جف بزوس؛ از آمازون تا فضا

جفری پرستون بزوس یا به طور مخفف جف بزوس کارآفرینی است که به عنوان موسس و مدیر اجرایی شرکت آمازون نقش مهمی در رشد تجارت الکترونیک (e-commerce) داشت. او صاحب روزنامه‌ی واشنگتن پست و سومین فرد ثروتمند دنیا است.

ویدیوی دیجیاتو درباره جف بزوس

مشاهده ویدیو در یوتیوب دیجیاتو:

مشاهده ویدیو در آپارات دیجیاتو:

سال‌های نخست زندگی و تحصیل

بزوس در روز 12 ژانویه 1964 میلادی/ 22 دی 1342 شمسی در البوکرکی، نیومکزیکو به دنیا آمد. مادرش، جکلین گیز جورگنسن، در زمان تولد بزوس نوجوان بود. پدر بیولوژیکش تد جورگنسن است که او نیز در زمان تولد جف نوجوان بود. ازدواج مادر و پدر بزوس کمتر از یکسال طول کشید. وقتی بزوس چهار سال داشت، مادرش با مایک بزوس ازدواج کرد. مایک بزوس که یک دانشجوی کوبایی بود که به آمریکا مهاجرت کرده بود. او بعد از مدت کوتاهی جف را به فرزندخواندگی پذیرفت و نام خانوادگی‌اش را از جورگنسن به بزوس تغییر داد.

وقتی بزوس نوجوان بود همراه خانواده‌اش به میامی نقل مکان کرد و با عنوان شاگرد ممتاز از دبیرستان فارغ التحصیل شد.

در دوران دبیرستان، بزوس موسسه‌ای به اسم موسسه‌ی رویا (Dream Institute) را تاسیس کرد. این موسسه‌ی یک کمپ تابستانی آموزشی برای دانش‌آموزان کلاس چهارم، پنجم و ششم بود و مرکزی بود که نوجوانان را به خلاقانه فکر کردن تشویق می‌کرد.

او در سال 1986 میلادی/ 1365 شمسی از دانشگاه پرینستون با گرفتن مدال summa cum laude فارغ التحصیل شد و دو مدرک مهندسی برق و علوم کامپیوتر را از این دانشگاه گرفت.

کار در وال استریت

بعد از فارغ  التحصیلی از پرینستون، بزوس پیشنهادهای کاری زیادی گرفت. آزمایشگاه‌های بل (Bell Labs)، اکسنچر (Accenture) و اینتل (Intel) از جمله شرکت‌ها و موسساتی بودند که به بزوس پیشنهاد کاری داده بودند. او ابتدا در یک استارتاپ مخابراتی کار کرد. سپس به سراغ صنعت بانکداری رفت و در بانکرز تراست (Bankers Trust) مدیر تولید بود و دو سال در آن جا کار کرد.

در سال 1990 میلادی/  1369 شمسی او به یکی از بانک های سرمایه گذاری نیویورک به نام D.E. Shaw & Co پیوست و در سی سالگی معاون ارشد شد. بزوس مسئول بررسی امکانات سرمایه‌گذاری در اینترنت بود. در آن زمان استفاده‌ی مردم از اینترنت با نرخ بیش از 2000 درصد در سال در حال افزایش بود. بزوس ایده‌ی کارآفرینیش را از پتانسیل زیاد سرمایه‌گذاری در اینترنت گرفت.

در سال 1994 میلادی/ 1373 شمسی او از شرکت D.E. Shaw & Co استفعا داد و به واشینگتن رفت تا کتاب‌فروشی آنلاین خودش را راه بیندازد. بزوس در گاراژ خانه‌اش شروع به توسعه نرم‌افزاری برای سایت کرد. در ابتدا تعداد کارمندانش انگشت‌شمار بودند. سایت آمازون که بخاطر رود آمازون نام گذاری شده بود اولین کتابش را در ماه جولای 1995/ تیر 1374 فروخت.

سایت آمازون 

شرکت آمازون کتاب فروشی آنلاینی بود که بعدتر شروع به فروش انواع مختلف کالاها کرد. تحت نظارت بزوس، آمازون تبدیل به بزرگ‌ترین خرده‌فروش در شبکه جهانی وب و الگویی برای تمام فروشندگان اینترنتی شد.

این سایت تمام روز در دسترس بود و کار کردن با آن برای مردم راحت بود. آمازون انسان‌ها را ترغیب می‌کرد تا نظرات خود را راجع به کتاب‌ها بنویسند. این سایت تخفیف‌های زیادی بر روی کالاهایش می‌داد، کتاب‌هایی بر اساس سلیقه‌ی مردم به آن‌ها پیشنهاد می‌داد و به آن‌ها این توانایی را می‌داد که کتاب‌هایی را پیدا کنند که دیگر چاپ نمی‌شدند. در سال 1999 میلادی/ 1378 شمسی، بزوس حراجی‌هایی را به سایت اضافه کرد و در فروشگاه‌های مجازی دیگر سرمایه گذاری کرد.

موفقیت آمازون در فروش کتاب‌ها، سی دی ها و ویدئوها بقیه‌ی خرده‌فروشان را تشویق کرد تا کتاب  فروشی‌های آنلاین راه بیندازند. کتاب فروشی‌های بزرگ و زنجیره‌ای نیز همین کار را کردند.

وقتی شرکت‌های بیشتری بر سر دلارهای اینترنتی با هم می‌جنگیدند، بزوس نیاز به ایجاد تنوع را احساس کرد. در سال 2005 میلادی/ 1384 شمسی، آمازون انواع مختلف کالاها را می‌فروخت. لوازم الکترونیکی معمول در بین مردم، پوشاک و سخت‌افزار از این کالاها بودند.

آمازون تا سال 2006 میلادی/ 1385 شمسی تنوع بیشتری در سایتش بوجود آورد. بزوس در این سال خدمات وب آمازون (Amazon Web Services) را معرفی کرد. خدمات وب آمازون یک سرویس رایانش ابری (Cloud Computing Service) بود که به تدریج به بزرگترین سرویس رایانش ابری در جهان تبدیل شد.

در اواخر سال 2007 میلادی/ 1386 شمسی، آمازون یک دستگاه جدید به اسم کیندل (Kindle) را معرفی کرد. کیندل یک کتابخوان دیجیتال با قابلیت وصل شدن به اینترنت بی سیم است. این کتابخوان به کاربران اجازه می‌دهد که کلکسیون گسترده‌ای از کتاب‌ها را بخرند، دانلود کنند، بخوانند و در کتابخانه‌ی مجازی خود نگهداری کنند. آمازون در سال 2010 میلادی/ 1389 شمسی اعلام کرد که فروش کتابخوان کیندل از فروش کتاب‌های فیزیکی بیشتر شده است. در همان سال آمازون به سمت ساخت نمایش‌های تلویزیونی و فیلم‌ها با کمک بخش استودیوی آمازون (Amazon Studios) حرکت کرد.

فروش سالانه‌ی آمازون از 510 هزار دلار در سال 1995 میلادی/ 1374 شمسی به 600 میلیون دلار در سال 1998 میلادی/ 1377 شمسی افزایش داشت. هم چنین، در سال 2008 میلادی/ 1387 شمسی، فروش سالانه‌ی آمازون 19.1 بیلیون دلار بود و تا سال 2018 میلادی/ 1397 شمسی به 233 بیلیون دلار رسید. تقریبا نیمی از درآمد شرکت در سال 2018 میلادی/ 1397 شمسی از طریق خدمات وب آمازون کسب می‌شد. دو سال بعد آمازون سود بی سابقه‌ای به دست آورد و فقط در سه ماه آخر سال برای اولین بار بیش از 100 میلیون دلار درآمد داشت. بخشی از این رکورد بی سابقه به این خاطر بود که همه‌گیری کووید-19 اتفاق افتاد.

در ماه فوریه‌ی 2021 میلادی/ بهمن ماه 1399 شمسی، بزوس اعلام کرد که از سمت مدیر عامل آمازون کناره گیری می‌کند اما به عنوان رئیس اجرایی در این شرکت ماند.

بلو ارجین (Blue Origin)

در سال 2000 میلادی/ 1378 شمسی، بزوس استارتاپی به نام بلو ارجین (Blue Origin) تاسیس کرد که در زمینه‌ی پروازهای فضایی انسانی فعالیت می‌کند. بلو ارجین تا سال 2006 میلادی/ 1385 شمسی که یک پایگاه فضایی در تگزاس خرید، خود را از رسانه‌ها مخفی کرده بود. بعد از این که این شرکت در اواخر دهه 2000 میلادی/ 1380 شمسی توجه عموم مردم را به خود جلب کرد، بزوس اعلام کرد که قصد دارد هزینه‌های سفرهای فضایی انسان‌ها را کاهش دهد و امنیت این سفرها را افزایش دهد.

بزوس با ریچارد برانسون و ایلان ماسک مقایسه می‌شود چون هر سه‌ی این افراد بیلیونرهایی هستند که پروازهای فضایی یکی از مهم‌ترین اولویت‌های تجاری آن‌ها است.

در سال 2015 میلادی/ 1394 شمسی، بزوس اعلام کرد که در حال ساخت یک وسیله‌ی پرتاب مداری است که برای اولین بار در اواخر دهه 2010 میلادی/ 1390 شمسی پرواز خواهد کرد. بعدتر، در ماه نوامبر/ آبان همان سال، نیوشپرد (New Shepard)، فضاپیمای شرکت بلو ارجین، با موفقیت به فضا پرتاب شد و به ارتفاعی که برایش برنامه ریزی شده بود رسید، پرواز برگشت خود را شروع کرد و در پایگاه پرتابی در غرب تگزاس فرود آمد.

از سال 2016 میلادی/ 1395 شمسی، بزوس آزادانه درمورد آرزوهایش برای قابل سکونت کردن منظومه‌ی شمسی صحبت کرد. در راستای رسیدن به این هدف، بزوس سالانه 1 میلیارد دلار از سهام شرکت آمازون را می‌فروشد تا در بلو ارجین سرمایه گذاری کند. بزوس اعلام کرده است که تلاش او برای آماده کردن شرایط زندگی انسان‌ها در سیارات دیگر به این دلیل است که منابع طبیعی زمین حفظ شوند.

او اعلام کرد که نیوشپرد تا نوامبر 2018 میلادی/ آبان 1397 شمسی انتقال انسان به فضای زیر مداری را آغاز خواهد کرد. در ماه جولای 2018 میلادی/ تیر 1397 شمسی اعلام شد که بزوس بلیط پروازهای فضایی را از 200 هزار تا 300 هزار دلار برای هر فرد قیمت گذاری کرده است.

در 20 جولای 2021 میلادی/ 29 تیر 1400 شمسی، او به همراه برادش مارک بزوس، والی فانک و الیور دیمن در ماموریت NS-16 به فضا پرتاب شد.

روزنامه‌ی واشنگتن پست

در 5 آگوست 2013 میلادی/ 14 مرداد 1392 شمسی، بزوس اعلام کرد که روزنامه‌ی واشنگتن پست را به قیمت 250 میلیون دلار نقدا خریده است.

در ماه مارس 2014 میلادی/ اسفند 1392 شمسی، بزوس اولین تغییر مهم را در واشنگتن پست ایجاد کرد. او به مشترکین تعدادی از ایالات آمریکا از جمله تگزاس، هاوایی و مینه سوتا اجازه داد تا به محتوای آنلاین روزنامه بدون نیاز به پرداخت دسترسی داشته باشند.

در ژانویه 2016 میلادی/ دی 1394 شمسی، بزوس تصمیم گرفت که روزنامه واشنگتن پست را به شرکت رسانه‌ای و فناوری تبدیل کند به همین خاطر رسانه‌های دیجیتال، پلتفرم‌های موبایل و نرم‌افزارهای تحلیلی روزنامه را بازسازی کرد. 

در طی سال‌های اولیه‌ی مالکیت، بزوس به کنترل ناعادلانه‌ی محتوای روزنامه متهم شد. بزوس و هیئت تحریریه‌ی روزنامه این اتهامات را رد کردند.

آلتوس لبز

در سپتامبر 2021 میلادی/ شهریور 1400 شمسی، جف بزوس و یوری میلنر شرکت آلتوس لبز (Altos Labs) را تاسیس کردند. آلتوس لبز شرکت بیوتکنولوژی است که هدف اصلیش افزایش طول عمر انسان‌هاست. آن‌ها قصد دارند این کار را با برنامه ریزی مجدد سلولی (Cellular Reprograming) انجام دهند. این شرکت دانشمندان برجسته‌ای از جمله خوان کارلوس ایزپیسوآ بلمونته (Juan Carlos Izpisua Belmonte)، استیو هوروات (Steve Horvath)، شینیا یاماناکا (Shinya Yamanaka) را استخدام کرده است و هال بارون (Hal Barron) رهبر تیم تحقیقاتی آلتوس لبز است.

سبک رهبری

وقتی بزوس در D. E. Shaw کار می‌کرد و هم‌چنین در سال‌های اولیه‌ی تاسیس آمازون از چارچوبی استفاده می‌کرد که طبق گفته‌ی خودش «چارچوب به حداقل رساندن پشیمانی» است. او فلسفه زندگی‌اش را با گفتن این جملات توضیح داد: «وقتی 80 ساله بشوم از این که وال استریت را رها کردم پشیمان خواهم شد؟ نه. آیا از دست دادن شروع اینترنت من را پشیمان می‌کند؟ بله.»

برای پیشرفت آمازون، بزوس شعار «سریع بزرگ شو» را درست کرد تا بگوید برای این که بتوانند بر بازار تسلط داشته باشند، باید در همه‌ی کارهایشان بهترین شوند. او ترجیح می‌داد به جای این که سود آمازون بین سهام‌داران تقسیم شود این سود به شرکت برگردد.

بزوس از اصطلاح «هماهنگی کار و زندگی» به جای اصطلاح معمول‌تر «تعادل بین زندگی و کار» استفاده می‌کند چون باور دارد که کلمه‌ی تعادل به این معنی است که نمی‌توان همزمان کار و زندگی داشت. او بر این باور است که کار و زندگی شخصی بهم پیوسته اند و یکدیگر را تنظیم می‌کنند.

والت موسبرگ، روزنامه نگار، اصلی به نام «اصل بزوس» را مطرح کرد که می‌گفت کسی که انتقاد پذیر نیست نباید کار جدید و جالبی انجام دهد. بزوس هیچ جلسه‌ای در صبح‌ها برگزار نمی‌کند و قانونی به اسم «دو پیتزا» برای جلساتش گذاشته است که طبق آن تعداد افراد حاضر در جلسه باید آنقدر کم باشد که دو پیتزا برای همه کافی باشد.

بزوس سه سوال را هنگام مصاحبه با نامزدهای شغلی در آمازون در نظر می گیرد:

• آیا او می تواند شخص را تحسین کند؟

• آیا فرد می تواند استانداردهای رایج را بالا ببرد؟

• در چه شرایطی فرد می تواند نمونه شود؟

او در مجموع تنها شش ساعت در سال با سرمایه گذاران آمازون ملاقات می کند. بزوس به جای استفاده از اسلاید برای ارائه‌ی مطالب، از کارکنان سطح بالا می خواهد که اطلاعات را با روایت‌های شش صفحه‌ای ارائه دهند. از سال 1998، بزوس سالانه نامه‌ای برای سهامداران آمازون می‌فرستد که در آن مکرراً به پنج اصل اشاره می کند:

• بر مشتریان تمرکز کنید نه رقبا

• برای تسلط بر بازار ریسک کنید

• روحیه کارکنان را بالا ببرید

• فرهنگی مخصوص شرکت بوجود بیاورید

• مردم را توانمند کنید

بزوس افراد زیر را به عنوان کسانی که تاثیر زیادی بر سبک رهبری او داشتند نام می‌برد:

• جف ایملت (از نیو اینترپرایس)

• وارن بافت (از برکشیر هاتاوی)

• جیمی دیمون (از جی‌پی مورگان چیس)

• باب ایگر (از والت دیزنی)

بزوس به بوجود آوردن محیط خصمانه در آمازون معروف است. علاوه بر این، او به کارکنانش بی‌احترامی و توهین کلامی می‌کند. برد استون، روزنامه نگار، در کتاب «فروشگاه همه چیز» می‌گوید که بزوس جملاتی از قبیل: «ببخشید، بنظرت من امروز قرص احمق بودن خوردم؟»، «تو تنبلی یا فقط بی‌کفایتی؟» و «چرا داری زندگیم رو از بین می‌بری؟» را به کارکنانش گفته است.

گزارش شده است که بزوس تیم‌های آمازون را در مقابل یکدیگر قرار می‌دهد و یک بار از دادن کارت اتوبوس شهری به کارکنان آمازون خودداری کرده است تا آن‌ها را از ترک دفتر منصرف کند.

همسر و فرزندان

بزوس با مک‌کنزی تاتل در D. E. Shaw آشنا شد. هر دوی آن‌ها برای این شرکت کار می‌کردند. بزوس به عنوان معاون ارشد کار می‌کرد و تاتل به عنوان دستیاری اداری در آن جا مشغول به کار بود. این زوج به مدت سه ماه با هم دوست بودند. بعد از سه ماه، نامزد کردند و در سال 1993 میلادی/ 1372 شمسی ازدواج کردند.

مک‌کنزی بخش جدایی‌ناپذیری از تأسیس و موفقیت آمازون بود. او به ایجاد اولین طرح تجاری آمازون کمک کرد و اولین حسابدار شرکت بود. با این که او ساکت و اهل کتاب بود اما علنا از همسرش و آمازون حمایت می‌کرد. مک‌کنزی که یک رمان‌نویس بود او نیز در دانشگاه پرینستون تحصیل کرده است و زیر نظر تونی موریسون (Toni Morrison) آموزش می‌دیده است. او اولین کتاب خود را با عنوان «آزمایش لوتر آلبرایت» در سال 2005 میلادی/ 1384 شمسی و دومین رمان خود را با نام «تله‌ها» در سال 2013 میلادی/ 1392 شمسی منتشر کرد.

بعد از بیش از 25 سال زندگی مشترک، بزوس و مک‌کنزی در سال 2019 میلادی/ 1397 شمسی از هم جدا شدند. به عنوان بخشی از توافق طلاق، 4 درصد از سهام بزوس در آمازون به مک‌کنزی منتقل شد و سهام بزوس را نزدیک به 110 میلیارد دلار و سهام مک‌کنزی را به بیش از 37 میلیارد دلار رساند. مک‌کنزی اعلام کرد که قصد دارد حداقل نیمی از ثروت خود را به خیریه ببخشد.

بزوس و مک‌کنزی چهار فرزند دارند: سه پسر و یک دختر چینی که به فرزندی گرفته‌اند.

زندگی شخصی

دقیقا بعد از این که بزوس طلاقش را در ژانویه 2019 میلادی/ دی 1397 شمسی اعلام کرد، نشریه‌ی نشنال انکوایر (The National Enquirer) مطلبی 11 صفحه‌ای درمورد رابطه‌ی خارج از ازدواج این غول رسانه با لورن سانچز مجری تلویزیون منتشر کرد.

بزوس متعاقباً تحقیقاتی را شروع کرد تا بفهمد نشنال اینکوایر چطور به پیام‌های خصوصی‌اش دسترسی پیدا کرده است. سپس، در ماه فوریه/ بهمن همان سال، او مقاله ای را منتشر کرد که در آن مقامات امریکن میدیا (American Media)، شرکت مادر اینکوایر، را به "اخاذی و رشوه" متهم کرد. بزوس اعلام کرد که امریکن میدیا او را تهدید کرده است که اگر بزوس تحقیقاتش را متوقف نکند، عکس های برهنه‌ی او را منتشر می‌کند. اما او تحقیقات خود را متوقف نکرد. تحقیقات بزوس بعداً اعلام کرد که برادر معشوق او این متن ها را فاش کرده است.

سانچز در آوریل 2019 میلادی/ فروردین 1398 از همسر خود جدا شد. او و بزوس در جولای/ تیر همان سال برای اولین بار در مسابقات تنیس ویمبلدون به عنوان یک زوج ظاهر شدند.

ثروت

بزوس برای اولین بار در سال 1997 میلادی/ 1376 شمسی با ثروت 54 میلیون دلار میلیونر شد. او اولین بار در سال  1999 میلادی/ 1378 شمسی با دارایی خالص 10.1 میلیارد دلار در فهرست میلیاردرهای فوربس (Forbes) قرار گرفت. دارایی خالص او برای اولین بار در 24 نوامبر 2017 میلادی/ 3 آذر 1396 شمسی، پس از اینکه قیمت سهام آمازون بیش از 2.5 درصد افزایش یافت، از 100 میلیارد دلار گذشت. بزوس رسماً به عنوان سومین فرد ثروتمند جهان رتبه بندی شده است.

به گفته نشریه‌ی کوارتز (Quartz)، ثروت او در جولای 2018 میلادی/ مرداد 1397 شمسی برای خرید کل بازارهای سهام نیجریه، مجارستان، مصر و لوکزامبورگ کافی بود.

در سال 2019 میلادی/ 1398 شمسی، ثروت بزوس با طلاق او از همسرش کاهش یافت. به گفته فوربس، اگر قانون عرفی ایالت واشنگتن برای طلاق آنها بدون توافق پیش از ازدواج اعمال می شد، ثروت بزوس باید به طور عادلانه با همسر سابقش تقسیم می‌شد؛ با این حال، همسر او در نهایت 25٪ از سهام آمازون بزوس را دریافت کرد و سومین زن ثروتمند جهان شد.

در ژوئن 2019 میلادی/ تیر ماه 1398 شمسی، بزوس سه آپارتمان را در منهتن به مبلغ 80 میلیون دلار خریداری کرد. این خرید یکی از گران‌ترین خریدهای ملکی در شهر نیویورک در سال 2019 میلادی/ 1398 شمسی بود.

در فوریه 2020 میلادی/ اسفند 1398 شمسی، بزوس املاک وارنر (Warner State) را به قیمت 165 میلیون دلار از دیوید گفن (David Geffen) خریداری کرد، که قیمتی بی سابقه برای یک ملک در لس آنجلس بود. در طول همه‌گیری کووید-19، ثروت بزوس 24 میلیارد دلار افزایش یافت. دلیل این افزایش ثروت، افزایش خرید آنلاین توسط مردم از آمازون بود.

او دارایی های مسکونی خود را در فوریه 2022 میلادی/ اسفند 1400 شمسی گسترش داد و یک آپارتمان 16.13 میلیون دلاری روبروی پارک مدیسون اسکوئر در منهتن به مبلغ 80 میلیون دلار خریداری کرد. این خرید یکی از گران‌ترین خریدهای ملکی در شهر نیویورک در سال 2019 میلادی/ 1398 شمسی بود.

بزوس مالک Y721 است. Y721 یک قایق تفریحی لوکس است که بیش از 500،000،000 دلار قیمت دارد. این قایق بزرگترین قایق بادبانی جهان است.

سوالات متداول