظهاری وضعیت سلامت در اپلیکیشن ماسک بود که تمرکز دیگر ما شده بود.»

راه حل بهتر: اسکن بارکد کارت ملی اماکن پرتردد

شریفی راهکار تیم ماسک را اسکن کردن بارکد کارت ملی (هوشمند و غیر هوشمند) شهروندان در بدو ورود به اماکن پرتردد می‌داند: «راه حلی که اپلیکیشن ماسک ارائه داده این است که این امکان را برای ماموران ورودی مترو و اتوبوس و اماکن زیارتی و سازمان‌ها و هر مکان پرترددی فراهم کرده است؛ به طوری که آنها با اپلیکیشن ماسک بارکد کارت ملی افراد را اسکن کنند و از وضع سلامتی افراد آگاه شوند. این کار شدنی است چرا که وزارت بهداشت به محض اینکه تست یک نفر مثبت می‌شود جواب این آزمایش را در سامانه یکپارچه ثبت می‌کند و ما بر اساس داده پایگاه وزارت بهداشت به مامور اعلام می‌کنیم که حق ورود به آن مکان را ندارد. باور داریم این موضوع بسیار بهتر از پایش لوکیشن موبایل است و دغدغه حریم خصوصی نفوذ به گوشی کاربران را هم ندارد.»

شریفی در پاسخ به این سوال که آیا این راهکار را به دولت معرفی کرده‌اند یا خیر می‌گوید که در حال صحبت با برخی نهادها هستند تا آن را به صورت آزمایشی در برخی مناطق اجرا کنند. او تاکید می‌کند این قابلیت صرفا برای نگهبانان و ماموران مستقر در اماکن پرتردد برقرار خواهد شد و استفاده همگانی برای جلوگیری از سوءاستفاده به وجود نخواهد آمد.

ماسک یک محصول کاملا خصوصی است

مدیر تیم ماسک در پاسخ به این پرسش که آیا این اپلیکیشن از حمایت‌های دولتی برای رسیدن به اهداف خود برخوردار است یا خیر به دیجیاتو می‌گوید که این تیم یک جمع سپاری مردمی از افراد فنی بوده تا پا به پای کادر درمان بتوانند در برابر ویروس کرونا مبارزه کنند:

«ماسک تماما خصوصی است. راه‌اندازی این کار منابع بسیاری می‌خواست و در دنیا نیز هزینه‌های زیادی دربرداشته، به عنوان مثال دولت استرالیا برای اپلیکیشن مشابهی هزینه ۷۰۰ هزار دلاری را فقط برای سرورها هزینه کرده بود که ما در ایران توانستیم با شرکت ابر آروان این کار را پیش ببریم و منابع خودشان را به طور رایگان در اختیار ما دادند و به تعهدشان هم عمل کردند. یا به عنوان مثال زیرساخت نقشه نیاز داشتیم که نقشه و مسیریاب نشان بالاترین سطح سرویس خود را به رایگان در اختیار ما قرار دادند. حتی دامنه mask.ir را هم یک شخص حقیقی برای فروش گذاشته بود که آن را به ما اهدا کرد، شرکت گندم اپلیکیشن ماسک را به رایگان ایجاد کرد و یا گروه شرکت‌های آبان UI و UX نرم افزارمان را طراحی کردند. به اضافه تیمی از توسعه دهندگان که پای کار آمدند و همه‌شان داوطلبانه با ما کار کردند. همه اینها را می‌گویم که به این مطلب برسم که ماسک تماما یک جمع سپاری مردمی بود و دولت‌ حمایت‌های معنوی کرد و کمک‌های مالی که انجام شد صرفا برای پخش تیزرهای تبلیغاتی بود.