مروری بر موارد معافی از قانون مالیات بر عایدی سرمایه

براساس آمار و ارقام رسمی طی هشت ماه ابتدایی امسال بالغ بر 9 هزار میلیارد تومان پول تولیدکننده به جیب دلالان رفته است. فروش خودروسازان در این مدت، 32/6 هزار میلیارد تومان بوده، بنابراین نسبت سود دلالان به این رقم، 28 درصد است. سود دلالی در بازار خودرو طی سال 96، نزدیک به یک هزار و 400 میلیارد تومان بوده که به‌ دلیل کاهش تیراژ و رها شدن فنر قیمت در بازار آزاد، رشدی 555 درصدی را در هشت ماه امسال تجربه کرده است.

براساس سازکاری که در دست اجراست، وزارت امور اقتصادی و دارایی به ماجرای تحویل خودروهای معوق خودروسازان ورود کرده و از کسانی که با هدف فروش و کسب درآمد، در فروش اینترنتی خودروسازان شرکت کرده اند، مالیات خودرو می‌گیرد.

موارد معافی از قانون مالیات بر عایدی سرمایه [به روز رسانی] - خرداد 1400

طرح مالیات بر عایدی سرمایه که کلیات آن ۵ خرداد در مجلس به تصویب رسید؛ موارد زیر مشمول پرداخت مالیات موضوع این قانون نخواهد بود:

۱. اولین نقل و انتقال املاک و حق واگذاری محل کسب که پیش از اجرای این قانون تحصیل شده اند؛ به مدت دو سال پس از لازم الاجرا شدن این قانون
۲. انتقال آخرین واحد مسکونی تحت تملک اشخاص حقیقی بالای ۱۸ سال
۳. انتقال املاک نوساز موضوع ماده ۷۷ قانون مالیات‌های مستقیم اعم از ساخته شده و ناتمام
۴. انتقال بلاعوض به والدین، همسر دائم و فرزندان و اعطای وکالت به آن‌ها
۵. انتقال به صورت ارث یا وصیت
۶. املاک مشمول مقررات ماده (۶۸) و (۷۰) قانون مالیات‌های مستقیم
۷. اولین خودرو و اولین موتورسیکلت توسط اشخاص حقیقی بالای ۱۸ سال در هر دو سال شمسی
۸. اموال و دارایی‌های مربوط به اشخاص موضوع ماده (۲) قانون مالیات‌های مستقیم
۹. اموال و دارایی‌ها اعم از منقول و غیر منقول که به عنوان جهیزیه با مهریه واگذار می‌شوند.

اگر مالیات خودرو ندهید، چه می‌شود؟ [به روز رسانی] - اردیبهشت 1400

بودجه امسال، صاحبان خودروهای با ارزش بالای یک میلیارد تومان را مکلف به پرداخت مالیات تا پایان بهمن سال جاری کرده است که با شناسایی لوکس سواران از هفته آینده شروع می‌شود.

طبق قانون، تمام مالکان انواع خودروهای سواری و وانت دو کابین دارای شماره انتظامی شخصی به نام خود و فرزندان کمتر از 18 سال و محجور تحت تکفل که در پایان هر سال مجموع ارزش آن‌ها بیش از یک میلیارد تومان باشد، باید مالیات مربوطه را به خزانه دولت واریز کنند.

بر این اساس، مالیات خودروهای تا یک و نیم میلیارد تومان (نسبت به مازاد یک میلیارد تومان) یک درصد، تا مبلغ سه میلیارد تومان (نسبت به مازاد یک و نیم میلیارد تومان) دو درصد، تا مبلغ چهار و نیم میلیارد تومان (نسبت به مازاد سه میلیارد تومان) سه درصد و نسبت به مازاد چهار و نیم میلیارد تومان هم چهار درصد خواهد بود.
با توجه به کف قیمت مالیات‌گیری (یک میلیارد تومان) تقریبا هیچ خودروی تولید یا مونتاژ داخلی مشمول مالیات نخواهد شد و مالیات مربوطه مخصوص خودروهای وارداتی است که قیمت روز و سال ساخت یا ورود آنها ملاک میزان مالیات خواهد بود.

طبق محاسبات انجام شده، به عنوان مثال، مالیات خودرو آزرا به ارزش حدود دو نیم میلیارد تومان، نسبت به مازاد یک و نیم میلیاردی، حدود 20 میلیون تومان می‌شود.

قانون، در صورتی فرد را مکلف به پرداخت این مالیات می‌داند که مجموع ارزش چندین یا یک خودروی آن به بیش از یک میلیارد تومان برسد. به عبارت دیگر، اگر فردی دارای دو خودرو به ارزش‌های 500 و 700 میلیون تومانی باشد، مکلف به پرداخت مالیات است.

همچنین، ثبت نقل و انتقال خودروهایی که به موجب این بند برای آنها مالیات وضع شده است قبل از پرداخت بدهی مالیاتی مورد انتقال شامل مالیات بر دارایی، نقل و انتقال قطعی و اجاره ممنوع است که متخلفین از حکم این بند در پرداخت مالیات متعلقه مسؤولیت تضامنی دارد.

بنابراین، در صورتی که صاحبان خودروهای لوکس مالیات متعلقه را پرداخت نکنند، نمی‌توانند نقل و انتقال یا اجاره خودروی خود را انجام دهند.

خودروهای بالای یک میلیارد تومان مشمول مالیات شدند [به روز رسانی] - اسفند 99

نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جریان جلسه علنی نوبت دوم امروز ( سه شنبه) مجلس و بررسی بخش درآمدی لایحه بودجه سال ۱۴۰۰، بند الحاقی ۷ تبصره ۶ ماده واحده لایحه بودجه را بررسی کرده و آن را به تصویب رساندند.

بر اساس این بند،کلیه مالکین(اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی) انواع خودروهای سواری و وانت دو کابین دارای شماره انتظامی شخصی به نام خود و فرزندان کمتر از ۱۸ سال و محجور تحت تکفل که در پایان هر سال مجموع ارزش آن ها بیش از ده میلیارد( ۰۰۰ /۰۰۰ /۰۰۰ /۱۰ )ریال باشد به شرح زیر مشمول مالیات ساالنه خودرو هستند:

۱ - تا مبلغ پانزده میلیارد ریال نسبت به مازاد ده میلیارد ریال یک درصد

۲- تا مبلغ سی میلیارد ریال نسبت به مازاد پانزده میلیارد ریال دو درصد

۳ - تا مبلغ چهل و پنج میلیارد ریال نسبت به مازاد سی میلیارد ریال سه درصد

۴- نسبت به مازاد چهل و پنج میلیارد ریال چهار درصد

ماخذ محاسبه مالیات خودرو موضوع این بند قیمت روز انواع خودرو با توجه به تاریخ ساخت یا واردات آن است که توسط سازمان امور مالیاتی کشور تا پایان سال ۱۳۹۹ تعیین و اعلام می‌شود. ماخذ مزبور برای انواع خودرو که بعد از اعالم سازمان تولید یا وارد می شوند، بالفاصله پس از تولید یا واردات آن توسط سازمان مزبور تعیین و اعلام خواهد شد.

سازمان امور مالیاتی کشور مکلف است نسبت به تعیین دارایی های مشمول و ارزش آنها حداکثر تا پایان خرداد ماه سال ۱۴۰۰ اقدام کند و مراتب را به نحو مقتضی به اطلا ع اشخاص مشمول برساند. کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی مکلفند مالیات سالانه مربوط به خودروهای تحت تملک خود و افراد تحت تکفل را حداکثر تا پایان بهمن ماه سال ۱۴۰۰ پرداخت نمایند. ثبت نقل و انتقال خودروهایی که به موجب این بند برای آنها مالیات وضع گردیده است قبل از پرداخت بدهی مالیاتی مورد انتقال شامل مالیات بر دارایی، نقل و انتقال قطعی و اجاره ممنوع است.

متخلف از حکم این بند در پرداخت مالیات متعلقه مسئولیت تضامنی دارد. آیین نامه اجرایی این بند توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی تهیه و حداکثر تا پایان خردادماه سال ۱۴۰۰ به تصویب هیات وزیران می‌رسد.

خودروهای بالای 1 میلیارد تومان مشمول مالیات می‌شوند [به روز رسانی] - مهر 99

براساس پیش نویس لایحه اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم که در کمیسیون اقتصاد دولت به تصویب رسیده و مراحل بررسی نهایی در هیات وزیران را طی می‌کند وضعیت اخذ مالیات از خودرو مشخص شد.

براساس مصوبه این کمیسیون، کلیه مالکین (اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی) انواع خودروهای سواری و وانت دو کابین دارای شماره انتظامی شخصی به نام خود و فرزندان کمتر از 18 سال و محجور تحت تکفل که در پایان هرسال مجموع ارزش آنها بیش از 10 میلیارد ریال باشد، به شرح زیر مشمول مالیات سالانه خودرو هستند.

• تا مبلغ 15 میلیارد ریال نسبت به مازاد 10 میلیارد ریال یک درصد
• تا مبلغ 30 میلیارد ریال نسبت به مازاد 15 میلیارد ریال دو درصد
• تا مبلغ 45 میلیارد ریال نسبت به مازاد 30 میلیارد ریال سه درصد
• نسبت به مازاد 45 میلیارد ریال چهار درصد

تبصره 1- مأخذ محاسبه مالیات خودرو موضوع این ماده، قیمت روز انواع خودرو با توجه به تاریخ ساخت یا واردات آن است که توسط سازمان مالیاتی کشور تا پایان دی‌ماه هر سال برای اجرا در همان سال تعیین و اعلام می‌شود. مأخذ مزبور برای انواع خودرو که بعد از اعلام سازمان و تا پایان سال تولید یا وارد می‌شوند، بلافاصله پس از تولید یا واردات آن توسط سازمان مزبور تعیین و اعلام خواهد شد.

این در حالی است که وزارت اقتصاد درباره این موضوع در پیش نویس لایحه اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم، پیشنهاد داده بود که مالیات از خودروهای بالای بیش از 5 میلیارد ریال اخذ شود. همچنین بالاترین پله مالیاتی برای خودروهای مازاد 40 میلیارد ریال بود و قرار بود از این خودروها 5 درصد مالیات اخذ شود.

در حالیکه به دلیل نوسانات ارزی بسیاری از معاملات بازار خودروهای داخلی و خارجی محدود شده و از حجم کلی معاملات بازار کاسته شده است، بعضی از محصولات کماکان دارای تقاضای بالایی هستند و دلالان بازار را به سودهای کلانی می رسانند.

پیش از این قرار بود طرحی نیز در راستای اخذ مالیات از دلالان خودرو اجرایی شود که در نهایت هنوز به تصویب نرسیده است.

یکی از مدیران سازمان مالیاتی در این رابطه می گوید: «در این میان کسانی هستند که بیش از یک خودرو ثبت نام کرده و به نوعی مصرف کننده نهایی خودرو نیستند و با هدف کسب سود و درآمد در طرح های فروش اینترنتی شرکت کرده اند.»

این مقام مسئول در سازمان امور مالیاتی با بیان اشاره به توافق‌های اولیه میان وزارت خانه امور اقتصادی و دارایی و صنعت، معدن و تجارت، گفت: «مطابق این توافق فهرست، مشخصات و کدملی خریدارانی که در طرح های پیش فروش شهریور تا دی ماه خودروسازان شرکت کرده اند، از سوی وزارت صمت در اختیار وزارت امور اقتصادی و دارایی قرار می‌گیرد تا براساس آن، خریدارانی که بیش از یک دستگاه خودرو خریداری کرده‌اند مشمول پرداخت مالیات از محل کسب درآمد از این محل خواهند شد. در واقع مالیات خودرو به خریدارانی که بیش از یک دستگاه خودرو خریداری کرده‌اند تعلق خواهد گرفت.»

درصد زیادى افرادی که در ماه های گذشته خودرو خرید یا پیش خرید کرده اند، برای کسب سود بوده این اقدام را انجام داده و مصرف کنندگان واقعی ناچار شده اند با قیمتی بالا از بازار آزاد خودروی موردنظر خود را خریداری کنند.

وی تصریح کرد: «نابسامانی ماه‌های اخیر بازار خودرو، باعث شده تا عده ای سودجو روی این موج سوار شده و برای کسب سود و درآمدهای کاذب به خرید و فروش خودرو روی  آورند. این اقدام در نگاه نخست یک ناهنجاری اقتصادی به شمار می‌آید که باید برای آن چاره ای اندیشیده شود اما تا آن زمان، سازمان امور مالیاتی به این حوزه ورود کرده و از فعالان آن مالیات خودرو دریافت خواهد کرد. البته دیگر اطلاعات مالی این افراد نیز بررسی می شود تا در صورت انجام اقدامات مشابه، ملزم به پرداخت مالیات شوند.»

جزییات این شیوه اخذ مالیاتی جدید هنوز از سوی سازمان امورمالیاتی کشور اعلام نشده است و مسلما پس از نهایی شدن طرح مذکور، شرایط و نحوه اخذ مالیات بر خرید و فروش خودرو رسانه ای خواهد شد.

واکنش ها به طرح مجلس دریافت مالیات از خریداران خودرو

به تازگی نیز مصطفی طاهری نماینده مردم زنجان و طارم در مجلس شورای اسلامی در این موضوع گفته است: «طرح جامع ساماندهی خودرو به مجلس شورای اسلامی ارائه شده ‌و امیدواریم هرچه زودتر این طرح تصویب شود.این طرح شامل برنامه بلندمدت و کوتاه‌مدت است و امیدواریم با اجرایی شدن این طرح قیمت خودرو کاهش یابد.»

ظاهرا هدف این طرح مجلس در بلندمدت  این است که تولید خودرو و عرضه آن افزایش یابد، افزود: «قطعا با این شیوه قیمت خودرو کاهش محسوسی پیدا می‌کند.»

وی افزود: «بر‌اساس طرح جامع ساماندهی خودرو، کسانی که چندین خودرو به‌ نام دارند و افراد سودجویی که اقدام به دلالی یا احتکار خودرو می‌کنند و سبب گرانی در بازار می‌شوند باید مالیات خودرو بپردازند. مالیات یک روش بازدارنده‌ای است که اجازه جولان به افراد دلال در بازار را نمی‌دهد.»

در همین رابطه اما حسن کریمی سنجری کارشناس بازار خودرو معتقد است: «دریافت مالیات از خرید و فروش خودروی صفر در شرایط حاضر که بازار دچار التهاب و نوسان قیمتی است نه تنها کمکی به کنترل قیمت‌ها و کاهش التهابات بازار نمی‌کند؛ بلکه این دست اقدامات بر التهابات بازار می‌افزاید و در صورت عملیاتی شدن این اقدام شاهد خواهیم بود که بازار بیش از پیش ملتهب خواهد شد.»

بهرام شهریاری، عضو هیات‌مدیره انجمن قطعه‌سازان خودرو نیز می گوید: «اگر بخواهیم جزئی‌تر وارد مساله مالیات بر خودروهای صفر شویم این پرسش پیش می‌آید که دولت چگونه می‌خواهد خودروهای صفر را تشخیص دهد؟»

بدیهی است که، صاحبان خودرو می‌توانند چند کیلومتر از خودرو سواری بگیرند تا از حالت صفر خارج شود. این اتفاق برای آنها هزینه کمتری دارد تا اینکه بخواهند زیر بار مالیات بروند. این ابهام وجود دارد که اصلا چه کسی می‌خواهد تشخیص دهد که خودرو صفر است یا خیر؟ همچنین دولت چندی پیش اعلام کرد قصد دارد از افرادی که دارای چند خودرو هستند مالیات بگیرد، اما چنین اتفاقی هم ممکن نیست.

شهریاری در گفتگو با 90 اقتصادی می گوید: «افراد خودرو دوم و سوم را به نام اعضای خانواده و دوستانشان می‌زنند و بدین صورت دارایی خود را کتمان می‌کنند. از دولت و مجلس انتظار می‌رود زمانی که طرح و پیشنهادی را ارائه می‌دهند ابتدا تمام جوانب آن را بسنجند و مسیرهای میان‌بر طرح را هم در نظر بگیرند.»

از طرف دیگر به نظر می رسد که برهم خوردن بالانس بین عرضه و تقاضا و افزایش روزانه قیمت ارز، زمینه ساز سرمایه گذاری در بازارهایی نظیر خودرو، سکه، مسکن و حتی بورس شده است و اخذ مالیات اینچینی از بازار خودرو در نهایت ممکن است با بسیاری از مشکلات اجرایی مواجه شود اما در صورت اجرای درست و مستمر، بعید نیست که درصدی از واسطه گران بازار خودرو، به سرمایه گذاری در بازار سرمایه و بورس روی آورند.