سگ‌ها بسته به رفتار صاحبشان با سگ‌های دیگر می‌توانند حسادت را تجربه کنند

از هر ۵ صاحب سگ‌ ۴ نفر می‌گویند متوجه حسادت حیوان خود نسبت به ابراز محبت آن‌ها به بقیه سگ‌ها شده‌اند. تحقیقات نشان می‌دهد که این رفتار حتی در صورتی که سگ دوم در حضور سگ اول نباشد هم قابل بروز است. به عبارت دیگر، ظاهرا سگ‌ها می‌توانند چنین موقعیت‌هایی را تصور کنند حتی اگر آن‌ها را به چشم نبینند.

«امالیا باستوس» از دانشگاه اوکلند نیوزلند می‌گوید: «تحقیقات نشان‌دهنده همان عقیده‌ای است که بسیاری از صاحبان سگ‌ها باورش دارند؛ این‌که سگ‌ها از تعامل صاحبشان با سگی که می‌تواند یک رقیب بالقوه باشد ابراز حسادت می‌کنند. ما می‌خواستیم این رفتار را کامل‌تر بررسی کنیم تا متوجه شویم که سگ‌ها هم می‌توانند مثل انسان‌ها شرایطی را تجربه کنند که حسادتشان را برانگیخته می‌کند یا نه.»

حسادت در انسان‌ها رابطه نزدیکی با خودآگاهی دارد، بنابراین این تحقیق همچنین می‌تواند اطلاعاتی را درباره آگاهی سگ‌ها نسبت به خودشان به ما ارائه کند. باستوس و همکاران او آزمایشاتی را با ۱۸ سگ انجام دادند که صاحبان آن‌ها کنار یک سگ مصنوعی یا یک استوانه پشمی قرار گرفته بودند. سگ مصنوعی به عنوان رقیب احساسی و استوانه پشمی به عنوان گروه کنترل در نظر گرفته شده بود.

زمانی که سگ‌ها قرارگیری صاحبشان در کنار سگ مصنوعی را می‌دیدند، مانعی میان آن‌ها و سگ مصنوعی قرار می‌گرفت. با این حال، آن‌ها همچنان می‌توانستند صاحب خود و احساسات او را مشاهده کنند. سپس محققان سگ مصنوعی را از آن‌جا خارج می‌کردند و به صاحب سگ علامت می‌دادند تا به نوازش و حرف زدن با سگ مصنوعی تظاهر کند.

دلیل خارج کردن سگ مصنوعی این بود که هیچ گونه سرنخ غیرارادی در چهره و احساسات فرد ظاهر نشود. همین آزمایش با استوانه پشمی هم تکرار شد، ولی در این آزمایش خود سگ می‌توانست نوازش و صحبت کردن صاحبش با استوانه را ببیند. در این آزمایش سگ مصنوعی هم در اتاق وجود داشت، اما ۱.۵ متر دورتر گذاشته شده بود. جهت صورت سگ مصنوعی به سمت صاحب سگ بود و خود حیوان می‌توانست به راحتی آن را ببیند.

محققان با استفاده از نیروسنج متوجه شدند سگ‌ها زمانی که صاحبشان مشغول نوازش استوانه پشمی است نسبت به زمانی که سگ مصنوعی را نوازش می‌کند با قدرت کمتری به قلاده خود فشار می‌آورند. در این آزمایش سه نشانه حسادت که پیش‌تر در انسان‌ها دیده شده بود در سگ‌ها هم مشاهده شد.

اول، این رفتار فقط زمانی به وجود می‌آید که رقیب اجتماعی در کار باشد. دوم، حتی در صورتی که این رقیب در میدان دید نباشد، امکان بروز حسادت وجود دارد. سوم، از آنجایی که سگ مصنوعی در آزمایش اول به صورت فرضی حضور داشت و در آزمایش دوم با فاصله بیشتر در اتاق قرار داده شده بود، محققان نتیجه گرفتند که حسادت پیامدی برای تعامل است و لزوما به حضور سگ دوم در اتاق ارتباطی ندارد.

باستوس می‌گوید: «این نتایج از ادعای وجود حس حسادت در سگ‌ها حمایت می‌کند. به‌علاوه، می‌تواند اولین گواه مبنی بر وجود ظرفیت تعاملات اجتماعیِ ناشی از حسادت در سگ‌ها باشد.» این آزمایش‌ها برای کشف فعل و انفعالات درون مغز سگ‌ها مفید است. آزمایش صورت‌گرفته با استوانه پشمی نشان می‌دهد که توجه فرد به یک رقیب اجتماعی بیشتر از عدم توجه به خود سگ‌ها موجب ناراحتی‌شان می‌شود.

باستوس در پایان اظهار می‌کند: «هنوز برای نتیجه‌گیری درباره این‌که آیا سگ‌ها هم حسادت را مثل ما تجربه می‌کنند یا نه خیلی زود است، ولی حالا می‌دانیم که آن‌ها هم به موقعیت‌های حسادت‌برانگیز واکنش نشان می‌دهند، حتی اگر این اتفاقات در مقابل چشمشان رخ ندهد.»