تحقیق جدید نحوه آسیب التهابی کووید-۱۹ به مغز را نشان می‌دهد

محققان با انجام تحقیقی جدید اطلاعات تازه‌ای از نحوه آسیب رساندن کووید-۱۹ به مغز بدست آوردند. این تحقیق نشان می‌دهد با وجودی که کرونا در اکثر موارد مستقیماً به مغز آسیب نمی‌زند ولی می‌تواند سبب ایجاد نوعی التهاب مخرب شود که در بیماری‌های نورولوژیک دیگری مثل سکته دیده می‌شوند.

این تحقیق توسط محققان مؤسسه ملی سلامت آمریکا (NIH) انجام شده و نتایج آن در ژورنال New England Journal of Medicine منتشر شده است. در این تحقیق مغز ۱۹ فوتی کرونا با استفاده از دستگاه‌های MRI حساس و همچنین بررسی بافت‌های مغزی زیر میکروسکوپ مورد مطالعه قرار گرفت. سن فوتی‌ها بین ۵ تا ۷۳ سال بود و برخی از آنها دچار بیماری‌های زمینه‌ای مثل دیابت و بیماری قلبی-عروقی بودند.

محققان آثار ویروس کرونا را در هیچ کدام از نمونه‌ها پیدا نکردند که نشان می‌داد مغز را آلوده نکرده است، ولی در نمونه‌ها رگ‌های خونی گرفته، مسدود شده و دارای نشتی را شناسایی کردند. محققان در نزدیکی برخی از این رگ‌ها آثاری از التهاب مثل افزایش سطح سلول‌های ایمنی در مغز موسوم به «میکروگلیا» (microglia) را پیدا کردند. یافته‌های تحقیق نشان می‌داد که در بدن این بیماران و بیماران مشابه یک پاسخ ایمنی معیوب ایجاد شده که به رگ‌های خونی مغز آسیب زده است. به گفته آنها این پاسخ ایمنی ناشی از ابتلای فرد به بیماری کووید-۱۹ ایجاد می‌شود.

«Avindra Nath»، رییس مؤسسه ملی اختلالات نورولوژیکی و سکته از NIH می‌گوید: «ما کاملاً غافلگیر شدیم. انتظار داشتیم آسیبی را ببینیم که ناشی از کمبود اکسیژن باشد ولی به جای آن نقاط آسیب دیده‌ای را پیدا کردیم که اغلب به سکته و بیماری‌های نورولوژیکی دیگر ربط داده می‌شوند.»

برخی تحقیقات نشان داده‌اند که ویروس کرونا می‌تواند به طور مستقیم به مغز و قسمت‌هایی از بدن که به مغز متصل هستند به ویژه پیاز بویایی (olfactory bulb) حمله کند. آلودگی این قسمت‌ها می‌تواند سبب بروز علایمی مثل از بین رفتن حس بویایی در برخی بیماران شود. حال تحقیق جدید نشان می‌دهد که التهاب یکی از عوامل مؤثر در توضیح نحوه آسیب زدن کووید-۱۹ به بدن از جمله مغز است. تحقیقات دیگر نشان داده‌اند که کووید-۱۹ می‌تواند ریسک بدتر شدن بیماری‌های مربوط به التهاب مثل سکته و آسیب قلبی را افزایش دهد.

«Nath» افزود: «ممکن است در جریان تحقیقات نتوانسته باشیم ورود ویروس کرونا به مغز را تشخیص دهیم، اما احتمال چنین چیزی بسیار کم است چون از چندین تکنیک برای شناسایی ویروس استفاده کردیم. تحقیقاتی که پیشتر انجام شده‌اند کپی‌های ویروس را در تعداد کم در مغز شناسایی کرده‌اند بنابراین احتمالش کم است که یکی از مکانیزم‌های اصلی آسیب باشد.»

یافته‌های این تحقیق می‌تواند علت ماندگاری برخی عوارض مربوط به کووید-19 در بیمارانی که از این بیماری جان سالم به در برده‌اند را توضیح دهد. در برخی بهبودیافتگان نشانه‌های وابسته به آسیب‌های مغزی مثل مشکل در تمرکز، یادآوری و نشانه‌های دیگر که مجموعاً «مه مغزی» (brain fog) نامیده می‌شوند دیده شده است.