کشف مدارکی از سکونت انسان اولیه در جزیره هرمز
کشف و شناسایی دست‌افزارهای سنگی در محوطه «چند درخت» در جزیره هرمز، می‌تواند حاکی از آن باشد که گروه‌های شکارگر-گردآورنده در دوره پارینه‌سنگی میانی در این ناحیه حضور داشتند. با توجه به گونه‌شناسی این دست‌افزارها ...
در دیجیاتو ثبت‌نام کنید
جهت بهره‌مندی و دسترسی به امکانات ویژه و بخش‌های مختلف در دیجیاتو عضو ویژه دیجیاتو شوید.
عضویت در دیجیاتوتازههای تکنولوژی
کشف و شناسایی دست‌افزارهای سنگی در محوطه «چند درخت» در جزیره هرمز، می‌تواند حاکی از آن باشد که گروه‌های شکارگر-گردآورنده در دوره پارینه‌سنگی میانی در این ناحیه حضور داشتند.
با توجه به گونه‌شناسی این دست‌افزارها می‌توان آن‌ها را به تکنیک لوالوا (Levallois Technique) منتسب دانست.
گزارش مقدماتی این بررسی در ژورنال «موزه میهو» ژاپن منتشر شده است.
سپهر زارعی، سرپرست هیئت باستان‌شناسی مستقر در این ناحیه، در صفحه اینستاگرم خود نوشت: «پروژه بررسی به منظور مستندنگاری محوطه پارینه‌سنگی میانی چند-درخت جزیره هرمز به شناسایی پراکندگی قابل توجهی از دست‌ساخته‌های سنگی منجر شد که قابل انتساب به دوره پارینه‌سنگی میانی است. نتایج حاصل از بررسی اولیه محوطه چند-درخت به منظور ارزیابی ظرفیت این محوطه برای انجام برنامه‌های میدانی آینده، روشن ساخت که پیشینه حضور انسان در این جزیره، نیازمند بازبینی است. با وجود دست‌ساخته‌های سنگی شاخص و به‌ویژه حضور تکنیک لوالوا، می‌توان این مجموعه را به دوره پارینه‌سنگی میانی منتسب کرد.»
زارعی در اینستاگرام ادامه داده: «این یافته‌های جدید، حضور گروه‌های شکارگر-گردآورنده دوران پارینه‌سنگی در این جزیره را تأیید کرده و بیانگر اهمیت تنگه هرمز در باستان‌شناسی پارینه‌سنگی خلیج فارس و سواحل جنوبی ایران است. پژوهش‌های آینده شامل بررسی فشرده، نمونه‌برداری سیستماتیک، کاوش لایه‌های برجا و مطالعات تکمیلی، دانش باستان‌شناسان را درخصوص گسترش گروه‌های پارینه‌سنگی و ارتباط خلیج فارس با جنوب ایران و شبه‌جزیره عربستان در دوره پلیستوسن را افزایش می‌دهد. محوطه چند-درخت، نخستین مدرک از استقرارهای دوره پارینه‌سنگی در جزیره هرمز و پس‌از محوطه بام قشم، دومین مدرک از این گونه استقرارها در جزایر خلیج فارس است.»
سپهر زارعی در پاسخ به این پرسش که خلیج فارس در این دوره زمانی از نظر زمین‌ریخت‌شناسی و شرایط اقلیمی به چه صورت بوده است، پاسخ داد که مقالات متعددی در این‌باره منتشر شده است: «اما به طور خلاصه، خلیج فارس در پلیستوسن میانی و متاخر، در چندین بازه زمانی به صورت یک پهنه خشک بوده که احتمالاً رود اروند از میانش می‌گذشته و پس از عبور از تنگه هرمز، به دریای عمان و اقیانوس هند متصل می‌شده است.»
پارینه‌سنگی میانی حدود 250 هزار تا 40 هزار سال پیش را دربرمی‌گیرد و صنعت لوالوا ازجمله تکنیک‌های ساخت دست‌افزارهای سنگی در این دوره است. «لوالوا» نام خود را از منطقه‌ای که برای نخستین‌بار این گونه از دست‌افزارها در آن کشف شدند-یعنی ناحیه‌ای در کشور فرانسه- گرفته است.
«فریدون بیگلری»، معاون فرهنگی موزه ملی ایران و مسئول بخش پارینه‌سنگی نیز در صفحه اینستاگرم خود درباره این پژوهش نوشت: «تا قبل از این کشف مهم اطلاعات ما از پیشینه سکونت انسان در جزیره هرمز محدود به دوره اسلامی بود و این کشف جدید پیشینه سکونت انسان در این بخش از شمال خلیج فارس را ده‌ها هزار سال عقب برد. روشن نیست که در زمان سکونت نئاندرتال‌ها یا انسان‌های مدرن اولیه در این محل، هرمز یک جزیره بوده یا بخشی از خشکی اصلی بوده است. چراکه در طول دوره‌های یخبندان با پایین رفتن سطح دریای آزاد تا بیش از یکصد متر، خلیج فارس کاملاً خشک می‌شد و دریا تا تنگه هرمز عقب می‌نشست. قبلاً آثاری از این دوره در جزیره قشم توسط «عبدالرضا دشتی‌زاده» شناسایی شده که شامل پراکنشی از دست ساخته‌های سنگی در مرتفع‌ترین بخش جزیره به نام بام قشم است. در صورت برجا بودن این یافته‌ها می‌توان امیدوار بود که آقای زارعی بتواند با استفاده از شیوه‌های مدرن سالیابی برای نخستین‌بار گاهنگاری برای استقرارهای این دوره در شمال خلیج فارس ارائه کند.»
برای گفتگو با کاربران ثبت نام کنید یا وارد حساب کاربری خود شوید.