سامانه امضا دیجیتال نسخ الکترونیک رونمایی شد

سازمان نظام پزشکی با اعلام اینکه مراسم رونمایی سامانه امضای دیجیتال نسخ الکترونیک توسط این سازمان ظهر روز شنبه دوازده شهریور برگزار شد، از همکاری دو استارتاپ دکترنکست و ایران ساین با این سازمان در راستای اجرایی شدن این طرح خبر داد.

راهکار استفاده شده در امضای دیجیتال پزشکان و در صورت پیاده‌سازی موفق تا انتهای امسال، بزرگ‌ترین پروژه‌ امضای دیجیتال کشور خواهد بود. برای اولین بار در کشور گواهی امضای دیجیتال برای یک فرد صادر می‌شود و این فرد در طول یک سال می‌تواند سند، نسخه و موارد دیگری را امضا کند.

حرکت سازمان نظام پزشکی به سمت فناوری

محمد رئیس زاده، رئیس کل سازمان نظام پزشکی در این مراسم با اشاره به اینکه قانون بودجه سال 1400 و 1401 امضای دیجیتال برای نسخه الکترونیکی و اصالت و هویت سنجی پزشکان بر عهده سازمان نظام پزشکی گذاشته شد گفت: «در قالب صدور کارت هوشمند و امضای الکترونیک حدود 60 هزار کارت هوشمند صادر کردیم و 12 هزار عدد نیز در نوبت قرار گرفت. با تلاش  و پیگیری‌های انجام شده امروز شاهد رونمایی از نسخه موبایلی سامانه امضا دیجیتال نسخ الکترونیک هستیم.»

در بخش دیگری از این نشست، عبدالکریم مباشر جنت، مدیرمرکزآمار و فناوری اطلاعات سازمان نظام پزشکی نیز با بیان این که در  قانون بودجه سال 1400 احراز اصالت، احراز هویت و اصالت و خدمات امضای الکترونیک پزشکان بر عهده سازمان نظام پزشکی گذاشته شده است، گفت: «به این نکته اشاره کرد که سازمان نظام پزشکی اقدام به پالایش داده‌های اعضای سازمان کرد و طراحی سرویس‌های استعلام برخط هویتی و اصالتی، طراحی سامانه‌های ضروری و ارائه سرویس‌های ضروری بر بستر سامانه دیتاس انجام شد.»

دکترنکست، پلتفرم پایلوت امضای الکترونیک نسخ پزشکی

مدیرمرکزآمار و فناوری اطلاعات سازمان نظام پزشکی درباره مرحله آزمایشی پیاده سازی اپلیکیشن و نقش دکترنکست در نهایی شدن این طرح گفت: «برای اینکه  بتوان این اپلیکیشن را در محیط واقعی آزمایش کرد، چند گزینه داشتیم. اول اینکه به سمت بیمه‌گران پایه برویم، گزینه دیگر استفاده از یک محیط شبیه سازی‌شده بود و گزینه آخر همکاری با شرکت‌ خصوصی بودکه سامانه‌های نسخه‌نویسی دیجیتال را توسعه داده باشد.»

به گفته مباشر با توجه به بررسی‌هایی که انجام شد و آمار و اطلاعاتی که آن زمان در دسترس ما قرار گرفت، متوجه شدیم سامانه‌ دکترنکست بیشترین تعداد نسخه‌نویسی الکترونیک را در بین سامانه‌های خصوصی مورد استفاده در کشور دارد.

او با اشاره به بررسی‌های تکمیلی‌ از نیروی انسانی و مجموعه‌ دکتر نکست، گفت: «در نهایت به این نتیجه رسیدیم که امکان همکاری بین طرفین وجود دارد. با توجه به استقبال و رویکرد مثبت این مجموعه در همکاری با سازمان، به عنوان کاندیدای اول ما برای پیاده‌سازی و تست این امضای دیجیتال، دکتر نکست انتخاب شد.»

به گفته او طی یک ماه گذشته و همکاری با دکتر نکست بحث امضای نسخ الکترونیک با موفقیت در سامانه‌ دکترنکست پیاده‌سازی و تست شد.

اجرای امضای دیجیتال در بستر گوشی همراه

راهکار شایع و پرکاربرد در سطح دنیا، قرار دادن امضای دیجیتال (گواهی امضای دیجیتال) روی کارت‌های هوشمند پزشکان است. اما به دلیل نیاز به سخت‌افزارهای جانبی و هزینه بالا این روش امکان پذیر نبود. راهکار دیگر گواهی‌های امضای دیجیتال صادرشده روی USB Tokenهای سخت‌افزاری بود.

این در حالی است که پیاده کردن سامانه‌های امضایی به صورت یکپارچه بتواند با استفاده از کارت‌خوان و USB Token در تمام این اکوسیستم‌ها جوابگو باشد و مشکلات فنی متعددی داشت. لازم به ذکر است که امضای دیجیتال بر اساس محرمانگی داده‌ها پیاده‌سازی شده و با نهایی شدن توافق نامه SLA بین وزارت بهداشت و سایر سازمان‌ها، بحث کدینگ و احراز اصالت دارو و سایر مسائل تکمیل خواهد شد.

در بخش دیگری از این نشست، استفاده از گوشی‌های هوشمند با توجه به امکاناتی که توسط سیستم عامل‌های iOS و اندروید فراهم شده، به منظور پیاده‌سازی امضای دیجیتال برای پزشکان به عنوان یک راهکار جدید مطرح شد. بر اساس تجربیات جهانی نیز نگهداری و دریافت گواهی امضای دیجیتال و امکان ایجاد محیط امن روی گوشی ‌همراه میسر بود.

اجرای فاز اول امضای دیجیتال پزشکان

با استفاده از امضا دیجیتال معماری به سمت Sign As a Service رفته و در نتیجه امضا و خدمات آن به شکل سرویس در اختیار سامانه‌ها قرار خواهد گرفت. به این ترتیب پزشکی که در سامانه‌ نسخه‌نویسی (بیمه‌های پایه‌گر و بخش خصوصی) نسخه‌نویسی می‌کند، می‌تواند با استفاده از همین اپلیکیشن روی گوشی‌ خود اقدام به امضا نسخه‌‌ها  کند. برای امضا نیز کافی است پزشک از بالاترین راهکارهای امنیتی گوشی‌ خود استفاده کند و با یکی از روش‌های اثر انگشت، احراز تصویر و چهره‌،‌ پین‌کد یا Pattern امضا خود را ثبت کند.

با این روش سامانه‌های ثبت نسخه الکترونیک می‌توانند در مدت زمان 30 تا 40 ساعت این سرویس را پیاده‌سازی کنند. در فاز اول اجرا پزشک نسخه‌های دیجیتال خود را در طول روز ثبت می‌کند، دکترنکست تمام نسخه‌ها را به نظام پزشکی ارسال کرده و پزشک می‌تواند نسخه‌های خود را در پایان روز کاری به شکل الکترونیک امضا و تایید کند. در این مرحله امضای الکترونیک پزشک بار حقوقی دارد. در مراحل بعد و اجرای کامل این طرح روی سایر سامانه‌های ارائه دهنده نسخه الکترونیک، بار مالی نیز به آن اضافه خواهد شد.