کاربردهای متاورس در حوزه‌های مختلف چیست؟

فناوری انقلابی متاورس توانایی‌های بالقوه زیادی دارد که می‌توان برای ارتقای عملکرد و بهره‌وری در حوزه‌های مختلف از آن‌ها بهره‌مند شد. این توانایی‌ها می‌تواند ما را به دنیای مجازی جذاب دیگری ببرند و تجربه‌های منحصربه‌فردی را برای ما به ارمغان بیاورند. با ما باشید تا با کاربردهای متاورس در زمینه علمی، آموزشی، تجاری، فرهنگی، هنری، سرگرمی و حتی تفریحی در حوزه‌های مختلف آشنا شویم.

متاورس یک فضای مجازی دیجیتالی به‌اشتراک‌گذاشته‌شده بین افراد مختلف محسوب می‌شود که هر فردی می‌تواند به آن دسترسی داشته باشد و از مزایای آن بهره‌مند شود. واژه «متاورس» (Metaverse) معنا و مفهوم بسیار گسترده‌ای دارد و تمام مفاهیم دنیای دیجیتالی و مجازی را در برمی‌گیرد.

بسیاری از شرکت‌های فعال در حوزه ارائه فناوری‌های مبتکرانه، درحال‌توسعه نمونه‌های دیجیتالی و مجازی دنیای واقعی هستند و خوشبختانه تمام افراد می‌توانند از طریق اینترنت به این فضاهای مجازی دسترسی پیدا کنند و حتی در آن زندگی کنند.

متاورس در حقیقت فضایی مجازی است که با بهره‌مندی از قابلیت‌های فناوری‌های واقعیت مجازی، واقعیت افزوده، واقعیت ترکیبی و واقعیت تعمیم‌یافته ایجاد شده است و این چهار فناوری با کمک یکدیگر می‌توانند شکلی از دنیای مجازی را تشکیل دهند که تقریبا با دنیای واقعی تفاوتی ندارد و می‌توانید تقریباً تمام کارهایی که در دنیای واقعی قابل انجام هستند، در این دنیای مجازی نیز انجام دهید.

اجازه دهید ببینیم این دنیای مجازی جذاب که با عنوان متاورس معرفی شده است، چه کاربردهایی می‌تواند داشته باشد.

کاربردهای متاورس چیست؟

بدون تردید متاورس می‌تواند با بهره‌مندی از فناوری‌های مذکور جوامع مختلف را به مکان بهتری برای زندگی افراد تبدیل کنند. این دنیای مجازی می‌تواند در حوزه‌های مختلف کاربردهای گسترده‌ای داشته باشد؛ از حوزه پزشکی و نظامی گرفته تا بازی و سرگرمی. در ادامه قصد داریم کاربردهای متاورس در حوزه‌های سلامت و درمان، نظامی، آموزشی، فروش املاک، بازی و سرگرمی، تولید و کسب‌وکار بررسی کنیم.

پزشکی ، سلامت و درمان

متاورس در این حوزه می‌تواند برای آموزش کادر درمان و همچنین تقویت مهارت‌ها و افزایش دانش پایه آن‌ها استفاده شود تا نسل آینده متخصصان درمان و سلامت مهارت و دانش خوبی داشته باشند. گجت واقعیت مجازی هولولنز (HoloLens) مایکروسافت می‌تواند در حین جراحی به جراحان کمک کند و حتی سرعت جراحی آن‌ها را افزایش دهد.

هدست‌های واقعیت افزوده می‌توانند با کمک تصاویر سی‌تی‌اسکن، MRI و اسکن‌های سه‌بعدی، قبل از عمل جراحی تصاویری ایجاد کنند تا پزشک جراح به فهم بهتر و کامل‌تری از وضعیت بیمار دست پیدا کند. در ضمن پزشکان می‌توانند با کمک هدست‌های واقعیت افزوده بدون اینکه نیاز باشد دائماً به نمایشگر سیستم کنترل‌کننده وضعیت بدن نگاه کنند، اطلاعات مرتبط با علائم حیاتی بیمار مثل ضربان قلب، دمای بدن، فشار خون و میزان تنفس او را لحظه‌به‌لحظه مقابل چشمان خود ببینند. بهره‌مندی از این دستگاه‌ها طبیعتاً سرعت جراحی را نیز افزایش می‌دهد.

یکی دیگر از کاربردهای جالب واقعیت افزوده در حوزه سلامت و درمان، تسهیل یافتن رگ دست افراد برای نمونه‌گیری است. معمولاً در برخی از موارد کارکنان آزمایشگاه نمی‌توانند به‌راحتی رگ دست بیمار را پیدا کنند و این موضوع بیماران را اذیت می‌کند. هدست‌های واقعیت افزوده می‌توانند با مشخص کردن رگ‌ها به‌صورت خطوط رنگی و برجسته کردن آن‌ها به‌راحتی این مشکل را برطرف کنند.

یکی دیگر از کاربردهای متاورس در حوزه پزشکی آشنایی با آناتومی بدن انسان با استفاده از واقعیت افزوده است. با کمک این فناوری می‌توان مدلی سه‌بعدی و حتی زنده و متحرک از آناتومی بدن انسان ایجاد کرد تا دیگر نیازی به کالبدشکافی و تشریح جنازه نباشد.

معمولاً بیماران قبل از عمل جراحی نگرانی و استرس بی‌جا دارند و می‌خواهند بدانند جراحی چگونه انجام خواهد شد. دو فناوری واقعیت مجازی و واقعیت افزوده، شبیه‌سازی عمل جراحی به‌صورت دقیق و سه‌بعدی را نیز امکان‌پذیر کرده‌اند و افراد می‌توانند با کمک این دو فناوری وضعیت بدن خود را قبل و بعد از جراحی ببینند و حتی فرایند جراحی را نیز مشاهده کنند؛ طوری که انگار خود آن‌ها در اتاق عمل حضور دارند!

حوزه نظامی

بهره‌مندی از قابلیت‌های بالقوه واقعیت مجازی و واقعیت افزوده در حوزه نظامی نیز به میزان قابل‌توجهی افزایش یافته است. فناوری واقعیت افزوده تاکتیکی یا Tactical Augmented Reality (TAR) یکی از فناوری‌های زیرمجموعه واقعیت افزوده در حیطه نظامی محسوب می‌شود.

گجت طراحی‌شده برای این فناوری همچون دوربین دید در شب عمل می‌کند؛ اما قابلیت‌های بسیار گسترده‌تری دارد؛ مثلاً می‌تواند موقعیت دقیق یک سرباز و همچنین موقعیت تمام نیروهای خودی و دشمن را با دقت بالایی نمایش دهد. این گجت درست مانند دوربین‌های دید در شب به کلاه سربازان متصل می‌شود و می‌توان در هر زمانی از شبانه‌روز از آن استفاده کرد؛ بنابراین می‌تواند برای سیستم‌های GPS دستی یا وسایل دید چشمی، جایگزین کاملاً مناسبی باشد.

بنابراین دیگر نیازی نیست سربازان در میادین جنگ و موقعیت‌های حساس دائماً به دستگاه‌های GPS خود نگاه کنند. نگاه دائم سربازان به دستگاه GPS در موقعیت‌های فوق حساس و میادین مبارزه پیاده‌نظام می‌تواند به حواس‌پرتی آن‌ها و غفلت آن‌ها از نیروهای دشمن نزدیک به خود و در برخی از مواقع از دست دادن جان‌شان منجر شود.

همچنین می‌توان با استفاده از هدست‌های واقعیت مجازی و واقعیت افزوده و ایجاد محیط واقعیت ترکیبی یک محیط آموزشی ساختگی و مجازی با ویژگی‌هایی کاملاً مشابه ویژگی‌های محیط واقعی ایجاد کرد.

در این محیط می‌توان شرایط سخت‌تری را در مقایسه با دنیای واقعی برای سربازان شبیه‌سازی کرد و آن‌ها را در محیطی شبیه به محیط میدان جنگ واقعی قرارداد تا توانایی روحی و جسمی آن‌ها برای مواجهه و مقابله با وضعیت و شرایط حساس و دشوار در هنگام جنگ‌های واقعی تقویت شود. فرماندهان نیز می‌توانند با قرار دادن سربازان در چنین محیط‌هایی، آن‌ها را آماده‌تر کنند و توانایی‌های جسمی و روحی آن‌ها را بهتر محک بزنند.

فروش املاک

افراد فعال در حوزه فروش املاک نیز می‌توانند از کاربردهای متاورس بهره‌مند شوند و با استفاده از هدست‌های واقعیت مجازی، نسخه‌ای مجازی از ملک موردنظر را به مشتریان نمایش دهند. مشتریان هم می‌توانند به‌صورت مجازی از بخش‌های مختلف ملک موردنظر خود که با وضوح بالایی شبیه‌سازی شده‌اند، بازدید کنند.

حتی شبیه‌سازی مناطق اطراف خانه و بازدید مجازی از آن نیز با استفاده از واقعیت مجازی امکان‌پذیر است. در برخی از موارد شبیه‌سازی به‌قدری قوی و با جزئیات کامل انجام شده است که افراد تصور می‌کنند واقعاً در آن مکان حضور دارند.

در ضمن می‌توان در این شبیه‌سازی‌ها از افکت‌های صدا و نور و همچنین روایت و موسیقی محیطی نیز استفاده کرد. ممکن است با گسترش استفاده از این فناوری دیگر نیازی به بازدید حضوری از مکان موردنظر نباشد و مشتریان پس از بازدید مجازی از بخش‌های مختلف خانه یا هر ساختمان دیگری، قرارداد خرید یا اجاره را با خیال راحت امضا کنند.این فناوری به صرفه‌جویی هزینه و زمان مشاوران املاک نیز کمک می‌کند.

افرادی که در زمینه ساخت‌وساز فعالیت می‌کنند نیز می‌توانند نمایی از خانه یا هر ساختمان دیگری که قصد ساخت آن را دارند و دکوراسیون داخلی آن را با استفاده از واقعیت مجازی شبیه‌سازی کنند. آن‌ها می‌توانند در این شبیه‌سازی حتی بخش‌های مختلف را مطابق با سلیقه افراد سفارشی‌سازی کنند تا مشتریان بتوانند خانه موردعلاقه خود با ویژگی‌های موردنظرشان را قبل از ساخت، به‌راحتی با هدست واقعیت مجازی ببینند.

حتی می‌توان بازدید مجازی و تور مجازی از مکان موردنظر را طوری طراحی کرد که فرد در هر قسمت بتواند تغییرات موردنظر خود را در یک پنجره پاپ‌آپ اعمال کند و همان لحظه نتیجه تغییرات خود روی مکان موردنظر را ببیند.

حوزه تولید

می‌توان با استفاده از واقعیت مجازی افرادی که قرار است در محیط‌های پرخطر تولیدی مشغول به فعالیت شوند، در یک محیط مجازی بی‌خطر که ویژگی‌های محیط واقعی در آن شبیه‌سازی شده است، آموزش داد. با این روش هم دیگر نیازی به صرف هزینه و زمان برای آموزش نیروی انسانی نیست و هم احتمال وقوع حوادث ناگوار در محیط‌های کاری پرخطر به حداقل می‌رسد یا حتی ممکن است به صفر برسد؛ زیرا افراد قبلاً در محیط شبیه‌سازی‌شده آموزش دیده‌اند و نسبت به خطرات در کمین آگاهی کامل دارند.

همچنین می‌توان با استفاده از یک هدست واقعیت مجازی، کنترل کیفیت قطعات در مراحل مختلف تولید را آسان کرد و با این روش کیفیت محصول نهایی را افزایش داد. شرکت فورد این فناوری جالب را پیاده‌سازی کرده است و کارمندانی که به دلیل ابتلا به کرونا در قرنطینه هستند، می‌توانند با استفاده از هدست واقعیت مجازی بخش‌های مختلف خودروهای تولیدشده را بررسی و آن‌ها را کنترل کیفیت کنند.

شبیه‌سازی مکان تولید نیز با استفاده از واقعیت مجازی نیز یکی دیگر از کاربردهای متاورس در حوزه تولید است. تولیدکنندگان می‌توانند با استفاده از این فناوری محیطی را قرار است دستگاه‌ها در آن قرار گیرند، شبیه‌سازی کنند تا ببینند بهترین مکان ممکن برای هر دستگاهی چه مکانی است یا با جابجایی دستگاه‌های مختلف به صورت مجازی بفهمند فاصله مناسب و ایمن بین دستگاه‌های مختلف چقدر است. قطعاً چنین اقدامی می‌تواند به افزایش امنیت مکان تولید و برنامه‌ریزی بهتر برای آن کمک زیادی کند.

حوزه آموزشی و علمی

همان‌طور که گفتیم با استفاده از فناوری‌های چهارگانه واقعیت مجازی، واقعیت افزوده، واقعیت ترکیبی و واقعیت تعمیم‌یافته می‌توان یک محیط دیجیتالی سه‌بعدی کاملاً نزدیک به دنیای واقعی را ایجاد کرد. چنین محیطی می‌تواند بدون هیچ‌گونه محدودیت و مشکلی در رابطه ارتباط و تعامل، برای آموزش مجازی استفاده شود.

در ضمن افراد می‌توانند با بهره‌مندی از آواتارهای دیجیتال خود در کنار هم جمع شوند و با نسخه مجازی یکدیگر که حالت‌های چهره، ویژگی‌های جسمی و حتی حرکات و زبان بدن افراد مختلف به‌دقت در آن‌ها شبیه‌سازی شده است، ملاقات داشته باشند و همراه با یکدیگر جلسات علمی و آموزشی برگزار کنند؛ محیط‌های دیجیتالی حتی می‌توانند نیاز به محیط‌های فیزیکی برای آموزش را برطرف کنند.

همچنین می‌توان با استفاده از این فناوری‌های چهارگانه محیط آموزشی مجازی بسیار جذاب و پرهیجانی را برای دانش‌آموزان و به‌خصوص کودکان ایجاد کرد تا انگیزه آن‌ها برای یادگیری افزایش یابد.

به عنوان مثال می‌توان برای آموزش موضوع منظومه شمسی، سیارات این منظومه را با وضوح بالا در فضایی مجازی یا محیط واقعی اطراف دانش‌آموزان شبیه‌سازی کرد تا آن‌ها با استفاده از وسایلی مثل هدست‌های واقعیت مجازی و عینک‌های واقعیت افزوده به‌صورت ملموس و عینی با این سیارات آشنا شوند.

استفاده از واقعیت مجازی و واقعیت افزوده برای آموزش، محدودیت‌های مربوط به دانستن زبان فرد یا منابع مختلف آموزش‌دهنده را برطرف می‌کند و با کمک این دو فناوری می‌توان موضوع موردنظر را بدون نیاز به دانستن زبان به‌صورت کاملاً ملموس و بدون ابهام به افراد آموزش داد.

بازی و سرگرمی

متاورس می‌تواند صنعت بازی‌سازی را متحول کند. فناوری‌های چهارگانه ایجاد محیط دیجیتالی می‌توانند تجربه فراگیر کاملاً متمایز و منحصربه‌فرد از بازی‌های هیجان‌انگیز مثل بازی‌های ریسینگ، شوتر، ورزشی و بازی‌های آخرالزمانی و حفظ بقا را برای گیمرها به ارمغان بیاورند تا آن‌ها را غرق در فضای بازی کنند. نسخه‌های واقعیت مجازی بازی‌های پرطرفدار و مهیجی مثل سری بازی‌های Call of duty و Microsoft Flight Simulator به‌سرعت در حال گسترش است.

واقعیت افزوده نیز در صنعت بازی‌سازی مورداستفاده قرار گرفته است. از میان محبوب‌ترین بازی‌های واقعیت افزوده می‌توان به بازی pockemon Go که محبوب‌ترین بازی واقعیت افزوده محسوب می‌شود، ingress و Zombies,Run اشاره کرد.

واقعیت ترکیبی نیز در صنعت بازی‌سازی موردتوجه قرار گرفته باعث شده سازندگان بازی بتوانند با ترکیب دو فناوری واقعیت مجازی واقعیت افزوده محیط بازی را کاملاً به واقعیت نزدیک کنند. از میان محبوب‌ترین بازی‌های واقعیت ترکیبی در سال ۲۰۲۲ می‌توان به Lightsabers and Music و دو بازی Lasers and Landing Pads و Physics Made Fun در سبک شوتر اشاره کرد. این سه بازی به‌راحتی در سیستم‌عامل ویندوز اجرا می‌شوند.

در ضمن می‌توان در بازی‌های چندنفره آنلاین نقش‌آفرینی از آواتارهای دیجیتالی استفاده کرد و با آن‌ها گروه‌های چندنفره ساخت تا آواتارها وارد دنیای بازی شوند و گیمرها بتوانند با استفاده از آن‌ها تجربه متفاوت و کاملاً جدیدی از بازی‌های نقش‌آفرینی به دست آورند.

استفاده از این آواتارها در بازی‌های محبوب و بسیار مهیج شوتر مثل Call of Duty نیز می‌تواند بسیار هیجان‌انگیز باشد و شما را به دل میدان جنگ ببرد. حتی می توان با استفاده از آواتارهای دیجیتالی از یک بازی شطرنج مجازی صمیمانه با دوست‌تان لذت ببرید.

حتی شما می‌توانید با خرید زمین بازی متاورس امتیازات ویژه‌ای به دست آورید و در بازی‌های استراتژیک قلمروی مجازی خود را تشکیل دهید و برای گسترش آن تلاش کنید. برگزاری کنسرت‌های مجازی و دیگر رویدادهای سرگرم‌کننده مجازی از دیگر کاربردهای متاورس در حوزه سرگرمی محسوب می‌شود.

سفر و گردشگری

مطمئناً تمام افراد توانایی مالی و جسمی سفر به مکان‌های مختلف و بازدید از جاذبه‌های موردعلاقه خود را ندارند یا فرصت سفر به چنین مکان‌هایی را نداشته باشند؛ اما به لطف فناوری‌های واقعیت مجازی می‌توانید بدون نیاز به ترک خانه و حتی بلند شدن از مبل راحتی خود سفری مجازی به تمام نقاط دنیا داشته باشید و جاذبه‌های موردعلاقه خود را با وضوح بالا و با جزئیات کامل با هدست واقعیت مجازی ببینید. حتی می‌توانید مانند زمانی که در مکانی حضور دارید، به گوشه و کنار فضای مجازی در حال بازدید سرک بکشید و کنجکاوی کنید.

در تورهای مجازی می‌توان از راهنمایی‌های صوتی نیز استفاده کرد تا دیگر نیازی به راهنمای انسانی نباشد. همچنین می‌توان با استفاده از افکت‌های نور و صدا یا افکت‌های متحرک، بازدید مجازی را جذاب‌تر کرد.

در ضمن با استفاده از واقعیت افزوده نیز می‌توان جاذبه‌های گردشگری مختلف را در محیط زندگی واقعی افراد شبیه‌سازی کرد. بدون تردید کاربردهای متاورس در حوزه گردشگری مجازی در آینده بسیار بیشتر از میزان کنونی خواهد شد

تجارت الکترونیک

شبیه‌سازی اجناس مختلف و سفارشی‌سازی آن‌ها مطابق با سلیقه و علاقه مشتری با استفاده از واقعیت مجازی و واقعیت افزوده نیز امکان‌پذیر است. مشتریان می‌توانند به لطف این دو فناوری مدل سه‌بعدی مجازی کالای موردنظر خود را قبل از سفارش دادن یا قبل از دریافت ببینند و در صورت امکان آن‌ها را مطابق میل خود سفارشی‌سازی کنند (مثلاً رنگ یا طراحی لباس موردنظر خود را تغییر دهند) و نتیجه را همان لحظه مشاهده کنند.

ایجاد مراکز خرید کاملاً دیجیتالی و مجازی نیز با واقعیت مجازی ممکن است و افراد می‌توانند از طریق این فناوری ابتدا کالای موردنظر خود را از زاویه‌های مختلف و با جزئیات کامل و دقیق مشاهده کنند و سپس آن را بخرند؛ بنابراین متاورس می‌توانند در زمان کنونی که پاندمی کرونا تقریباً سراسر جهان را درگیر خود کرده است تا حدود زیادی نیاز به حضور فیزیکی افراد در مکان‌های مختلف برای انجام کارهای ضروری مثل خرید را کاهش دهد و یا حتی چنین نیازی را برطرف کند. برندهای مطرحی همچون نایک، آدیداس و H & M به‌تازگی فروشگاه مجازی خود را افتتاح کرده‌اند.

جالب است بدانید که هنرمندان می‌توانند در دنیای متاورس نمایشگاه و گالری هنری مجازی نیز ایجاد کنند و با استفاده از NFT آثار هنری خود را قیمت‌گذاری کنند و با این روش از متاورس درآمد کسب کنند. در چنین فضایی می‌توان هرگونه اثر هنری را به فروش رساند؛ از تابلوهای نقاشی گرفته تا قطعات موسیقی و می‌توان به هر یک از آن‌ها یک NFT یا توکن غیرقابل‌معاوضه اختصاص داد.

تبلیغات

بدون تردید بهره‌مندی از واقعیت مجازی و واقعیت افزوده در صنعت تبلیغات، می‌تواند باعث جلب‌توجه بیشتر شود. برندهای تجاری می‌توانند مدل‌های سه‌بعدی کالاها یا خدمات موردنظر خود را با جذابیت بالایی ایجاد کنند و با به‌کارگیری افکت‌های صوتی و بصری جذاب در این مدل‌ها، مشتریان را بیشتر برای خرید کالاها یا استفاده از خدمات ترغیب کنند.

برقراری جلسات و رویدادهای مجازی

آواتارهای دیجیتالی می‌توانند نماینده افراد واقعی در دنیای مجازی باشند و برای برگزاری رویدادها، جلسات، همایش‌ها و دیدارهای رسمی و غیررسمی در سالن‌های مجازی که برای چنین اهدافی طراحی شده‌اند، حضور یابند و حتی ملاقات صمیمی با یکدیگر داشته باشند.

صنعت مد

افراد فعال در این صنعت نیز می‌توانند در سایه بهره‌مندی از کاربردهای متاورس، با کمک واقعیت مجازی و واقعیت افزوده مدل‌های مجازی کالاهای مختلف ازجمله لباس‌ها، مبلمان خانه و سایر وسایل دکوراسیون داخلی را با جزئیات بالایی شبیه‌سازی کنند و به مشتریان خود نمایش دهند تا مطمئن شوند طراحی آن‌ها کامل مطابق خواسته و نظر مشتریان پیش خواهد رفت.

طبیعتاً برای بهره‌مندی از کاربردهای متاورس و قابلیت‌های بالقوه آن باید ابتدا وارد محیط آن شوید. برای آشنایی با نحوه ورود به متاورس و انجام مراحل لازم در این فرآیند، پیشنهاد می‌کنیم مقاله «چگونه وارد متاورس شویم و در آن آواتار بسازیم» دیجیاتو را مطالعه کنید.