وضعیت مالی روی اندازه مغز هم تاثیر دارد: فقر می‌تواند منجر به کوچک شدن مغز نوزادان شود

اسکن MRI مغز نوزادان سالم نشان می‌دهد فقر و جنایت حتی قبل از تولد روی مغز آن‌ها تاثیر می‌گذارند و نوزادان مادرانی که در شرایط فقر و با آسیب‌های اجتماعی زندگی می‌کنند، نسبت به نوزادانی که مادرانشان درآمد خانواده بالاتری دارند، با مغز کوچک‌تری متولد می‌شوند.

محققان نگرانند مغز نوزادانی که مادران آنها بارداری را در شرایط فقر و آسیب‌های اجتماعی طی کرده‌اند، نتواند حتی در ادامه زندگی نیز به اندازه مغز سایر نوزادان مشابه در شرایط غیر پرفشار رشد کند.

براساس مطالعه جدیدی که در JAMA Network Open منتشر شده، فقر، جرم و جنایت می‌تواند اثرات مخربی بر سلامت کودک داشته باشد و برخی از عوامل محیطی بر ساختار و عملکرد مغز حتی قبل از تولد تاثیرگذارند.

تاثیر فقر و جنایت بر مغز نوزادان در زمان بارداری مادر

اسکن‌ MRI مغز نوزادان تازه متولد شده از مادرانی که در فقر زندگی می‌کردند، نشان می‌دهد حجم مغز آنها از جمله ماده خاکستری قشر مغز، ماده خاکستری زیر قشری و ماده سفید نسبت به مغز نوزادانی که مادرانشان درآمد خانواده بالاتری دارند، کمتر است.

اسکن‌های مغزی حدود چند روز تا چند هفته پس از تولد انجام شدند. نتایج این اسکن‌ها همچنین شواهدی از چین‌خوردگی کمتر مغز در میان نوزادانی که از مادرانی که در فقر زندگی می‌کنند، نشان می‌دهد. چین‌های کمتر و کم‌عمق‌تر معمولا نشان‌دهنده نابالغ بودن مغز است. مغز انسان سالم در حین رشد و تکامل، چین خورده و سطح عملکردی بزرگ‌‌تری برای قشر مغز فراهم می‌کند.

مطالعه دیگری روی داده‌های همان نمونه از 399 مادر و نوزادان آنها انجام شده که براساس آن، مادران باردار از محله‌هایی با میزان جرم و جنایت بالا نوزادانی به دنیا آورده‌اند که مغزشان در هفته‌های اول زندگی با مغز نوزادانی که در شرایط بهتری زندگی می‌کنند، متفاوت بود.

اسکن‌های MRI همچنین نشان می‌دهند نوزادانی که مادرانشان در معرض جرم و جنایت قرار داشتند، در پردازش احساسات شامل تنظیم و کنترل احساسات عملکرد ضعیف‌تری از خود نشان می‌دهند که دلیل آن می‌تواند استرس مادر باشد که می‌تواند باعث ضعیف‌تر شدن ارتباطات در مغز نوزادان شود.

«کریستوفر دی اسمایسر»، پروفسور نورولوژی، اطفال و رادیولوژی دانشگاه واشنگتن در سنت لوئیس می‌گوید: «این مطالعات نشان می‌دهد که تجربیات مادر در دوران بارداری می‌تواند تاثیر عمده‌ای بر رشد مغز نوزاد داشته باشد.»

نوزادان در این مطالعه از سال 2017 تا 2020، قبل از شروع همه‌گیری کووید-19 متولد شدند. اسمایسر می‌گوید که برای اسکن موفقیت آمیز مغز این نوزادان در چند هفته اول زندگی، ابتدا آنها تغذیه شدند و سپس به خواب رفتند و اسکن‌های مغزی در زمان خواب نوزادان انجام شده است.

در مطالعه انجام شده برای بررسی تاثیر فقر بر کودکان، محققان روی 280 مادر و نوزادانشان تمرکز کردند. «رجینا ال. تریپلت»، محقق فوق دکترا در رشته اعصاب انتظار داشت که فقر و شرایط پرفشار مادر شامل آسیب‌های اجتماعی، بر مغز در حال رشد نوزادان تاثیر بگذارد. وی همچنین انتظار داشت که استرس روانی، شامل تجربیات نامطلوب زندگی و افسردگی نیز بر مغز نوزادان تاثیر بگذارد.

تریپلت می‌گوید:

«مشکلات اجتماعی بر بسیاری از ساختارهای مغز تاثیر می‌گذارند. اما استرس روانی تاثیر قابل توجهی همانند مشکلات اجتماعی ندارد.»

از نظر وی این نگرانی وجود دارد که مغز نوزادانی که در شرایط اجتماعی و مالی ضعیفی متولد می‌شوند، نتواند مانند مغز کودکان در خانواده‌های با درآمد بالا رشد کند.

در مطالعه دوم، زندگی کودکان در محله‌های پر جرم و جنایت مورد بررسی قرار گرفت. «ربکا جی. برادی»، فارغ‌التحصیل در برنامه آموزش دانشمندان پزشکی می‌گوید بر خلاف اثرات فقر، قرارگیری در معرض جرم و جنایت بر مناطق خاصی از مغز نوزادان تاثیرگذار است.

وی می‌گوید: «به‌نظر می‌رسد زندگی در مناطق با جرم و جنایت بالا در دوران بارداری، تاثیر ویژه‌ای روی نواحی پردازش احساسات مغز نوزادان می‌گذارد. ما متوجه شدیم استرس‌های مرتبط با جرم و جنایت تاثیر ویژه‌ای بر عملکرد مغز دارد.»