گفتگو دیجیاتو با مدیرعامل حرکت اول: از تلاش برای توانمندسازی اکوسیستم تا سرمایهگذاری بینالمللی
مدیرعامل حرکت اول که هلدینگ سرمایهگذاری همراه اول به حساب میآید در گفتگوی اینستاگرامی با دیجیاتو از ماموریت این شرکت برای توانمندسازی اکوسیستم دیجیتال کشور گفت. وی همچنین درباره سرمایهگذاری خارج از ایران این گروه ...
مدیرعامل حرکت اول که هلدینگ سرمایهگذاری همراه اول به حساب میآید در گفتگوی اینستاگرامی با دیجیاتو از ماموریت این شرکت برای توانمندسازی اکوسیستم دیجیتال کشور گفت. وی همچنین درباره سرمایهگذاری خارج از ایران این گروه توضیحاتی ارائه داد و تاکید کرد با تیمهای بزرگ داخلی نیز به مذاکره نشستند، هرچند هنوز به توافقاتی در این زمینه نرسیدند. او در این مصاحبه به رشد حبابی بورس و تاثیر آن بر سرمایهگذاری روی اکوسیستم استارتاپی نیز اشاره کرد.
«محمدمهدی عباسخانی»، مدیرعامل حرکت اول مهمان دهمین قسمت از فصل دوم آنتک بود. او در ابتدا اشارهای به هدف راهاندازی این شرکت کرد و گفت:
«اولین کاری که یک اپراتور موبایل انجام میدهد فراهمسازی زیرساختهای لازم برای شبکه ارتباطی است که از آنها برای سرویسهای پایه خود در زمینه صدا و داده استفاده میکند. این موضوع در سراسر دنیا رخ میدهد و همراه اول نیز آن را در دستور کار خود قرار داده است.»
به گفته عباسخانی ترند جهانی و بالا بودن هزینه نگهداری سرویسهای صدا و داده، تمامی اپراتورهای دنیا را به این فکر انداخته است تا در شبکه گسترده خود، سرویسهای جدیدی را ارائه کنند. همچنین سرمایهگذاریهای وسیعتری را در زمینههای افزایش تعامل مشتری، تشویق به استفاده بیشتر از اینترنت و ... انجام دهند. از همین روی حرکت اول راهاندازی شد.
وی در پاسخ به سوال دیجیاتو مبنی بر اینکه آیا سیاست حرکت اول در سرمایهگذاری روی استارتاپها قرارگیری آنها در زنجیره ارزش کنونی همراه اول است پاسخ داد این موضوع شرط لازم برای سرمایهگذاری نیست:
«راهاندازی بخش سرمایهگذاری خطرپذیر همراه اول در ابتدا با رویکرد مالی بود تا نرخ بازدهی خوبی در بازارهای مالی کسب شود و به طور موازی نیز در زنجیره ارزش همراه اول هم قرار گیرد. این دو، هدفی بودند که از ابتدا برای حرکت اول ترسیم شد.»
مدیرعامل حرکت اول این اهداف را جزو ترند دنیا دانست که سایر اپراتورهای بزرگ نیز به سراغ آن رفته تا با سرمایهگذاری روی سرویسهای دیجیتال، بتوانند سرویس جدیدی را رونمایی کنند و رشد درآمدشان محقق شود.
از همین روی همراه اول برای پاسخ به این نیاز به سمت سرمایهگذاری روی حوزه استارتاپی کشور حرکت کرده است. حمل و نقل، گردشگری، خدمات مالی، بیمه، تجارت الکترونیک، تکنولوژیهای نوآورانه مثل هوش مصنوعی، سلامت، آموزش و مدیا (بازی و محتوا) محورهای سرمایهگذاری حرکت اول هستند.
به گفته عباسخانی، این شرکت قرار است در قالب سرمایهگذار خطرپذیر شرکتی (CVC) وارد استارتاپهایی شود که در زنجیره ارزش همراه اول قرار میگیرند.
رشد حبابی بورس بلای جان سرمایهگذاری روی اکوسیستم
میزان سرمایهگذاری حرکت اول در سال گذشته، 235 میلیارد تومان اعلام شد رقمی که 40 درصد کل سرمایهگذاری روی بازار اکوسیستم استارتاپی کشور را شامل میشد. اگرچه این شرکت تارگتی 470 میلیارد تومانی را برای سال 99 در نظر گرفته بود که محقق نشد.
مدیرعامل حرکت اول در پاسخ به چرایی محقق نشدن این هدفگذاری، از بازدهی بورس در ابتدای سال 99 یاد کرد که عمده سرمایه کشور را به خود جذب کرده بود. همزمانی این موضوع با تغییر مدیریت همراه اول و ایجاد تغییر و تحول بنیادین در حوزههای مختلف این شرکت باعث شد تا تارگت حرکت اول محقق نشود:
«ما از اواخر سال 97 به طور جدی بحث ورود به سرمایهگذاری را آغاز کردیم و در سال 99 همه چیز برای سرمایهگذاری آماده بود اما برای یک سرمایهگذاری نیاز به توافق طرفین وجود دارد که بنا به دلایلی همچون ارزشگذاری، شرایط قرارداد و … نتوانستیم با شرکتهای مختلفی به توافق برسیم. اگرچه در این مدت سرمایهگذاری روی استارتاپهایی همچون همراه مکانیک داشتیم.»
او در پاسخ به سوال دیجیاتو مبنی بر اینکه چرا برخلاف رقیب سنتی خود که سهامدار گروه اسنپ است در استارتاپهای بزرگ و نسل اولی کشور سرمایهگذاری نکردهاند، به استراتژی همراه اول اشاره کرد و گفت:
«استراتژی ما از ابتدا مشخص بود و شعار ما توانمندسازی اکوسیستم دیجیتال کشور است. اگرچه این بدان معنا نیست که تنها با سرمایهگذاری روی استارتاپهای متوسط و در حال رشد محقق میشود. اما به هر حال مذاکرات ما برخی از استارتاپهای بزرگ به نتیجه نرسید.»
عباسخانی در ادامه مذاکره حرکت اول با دیجیکالا و تپسی را تایید و اعلام کرد همچنان علاقمند به همکاری با آنها هستند و معتقدند میتوان این همکاری را در آینده نیز داشت اما عوامل زیادی باعث شد تا برای سرمایهگذاری به توافق نرسند. به گفته وی علاوه بر این دو شرکت آنها با شرکتهای بزرگ دیگری نیز برای همکاری مذاکراتی داشتهاند.
وی با بیان اینکه حرکت اول فراتر از هسته اصلی کسبوکار همراه اول فعالیت میکند، گفت:
«برخی در قالب توسعه پلتفرم سرمایهگذاری میکنند تا سرویسهای دیجیتال خود را در آن بستر عرضه کنند. ماموریتی که در حال حاضر برعهده «همراه کسبوکارهای هوشمند» است و اوانو و ... از محصولات این شرکت هستند. همراه کسبوکارهای هوشمند روی هسته کسبوکاری همراه اول تمرکز کرده و حرکت اول نیز فراتر از هسته اصلی بیزینس همراه اول فعالیت میکند.»
به گفته عباسخانی تارگت زمانی آنها برای انجام یک سرمایهگذاری از آغاز مذاکرات تا بستن قرارداد حدود 2 ماه است اگرچه مواردی بوده که بیشتر یا کمتر زمان بردهاند. اگرچه به اعتقاد وی آنها یک بازیگر تازه وارد بوده و بایستی فرایندها را اصلاح و تسهیل کنند.
فعالیتهای حرکت اول در حوزه شتابدهی
مدیرعامل حرکت اول در ادامه با تاکید بر ماموریتشان برای توانمندسازی اکوسیستم اظهار داشت آنها تنها روی استارتاپهای در مرحله میانی (Mid Stage) و رشد (Growwh Stage) سرمایهگذاری نمیکنند و در لایه شتابدهی نیز اثرگذار هستند.
به گفته وی، حرکت اول با سه دانشگاه شهید بهشتی به عنوان هاب تهران و مناطق شمالی کشور، دانشگاه صنعتی اصفهان برای تمرکز روی استانهای مرکزی و دانشگاه شیراز به عنوان هاب جنوب کشور همکاری کرده و پذیرای تیمهای استارتاپی هستند که در حوزههای مورد علاقه آنها که پیش از این ذکر شد، فعالیت میکنند.
اینگونه یکی از ورودیهای حرکت اول برای سرمایهگذاری، خروجیهای این هابها و شتابدهنده خواهد بود.
او در پاسخ به سوال دیجیاتو مبنی بر اینکه ایده یا تیم برای شما اهمیت دارد اظهار داشت تیم یکی از مهمترین عوامل برای سرمایهگذاری است. به اعتقاد عباسخانی زمانی که بهترین محصول و ایده وجود داشته باشد اما تیم خوب و فرد دلسوزی پشت آن نباشد، هیچ موفقیتی حاصل نخواهد شد: «مدل کسبوکار و برنامه برای رشد از دیگر موارد حائز اهمیت است. اگر تیمها برنامهای برای رشد خود و مجموعه نداشته باشند، برای سرمایهگذاری گزینه مناسبی نیستند.»
از سرمایهگذاری روی استارتاپهای خارجی تا طرح صیانت
بخش دیگر گفتگوی دیجیاتو با مدیرعامل حرکت اول به بحث سرمایهگذاری روی استارتاپهای خارجی اختصاص داشت. وی با اشاره به سرمایهگذاری 600هزار دلاری روی استارتاپ «دیجی شی» گفت:
«بحث مالی و نرخ بازدهی سرمایهگذاری برای ما حائز اهمیت است. اگرچه اولویت اول تا سوم ما سرمایهگذاری در داخل کشور است اما با توجه به نوسانات نرخ ارز و تمایل به درآمد ارزی، نیم نگاهی به خارج از مرزهای ایران داریم. دیجی شی شبیه به دیجیکالا در سال 88 بوده و با توجه به رونق پرداخت الکترونیک در سوریه، آینده روشنی دارد. تیم این شرکت در ایران درس خوانده و دانش و تجربه اکوسیستم استارتاپی کشورمان را دارند.»
عباسخانی در پاسخ به این سوال که آیا برای تسهیل خروج استارتاپهای ایرانی از مرزهای کشور برنامهای دارند گفت: «اعتقاد داریم در کشورمان پتانسیل برای رشد بسیار است. از همین روی با توجه به سختی شرایط کار در خارج، اولویت ما برای سرمایهگذاری روی استارتاپهایی است که تمرکزشان روی مسائل کشور است. اگرچه در صورت وجود پتانسیل این موضوع، روی آن کار خواهیم کرد.»
دیجیاتو در گفتوگوهای خود با فعالین اکوسیستم استارتاپی همواره از طرح صیانت نیز یاد میکند و نظر کارشناسان و افراد را در این باره جویا میشود. این سنت در آنتک شب گذشته نیز پابرجا بود.
مدیرعامل حرکت اول با بیان اینکه از جزئیات این طرح آگاه نیست ابراز امیدواری کرد نمایندگان مجلس طرحی را تصویب کنند که کمککننده رشد کسبوکارهای دیجیتالی کشور باشد:
«فیلتر رقبای کسبوکارها سودمند نیست زیرا رقابت خود عامل موفقیت است. به طور مثال همراه اول زمانی رشد کرد که ایرانسل به عنوان رقیب جدی وارد شبکه اپراتوری کشور شد. از همین روی رگولاتوری بایستی نظام رقابتی درستی را تعریف کند و در انتها مردم انتخاب کننده باشند. این گونه همه منتفع خواهند شد.»
او در ادامه به رابطه تنگاتنگ انجمن Vc با مرکز پژوهشهای مجلس اشاره و اعلام کرد این انجمن تمام تلاش خود را میکند تا نهایتا آنچه به تصویب مجلس می رسد کمک کننده اکوسیستم باشد.
عباسخانی با تاکید بر اینکه کشور به سرمایهگذار خارجی نیاز دارد، حضور خارجیها را عاملی برای عمق بخشیدن به اکوسیستم دیجیتالی کشور دانست که بایستی مسیر آن تسهیل و مشخص شود.
عرضه در بورس؛ بهترین استراتژی برای خروج
او در بخش پایانی صحبتهای خود به راهبرد حرکت اول برای خروج از استارتاپها اشاره کرد و گفت: «طبق راهبردمان پس از 5 سال سرمایهگذاری به دنبال خروج هستیم اما وضعیت استارتاپها و شرایط اقتصادی نیز در این زمینه اثرگذار است.»
عباسخانی با بیان اینکه تا کنون خروجی از استارتاپها نداشتهاند اظهار داشت در برخی موارد با جذب سرمایههای جدید توسط استارتاپها آنها نیز مجددا سرمایه تزریق میکنند. همانند موضوعی که در «همراه مکانیک» شاهد آن بودیم.
مدیرعامل حرکت اول با تاکید بر اینکه بهترین راه خروج سرمایهگذارها از استارتاپ، عرضه این شرکتها در بورس است گفت:
«شرکتهای استارتاپی در مقایسه با شرکتهای دیگر صورتهای مالی مشخصی ندارند. اگرچه امروزه با توجه به اینکه بخشی از هزینههای برندینگ و توسعه جزو دارایی نامشهود استارتاپها در نظر گرفته شده میتوان امیدوار بود تا پایان سال یا سال آینده شاهد خبرهای خوبی در زمینه IPO استارتاپها باشیم.»
به اعتقاد وی بحث فرهنگسازی و توجه به ارزش استارتاپها براساس تعداد کاربر و گردش مالی میتواند ورود استارتاپها را به بورس تسهیل کند.
عباسخانی در پایان با تاکید بر تزریق امید بین جوانان اظهار داشت پتانسیلی که برای فعالیت استارتاپی در ایران وجود دارد در خارج از کشور نیست.
برای گفتگو با کاربران ثبت نام کنید یا وارد حساب کاربری خود شوید.