پژوهشگران دلیل بی‌آبی و خشکی مریخ را اندازه کوچک این سیاره می‌دانند

تحقیقی تازه می‌گوید اگرچه سیاره مریخ در گذشته آب داشته اما از همان ابتدا محکوم به بی‌آبی و خشکی بوده است. ظاهرا اندازه کوچک این سیاره یکی از مهم‌ترین عواملی است که مریخ را در حفظ جریان‌های آبی‌اش ناتوان کرده و آن را به شرایط فعلی درآورده است.

پژوهشگران دانشگاه واشنگتن با انجام مطالعات جدید به این نتیجه رسیده‌اند که حفظ آب در سیارات خاکی نیازمند اندازه خاصی است. اگر سیاره‌ای این اندازه را داشته باشد، می‌تواند به محیط مناسبی برای زندگی تبدیل شود. محققان باور دارند که این آستانه از اندازه مریخ بزرگ‌تر است.

دانشمندان در این مطالعه به بررسی ۲۰ شهاب سنگی پرداختند که آن‌ها را به عنوان نمونه ترکیبات سیاره سرخ درنظر گرفته بودند. آن‌ها فراوانی ایزوتوپ‌های گوناگون پتاسیم را در این سنگ‌ها که سن‌شان بین ۲۰۰ میلیون تا ۴ میلیارد سال بود، اندازه‌گیری کردند. ایزوتوپ‌ها نسخه‌هایی از یک عنصرند که تعداد نوترون‌های درون هسته‌شان فرق می‌کند.

«ژن تیان»، رهبر این تحقیق و تیمش از پتاسیم که با نماد K شناخته می‌شود به عنوان ردیاب دیگر عناصر فرار مثل آب استفاده کردند. آن‌ها متوجه شدند که مریخ در مقایسه با زمین در زمان تشکیل شدنش مواد فرار بسیار بیشتری از دست داده است. فراموش نکنیم که اندازه زمین ۹ برابر بیشتر از سیاره سرخ است.

«کاترینا لادرز»، از محققان این تیم می‌گوید: «دلیل فراوانی بسیار کمتر عناصر فرار و ترکیبات آن‌ها در سیاره‌های متمایز شده نسبت به شهاب سنگ‌هایی که ساختار آن‌ها متمایز نشده، یکی از سوالات قدیمی ما بوده است.» منظور از «متمایز شدن» جرمی است که بخش داخلی آن به لایه‌های مختلفی از جمله پوسته، گوشته و هسته تجزیه می‌شود.

لادرز ادامه می‌دهد: «کشف همبستگی ترکیبات ایزوتوپ K با گرانش سیاره‌ای کشف جدیدی با پیچیدگی‌های کیفی مهم پیرامون زمان و چگونگی دریافت و از دست دادن مواد فرار در سیاره‌های متمایزشده است.» بر اساس یافته‌های این تحقیق، سیاره‌های کوچک در هنگام شکل‌گیری بخش زیادی از آب خود را از دست می‌دهند و میدان مغناطیسی آن‌ها نسبتا زود غیرفعال می‌شود. این اتفاق اتمسفرشان را هم رقیق می‌کند.

پژوهشگران مدعی‌اند این مطالعه نشان می‌دهد که سیاره‌ها برای برخورداری از مقادیر نه چندان کم و نه چندان زیاد آب باید اندازه بسیار خاصی داشته باشند. حالا اخترشناسان می‌توانند با کمک نتایج این تحقیق به دنبال سیاره‌های سکونت‌پذیر بگردند.