چگونه بفهمیم کسی به ما دروغ می‌گوید؟

ژان کریستف می‌گوید خوراک این جهان اندکی حقیقت است و بسیاری دروغ. متاسفانه دیدگاه بدبینانه کریستف واقعی به نظر می‌رسد و روزانه در زندگی واقعی و مجازی با هزاران دروغ کوچک و بزرگ مواجهیم. دروغ‌هایی که گاهی شاید ضرری هم نداشته باشند اما برخی دیگر می‌توانند از نظر مالی یا روحی ضربه بزرگی به ما بزنند. حال سوال اینجاست که چگونه می‌توانیم متوجه شویم کسی به ما دروغ می‌گوید؟

هیچ کس دوست ندارد قربانی دروغگویی‌های دیگران شود. قطعا وقتی کسی به شما دروغ می‌گوید و متوجه می‌شویم که بازی خورده‌ایم، احساس خوبی نخواهیم داشت؛ اما اطلاع از دروغگو بودن دیگران بهتر از آن است که در بی‌خبری به سر ببریم.

متخصصان زبان بدن معتقد هستند که می‌توان از روش‌هایی متوجه شد که فردی در حال دروغ گفتن است. «اسکات رز» تحلیلگر رفتار و «بلانکا کاب» کارشناس زبان بدن می‌گویند با ترفندهایی می‌توان افراد دروغگو را به راحتی شناسایی کرد.

1- حالت‌های رفتاری طرف مقابل را تجزیه و تحلیل کنید 

بلانکا کاب معتقد است که هر فردی شیوه‌های گفتاری و رفتاری خاص خودش را دارد. بهترین راهکار برای تشخیص درغگویی فردی، تجزیه و تحلیل حرکات و رفتارهای وی در شرایط عادی و مقایسه آن با سایر شرایط است.

معمولا وقتی فردی مجبور به دروغ گفتن می‌شود، تغییراتی در شیوه‌های رفتاری‌اش رخ می‌دهد. بلانکا کاب پیشنهاد می‌دهد که با طرح سوالات ساده و معمولی می‌توان رفتار فرد را تجزیه و تحلیل کرد. مثلا می‌توانید سوالاتی ساده بپرسید:

• برای صبحانه چه چیزی خوردید؟
• تعطیلات کجا بودید؟
•  کمی در مورد محله‌تان بگویید.
•  آهنگ مورد علاقه‌ات چیست؟

وقتی فرد به این سوالات ساده پاسخ می‌دهد، حالات و رفتارهای او را با دقت زیر نظر بگیرید. حرکت چشم‌هایش را با دقت مشاهده کنید. بالا را نگاه می‌کند یا پایین‌ را؟ به چشمان شما مستقیم نگاه می‌کند یا غیرمستقیم؟ وقتی سوال‌هایی ساده مطرح می‌کند تناژ صدایش به چه صورتی است؟

با بررسی این حالت‌ها می‌توانید به سرنخ‌هایی دست پیدا کنید و ببینید طرف مقابل چگونه احساسات خود را بیان می‌کند و سوالات را پاسخ می‌دهد. با مقایسه حالت‌های رفتاری وی در شرایط مختلف می‌توانید تشخیص دهید به شما راست می‌گوید یا دروغ.

2- به نحوه تغییر رفتار طرف مقابل توجه کنید

وقتی شناختی نسبی به حالت‌های رفتاری طرف مقابل پیدا کردید، می‌توانید به راحتی تغییرات رفتاری وی را متوجه شوید. گاهی تغییرات جزئی و بسیار ظریف هستند؛ اما با دقت و تمرکز قابل تشخیص خواهند بود. اگر فردی همیشه موقع توصیف کردن شرایطی به سمت چپ نگاه می‌کند؛ اما این بار سمت چپ را نگاه می‌کند باید به این تغییر رفتار دقت کنید.

برخی بر این باورند که کسی که دروغ می‌گوید نمی‌‌تواند مستقیم در چشم طرف مقابل نگاه کند. اسکات رز معتقد است که این باور که دروغگوها ارتباط چشمی مستقیم برقرار نمی‌کنند نادرست است. در واقع  او می‌گوید که اکثر افراد دروغگو برعکس چنین دیدگاهی عمل می‌کنند.

او می‌گوید افراد دروغگو اتفاقا برای فریب دادن طرف مقابل به چشم‌های وی نگاه می‌کنند و راحت دروغ می‌گویند.

3- به دنبال حقایقی باشید که در حین گفتگو محو می‌شوند

وقتی کسی دروغ می‌گوید، معمولا انتهای صحبت سکوت می‌کند و اینطور به نظر می‌رسد که صحبتش ناقص مانده است. اگر از طرف مقابل سوالی پرسیدید ولی با توضیحات ناقص باز هم جواب را دریافت نکردید و درنهایت متوجه شدید که فرد مقابل سکوت می‌کند، شما سکوت را نشکنید، بلکه به وی فرصت بدهید که مجددا صحبت کند و ادامه بدهد.

اگر دیدید در حال مقدمه چینی است، احتمالا با با آسمان ریسمان کردن در حال دروغ گفتن است. گاهی نیز فرد درحال مقدمه چینی برای توضیح دادن موضوع اصلی است و نباید دچار اشتباه شوید و برچسب دروغگویی به او بزنید.

4 – از همان ابتدا طرف مقابل را درغگو فرض نکنید

برخی افراد در همان نگاه اول اتهام و برچسب دروغگویی را به طرف مقابل می‌زنند و منتظر هستند وی رفتاری از خود نشان بدهد تا حکم دروغگویی را هم صادر کنند.

حتی اگر فکر می‌کنید کسی به شما دروغ می‌گوید، از همان ابتدا او را متهم به دروغگویی نکنید. برخی افراد دست به سینه منتظر هستند که تیر خلاص را بزنند و بگویند که فرد مقابلشان درغگو است. چنین رفتاری حتی باعث می‌شود فرد مقابل نتواند راحت صحبت کند.

اگر نمی‌توانید احساسات منفی خود را کنترل کنید، گفتگو را به زمان دیگری موکول کنید. تشخیص دروغگویی کار ساده‌ای نیست. لذا نباید وقتی خودتان تنش دارید و رفتار سنجیده‌ای از خود نشان نمی‌دهید، به فکر تشخیص راست و دروغ گفتگوهای طرف مقابل باشید.