تصویر خیره‌کننده کهکشان فانتوم حاصل ترکیب داده‌های تلسکوپ‌های جیمز وب و هابل!

ترکیب داده‌های تلسکوپ‌های فضایی و زمینی که در طول موج‌های مختلف به رصد کیهان می‌پردازند، منجر به تصویر بی‌نظیری از کهکشان فانتوم (M74) شده است که در آن جزئیات شگفت‌انگیزی به چشم می‌خورند.

در تصویری که ناسا از کهکشان فانتوم منتشر کرد، رشته‌های (Filament) ظریفی از گاز و غبار در بازوهای مارپیچی این کهکشان که از مرکز آن به سمت بیرون پیچ می‌خورند، دیده می‌شود. این تصویر نتیجه مشاهدات تلسکوپ‌های فضایی مانند جیمز وب و هابل و همچنین تلسکوپ‌های زمینی در طول موج‌های مختلف است تا تمام جزئیات این کهکشان به خوبی نمایش داده شود.

تلسکوپ فضایی هابل پیش از این در طول موج فرابنفش و مرئی به رصد این کهکشان پرداخته بود. تصویر منتشر شده از آن را به عنوان تصویر هفته هابل در این مقاله بررسی کرده‌ایم. همانطور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، ستاره‌های پیر و قرمزتر در نواحی مرکز کهکشان دیده می‌شوند. همینطور ستاره‌های جوان و آبی‌تر در بازوهای کهکشان فانتوم به چشم می‌خورند. مشاهدات هابل از M74 نواحی پرنور شکل‌گیری ستاره‌ها به نام مناطق «HII» را در حباب‌های قرمز رنگ نشان می‌دهد.

از سوی دیگر، تلسکوپ فضایی جیمز وب نیز به تازگی نگاهی به این کهکشان انداخته است. وب با ابزار فروسرخ میانی خود (MIRI) به کهکشان فانتوم نگاه کرده است تا در مورد مراحل اولیه تشکیل ستاره اطلاعات جمع‌آوری کند. این مشاهدات بخشی از تلاش‌های همکاری بین‌المللی «PHANGS» است که در آن 19 کهکشان ستاره‌ساز نزدیک در مادون قرمز مورد مطالعه قرار می‌گیرند.

از آنجا که وب در طول موج فروسرخ به رصد کیهان و اجرام سماوی می‌پردازد، موفق به ثبت تصویری با جزئیات متفاوت از این کهکشان شده است.

تصویر منتشر شده توسط وب گاز و غبار موجود در بازوها و خوشه‌های متراکم ستاره‌ای در مرکز این کهکشان را نمایش می‌دهد. این تصویر را در زیر مشاهده کنید.

حالا اخترشناسان با ترکیب داده‌های جمع‌آوری شده از این کهکشان توسط تلسکوپ‌های هابل و وب و همچنین تلسکوپ‌های زمینی مانند تلسکوپ «ALMA» در صحرای آتاکاما شیلی موفق شده‌اند تصویر خارق‌العاده زیر را تولید کنند.

با ترکیب داده‌های تلسکوپ‌هایی که در سراسر طیف الکترومغناطیسی کار می‌کنند، دانشمندان می‌توانند اطلاعات ارزشمندی در مورد اجرام نجومی بدست آورند - نسبت به حالتی یک جرم تنها در یک طول موج خاص بررسی شود.

بدین ترتیب دانشمندان قادر هستند مناطق ستاره‌زایی را در کهکشان‌ها مشخص کنند، جرم و سن خوشه‌های ستاره‌ای را به طور دقیق اندازه بگیرند و بینشی در مورد ماهیت دانه‌های کوچک غبار که در فضای بین‌ستاره‌ای درحال حرکت هستند، بدست آورند.

M74 یک کهکشان خاص از کلاس کهکشان‌های مارپیچی است، زیرا بازوهای مارپیچی آن برخلاف ساختار تکه‌تکه و ناهمواری که در برخی کهکشان‌های مارپیچی دیگر به چشم می‌خورد، برجسته و مشخص هستند.

این کهکشان تقریبا روبه‌روی زمین است و همین امر باعث می‌شود تا کهکشان فانتوم هدف مورد علاقه اخترشناسان در مطالعه منشا و ساختار کهکشان‌های مارپیچی باشد.

کهکشان فانتوم یک کهکشان مارپیچی است و با فاصله 32 میلیون سال نوری از زمین در صورت فلکی «حوت» قرار دارد.