در جلسه ساترا مطرح شد: فعالیت اینفلوئنسرها تحت مجوز صنفی باشد

بر اساس هم‌اندیشی مشترک بین کارشناسان ساترا و پژوهشگران حوزه فضای مجازی، اینستاگرام و فعالیت اینفلوئنسرها و بلاگرها نیازمند نظارت و تنظیم‌گری است. این موضوع تا جایی برای ساترا اهمیت دارد که در نشست «بررسی بلاگرها و اینفلوئنسرها، آسیب‌ها و فرصت‌ها» پیشنهاد تشکیل صنف یا اتحادیه‌ای برای فعالیت بلاگرها و اینفلوئنسرها هم مطرح شده است.

نخستین نشست «بررسی بلاگرها و اینفلوئنسرها، آسیب‌ها و فرصت‌ها» در سالن جلسات سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر(ساترا) برگزار شد. در این نشست علی سعد معاون کاربران و تنظیم‌گری اجتماعی ساترا و جمعی از پژوهشگران و کارشناسان حوزه کسب و کار، علوم اجتماعی و ارتباطات، فعالان مطبوعاتی و رسانه‌ای، کارشناس حقوقی و نماینده مرکز ملی فضای مجازی اهمیت نظارت بر عملکرد اینفلوئنسرها را مورد بررسی قرار دادند.

مدیرکل فرهنگی و اجتماعی مرکز ملی فضای مجازی در این نشست با اشاره به اینکه فرهنگ شهرت مبحثی سابقه‌دار است، گفت: «فضای مجازی به مباحث فرهنگ شهرت، سلبریتی‌ و اینفلوئنسر ضریب و تغییراتی داده است. پلتفرم نحوه تعامل انسان‌ها را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. نوع مواجهه افراد در پلتفرم‌های مختلف متفاوت است. در شبکه‌های مختلف اجتماعی اینستاگرام فضایی متفاوت دارد. عکس‌محوری در این فضا ویژگی بارز آن است.»

«محمدحسین سیاح‌طاهری» با تاکید بر اینکه مردم واقعیت خود را در گوگل جست‌وجو می‌کنند، گفت: « در ادامه این جست‌جوها موارد غیرواقعی زندگی خود را در اینستاگرام به اشتراک می‌گذارند. این نوع مواجهه روی افراد جامعه اثر منفی دارد.»

مواجهه متفاوت در پلتفرم‌های مختلف

معاون کاربران و تنظیم‌گری اجتماعی ساترا با اشاره به اینکه رسانه‌های اجتماعی در زمینه این مبحث کمک می‌کنند تا خرده‌فرهنگ‌ها و گروه‌های آسیب‌پذیر مشخص شوند، گفت: «همین رسانه‌های اجتماعی از طرفی در صدد ایجاد هژمونی برای از بین بردن این خرده‌فرهنگ‌ها هستند؛ سبک زندگی که در روستاها و شهرستان‌ها جریان دارد و افرادی که تلاش می‌کنند خود را شبیه به بلاگرها و اینفلوئنسرها کنند از جنبه‌های منفی این مبحث است و البته دوستان به جنبه‌های مثبت آن اشاره کردند.»

«علی سعد» با تاکید بر اینکه طبق گفته مک لوهان «رسانه پیام است»، گفت: «بر همین اساس رسانه در حال ایجاد اقتضائات جدید با قواعدی جدید است. اما قواعد موفقیت و پیروز شدن در این فضا با فضای حقیقی که پیش از این در آن قرار داشتیم متفاوت است. افرادی هم که در این فضا رهبران افکار عمومی می‌شوند از فضا و ظرفیتی متفاوت برخوردارند.»

معاون کاربران و تنظیم‌گری اجتماعی ساترا با برشمردن خلاءهای موجود در این زمینه گفت: «از نگاه ساترا ما در بحث آموزش در دو سطح اینفلوئنسرها و کاربر خلاء و محدودیت داریم و به طور حتم باید به این مسیر ورود کنیم. ساترا در حد توان خود این موضوع مهم را پیگیری خواهد کرد. همچنین با توجه به صحبت دوستان در خصوص مقوله قانون‌گذاری در این زمینه با خلاء جدی روبه‌رو هستیم.»او همچنین در بخش دیگری از توضیحات خود با اشاره به روندی که درحال حاضر در کشورهای اروپایی شروع شده است، گفت: «نهادهای تنظیم‌گر پیش از این با رسانه و پلتفرم طرف حساب بودند؛ بدین شکل که قانون‌گذار برای پلتفرم قاعده و قانون تعریف می‌کرد اما هم‌اکنون به سمت تنظیم‌گری کانال‌ها رفته‌اند.»

حد و حدود بلاگر

«مریم لامعی» وکیل، در بخشی دیگر از نشست از مواجهه‌اش با افرادی گفت که زندگی خود را با بلاگرها مقایسه می‌کنند و افزود: «این افراد که تعدادشان هم کم نیست در ادامه زندگی خود دچار اختلاف می‌شوند و در بسیاری موارد طلاق می‌گیرند. اما ما نمی‌توانیم بلاگرها یا اینستاگرام را از بین ببریم. بلکه باید برای آنها اتحادیه و صنف در نظر بگیریم تا پروانه فعالیت بگیرند.»

لامعی با تاکید بر اهمیت یک قانون مدون، گفت: «اهمیت این قانون از آنجایی است که ضمانت اجرایی داشته باشد؛ در این زمینه حضور یک نهاد نظارتی لازم است. همچنین قوانین مشخص در زمینه انتشار عکس و فیلم کودک و مشخص بودن محتوای پیج از دیگر مواردی است که باید معین شوند تا حد و حدود بلاگر تعیین و از این طریق خیلی بهتر قابل کنترل باشد.»

لزوم حضور نهاد نظارتی

«امیر مجرد» مشاوره حوزه کسب و کار نیز در این نشست با اشاره به اهمیت آسیب‌شناسی حوزه اینفلوئنسری بر اساس چهار مولفه تعریف، تعرفه، رفتار و محتوا گفت: «ما در این مولفه‌ها در برخی قسمت‌ها دچار اشکالات کارشناسی هستیم. صاحبان کسب و کار با این افراد رشد می‌کنند. سواد رسانه‌ای مردم در این موضوع را باید عینی کرد تا آن را ببینند. درمجموع باید این‌گونه نشست‌ها به کاری عملی ختم شوند.»

از سویی دیگر، «امیر نادری» مشاور حوزه کسب و کار مجازی با عنوان دو مسئله تبلیغات بلاگرها و پلتفرم‌های واسطه که معرف بلاگر هستند گفت: «احساس می‌کنم پلتفرم‌های واسطه دارای مجوز هستند و منع قانونی ندارند، زیرا در سطح شهر بیلبوردهای تبلیغاتی آنها را مشاهده می‌کنیم. اما استراتژی که این پلتفرم‌ها پیش گرفته‌اند اشتباه است.»

نادری در ادامه توضیحات خود درباره این موضوع گفت: «از آنجا که نهاد ناظری روی عملکرد اینفلوئنسرها نظارت ندارد در مواقعی که به تعهدات خود خوب عمل نمی‌کنند این کسب وکار است که ایراد دارد؛ در نتیجه این اتفاق باعث افسردگی کسب وکار می‌شود و انگیزه رشد را از آن می‌گیرد. بنابراین حضور یک نهاد نظارتی در این موضوع لازم است.»