چرا تاکنون هیچ پلی روی رود آمازون ساخته نشده است؟

آمازون، دومین رودخانه بزرگ دنیا و یکی از شاخص‌ترین آبراهه‌های سیاره ما به شمار می‌رود. حجم آب موجود در آن بیش از هر رودخانه‌ دیگری است و همچنین جایگاه بزرگ‌ترین گونه از دلفین رودخانه‌ای به همراه 100 گونه از ماهی‌های الکتریکی و 60 گونه مختلف از ماهی‌های گوشت‌خوار پیرانا است، این رود علیرغم وجود موارد بسیار همچنان فاقد یک مورد است و آن هم چیزی نیست جز «پل»!

با مدنظر داشتن اینکه آمازون از سه کشور پرو، کلمبیا و برزیل عبور می‌کند و حدود 30 میلیون نفر در آبریزهای آن زندگی می‌کنند، عدم وجود هیچ گونه پلی روی آن کمی عجیب به نظر می‌رسد.

این امر در حالیست که رود نیل در قاهره دارای 9 پل است، همچنین در طول 30 سال اخیر بیش از 100 پل روی رود یانگ‌تسه به بهره‌برداری رسیدند و حتی رود دانوب در اروپا که تنها یک سوم آمازون طول دارد، دارای 133 پل ارتباطاتی است.

بدین ترتیب ناخودآگاه این پرسش به وجود می‌آید که چه عاملی انسان را از ساختن پل روی آمازون باز داشته است؟ آیا موارد طبیعی مانع این امر شده‌اند؟ آیا محدودیت مالی امکان ایجاد پل را نمی‌دهد یا اینکه عمل مذکور صرفا ارزش انجام را ندارد؟

علل عدم وجود پل روی رود آمازون

برای یافتن پاسخ این پرسش‌ها سراغ «والتر کافمن» از انستیتوی فناوری فدرال، واقع در سوییس می‌رویم، وی به سادگی عنوان می‌کند که هیچ گونه فشار یا تقاضایی مبنی بر احداث پل روی آمازون وجود ندارد.

گفتنی است مسافت 6920 کیلومتری آمازون مناطقی را شامل می‌شود که جمعیت پراکنده‌ای دارند و جاده‌های اصلی بسیار کمی برای متصل ساختن هرگونه پل وجود دارند. همچنین شهرها و روستاهایی که در کرانه‌های این رود قرار دارند مدت‌هاست از قایق و لنج به عنوان روش جابه‌جایی انسان یا کالا استفاده می‌کنند. بدین ترتیب حقیقتا هیچ نیازی به وجود پل در این نواحی احساس نمی‌شود.

البته که با وجود این تفاسیر، به گفته کافمن همچنان پای دشواری‌های فنی و لجستیکی خاصی نیز در میان است. به عقیده وی، آمازون به هیچ عنوان مکان ایده‌آلی برای پل‌سازان محسوب نمی‌شود چراکه برای مثال خاک نرم و زمین‌های عموما مردابی این منطقه به زیرساخت‌ اساسی جهت هرگونه ساخت و ساز نیاز دارند.

امری که به بیان دیگر نیازمند سرمایه‌گذاری‌های هنگفتی هم خواهد بود. از سوی دیگر تغییرات جریان رودخانه در فصول مختلف به مشکلات هرچه بیشتر در زمینه ساخت و ساز روی رود دامن می‌زند زیرا تغییر سطح آب به شکل مداوم روی خاک کرانه‌های آن تاثیرگذار است.

با این وجود کافمن می‌گوید ساخت پل روی آمازون غیرممکن نیست و می‌توان از روش‌های کم‌هزینه‌ و ساده‌تری مانند پل‌های پانتون یا همان پل‌های شناور استفاده کرد. البته خود این امر نیز چالش منحصر به‌فردی است زیرا عرض بین 3.2 الی 9.7 کیلومتری این رود در فصول خشک، می‌تواند طی فصل بارندگی تا 48 کیلومتر گسترش پیدا کند و عمق رود در برخی نواحی به 15 متر هم برسد که مشخصا هرگونه ساخت‌وسازی در این شرایط خطرناک محسوب می‌شود.

آینده رود آمازون

در پایان بد نیست به این مورد نیز اشاره کنیم که سال 2019 «ژائیر بولسونارو»، رئیس جمهور برزیل نیز قصد ساختن پلی روی آمازون را مطرح کرد که بخشی از پروژه «ریو برانکو» محسوب می‌شود، البته که تاسیس پل مذکور تاکنون هیچ پیشرفتی نداشته و به عقیده کارشناسان ساخت آن توجیه مالی ندارد.

البته به گفته «فیلیپ فییرنساید»، زیست‌شناس، دانشمند و حافظ منابع طبیعی اهل آمریکا که بخش عمده سابقه کاری خود را در آمازون گذرانده، این امر بدین معنا نیست که ما هیچگاه شاهد ساخت پل روی آمازون نخواهیم بود.

وی در ادامه اظهار می‌کند ساخت پروژه‌های این چنینی زمانی صورت خواهد گرفت که نیاز به وجود پل از دشواری‌های ساخت آن بیشتر شود، همینطور ساخت هرگونه پل فاصله زمانی زیادی با ما دارد مگر آنکه تغییرات اقتصادی خاصی در این منطقه رخ دهد.