رئیس اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی: به دنبال تفکیک اتحادیه، پایش همه اعضا و برگزاری انتخابات سالم هستم

رئیس جدید هیئت مدیره اتحادیه کشوری کسب‌وکارهای مجازی در نشستی با رسانه‌ها و اعضای اتحادیه به بیان برنامه‌های خود و تخلفات صورت گرفته در اتحادیه اشاره کرد. «فرشاد وکیل‌زاده» اعلام کرد براساس اظهارنامه‌های مالیاتی، اتحادیه از سال 1396 تا 1400 حدود یک میلیارد و 700 میلیون تومان زیان انباشته دارد. او با بیان اینکه بررسی آن‌ها نشان می‌دهد از میان 4 هزار کسب‌وکار دارای مجوز، 80 درصد آن‌ها فعالیت صنفی ندارند، وعده داد تا تفکیک اتحادیه، پایش اعضا و برگزاری انتخابات سالم را در پیش بگیرد.

پس از استعفای «حمید محمدی» مدیرعامل دیجی‌کالا و موافقت هیئت مدیره اتحادیه کشوری کسب‌وکارهای مجازی، «فرشاد وکیل‌زاده»، مدیرعامل فروشگاه اینترنتی زنبیل به عنوان رئیس هیئت مدیره فعالیت خود را از مرداد ماه امسال آغاز کرد. او اکنون با برگزاری نشستی آنلاین، ضمن بیان اهداف و برنامه‌های خود، از وضعیت اتحادیه در گذشته انتقاد کرد.

به گفته رئیس جدید اتحادیه کشوری کسب‌وکارهای مجازی، این اتحادیه تنها مرجع قانونی است که کسب‌وکارها برای فعالیت در فضای مجازی بایستی از آن پروانه کسب و مجوز فعالیت بگیرند: «این اتحادیه وظیفه نظارت بر کسب‌وکارها را دارد و تنها مرجع قانونی است که امکان رسیدگی به شکایات را دارد. حاکمیت جایگاه و نقش ما را قبول داشته از همین رو می‌توانیم در تعاملات‌مان؛ منافع صنف را تامین کنیم.»

وکیل‌زاده اعتقاد دارد در سال‌های اخیر افرادی اتحادیه را در اختیار خود گرفته بودند که دغدغه‌های شخصی‌شان را بر دغدغه صنفی اولویت داده و این موارد را پیگیری می‌کردند. او در همین رابطه توضیح داد:

«ما بایستی صدای تمام اعضای صنف باشیم نه اینکه یک سری کسب‌وکار بزرگ، حرف‌های خود را در قالب صنف اعلام کنند. ساختار اکوسیستم ما با سایر اتحادیه‌ها متفاوت است. شکل‌گیری انحصارها در اکوسیستم ما افزایش پیدا کرده است. کسب‌وکارهای بزرگ اتحادیه را در اختیار خود گرفته تا دغدغه‌های خودشان را پیش ببرند. برای آن‌ها دغدغه صنف در اولویت چندم است. آن‌ها حتی مهر اتحادیه را به ما تحویل نداده‌اند!»

وی مدعی است طی 5 سال گذشته با وجود آنکه بایستی هر دو هفته یک بار جلسات قانونی هیئت مدیره تشکیل می‌شده اما تنها نصف این رقم در یک سال محقق شده است: «در بازه زمانی بهمن 1400 تا مرداد 1401 بعد استعفای محمدی، اعضای هیئت مدیره فشار وارد کردند تا حتی یک جلسه هیئت مدیره هم تشکیل نشود. ما هیچ تعاملی با حاکمیت برای دغدغه‌های صنفی‌مان در این مدت نداشتیم و با مجلس، سازمان امور مالیاتی و… جلسه برگزار نکردیم.»

زیان انباشته بیش از ۱.۷ میلیارد تومانی اتحادیه

وکیل‌زاده در بخش دیگر سخنان خود اعلام کرد از روزی که این سمت را برعهده گرفته متوجه شده است حتی یک سند مالی درآمد یا هزینه‌ای در سال 1401 ثبت نشده است.

او به اظهارنامه‌های ارسالی برای سازمان مالیات اشاره کرد و گفت اتحادیه از سال 1396 تا 1400 حدود یک میلیارد و 700 میلیون تومان زیان انباشته دارد و این رقم برای سال 1400 حدود 800 میلیون تومان است.

به گفته رئیس هیئت مدیره اتحادیه کشوری کسب‌وکارهای مجازی، در حالی که طبق ماده 22 قانون نظام صنفی بایستی بحث صدور پروانه کسب‌وکارها در میان هیئت مدیره اتحادیه مطرح شود اما هیچ پروانه‌ای در 5 سال گذشته توسط هیئت مدیره بررسی نشده است: «اکثر پروانه‌های اعطا شده نیز از نظر فنی و قانونی دارای ایراد هستند.»

وکیل‌زاده اعلام کرد فارغ از اینکه اتحادیه هیچ فرآیند دقیق و قانونی در رسیدگی و ارجاع شکایات نداشته است، در یک قلم و طی ارتباط با مرکز توسعه تجارت الکترونیک، به هیچکدام از شکایت های ارسالی از مرکز تجارت به اتحادیه، رسیدگی نشده است.

او با انتقاد از فرآیند ثبت نام کاندیداهای انتخابات اتحادیه از وضعیت اطلاع‌رسانی پیرامون آن انتقاد کرد. وکیل‌زاده با تشکیک در واقعی بودن تعداد اعضای اتحادیه گفت:

«برخلاف فضای حقیقی، راه‌اندازی یک سایت دروغین و اخذ مجوز از اتحادیه کار آسانی است که برای این کار انگیزه‌های متفاوتی مطرح است، مثلا می‌توان نتیجه انتخابات را با 200 پروانه کسب تغییر داد که البته صحت این‌ها را تایید نمی‌کنم. اما براساس گزارش‌ها و بررسی‌های تیم ما، بالغ بر 80 درصد از اعضای اتحادیه عملا هیچ فعالیت صنفی نداشته‌اند. حال چرا باید اجازه برگزاری انتخاباتی را بدهیم که مشخص نیست اعضای واقعی آن چه تعداد است؟»

او همچنین از تعداد اعضای اتحادیه گلایه کرده و با استناد به تخمین‌ها اظهار داشت نزدیک به 400هزار واحد صنفی در حال فعالیت بر بستر فضای مجازی هستند: «حتی اگر اینماد را ملاک قرار دهیم، 100هزار کسب‌وکار اینماد گرفته‌اند که اگر نصف آن‌ها را هم در نظر بگیریم، پوشش دهی فعلی اتحادیه به صورت خوشبینانه تنها 10 درصد و بدبینانه تنها یک درصد است. چطور می‌توانیم نماینده صنفی باشیم که فقط یک درصد فعالین در آن عضو هستند؟»

«به دنبال برگزاری انتخابات سالم هستم»

وکیل‌زاده اعتقاد دارد اتحادیه به شکل فعلی کارآمد نیست و تفکیک آن به دو دسته خدماتی و توزیعی در راستای پیش‌برد منافع کسب‌وکارهای عضو اتحادیه است: «عده‌ای تفکیک را عامل تضعیف اتحادیه می‌دانند اما تضعیف اتحادیه‌ای که هیچ کاری نکرده چه معنی دارد؟»

وی گفت در کنار تفکیک اتحادیه، بحث پایش اعضا را پیگیری خواهد کرد تا مشخص شود چه تعداد از پروانه‌های کسب صادر شده، روند قانونی را طی نکرده و چه تعداد از واحدهای صنفی واقعی هستند.

بحث سوم نیز فراهم شدن امکان مجدد لیست ثبت‌نام کاندیداهاست که وکیل‌زاده وعده داد این موضوع را نیز دنبال خواهد کرد.

او مدعی شد افرادی که امروز دایه‌دار اکوسیستم و برگزاری هر چه سریع‌تر انتخابات‌ هستند می‌خواهند مانع برگزاری انتخابات سالم شوند: «مشکل وزارت صمت نیست و برای انحراف افکار عمومی موضوع دخالت وزارت صمت مطرح می‌شود.»

وکیل‌زاده با تاکید بر اینکه اتحادیه برای دریافت حق عضویت‌ها کیسه ندوخته است اظهار داشت به دنبال تسهیل این موضوع هستند تا افرادی که توانایی مالی ندارند و قصد حرکت قانومندانه دارند، برای حق عضویت تا 80 درصد تخفیف بگیرند: «اگر اتاق اصناف با این موضوع مخالفت کند، نسبت به حق‌السهم خود اتحادیه این تخفیف را اعمال خواهیم کرد.»

رئیس اتحادیه کشوری کسب‌وکارهای مجازی در نهایت به لزوم ساماندهی اشاره کرده و گفت بایستی تمامی اعضای اتحادیه به یک شکل، در یک سطح و با یک شرایط از امکانات اتحادیه استفاده کنند و در رسیدگی به تخلفات‌شان، یکسان عمل شود.

«برای عدم تضعیف اتحادیه سکوت کرده بودم»

وکیل‌زاده که طی سال‌های گذشته به عنوان دبیر در هیئت مدیره اتحادیه مشغول به کار بود، در پاسخ به این سوال که چرا در این سال‌ها نسبت به تخلفات موجود ساکت مانده بودید، گفت:

«من در این سال‌ها دو رویکرد می‌توانستم داشته باشم یکی پیگیری قانونی بود که از سال 1396 آن را انجام دادم و دیگری امکان طرح در فضای رسانه‌ای بود که در این صورت هر مشکلی که پیش می‌آمد را به گردن من می‌‌انداختند. از همین رو برای عدم تضعیف اتحادیه سکوت کردم و این موضوع را از مسیرهای قانونی پیش بردم. امروز به جرئت می‌گویم بسترهای قانونی برای پیگیری بسیار کند هستند و اگر ممارست نباشد به نتیجه نخواهد رسید.»

اما اواخر مرداد ماه انتشار یک محتوای حاشیه‌ساز در صفحه اینستاگرامی اتحادیه منجر به استعفای نایب رئیس اول و دوم اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی شد؛ محتوایی که گروه دیجی‌کالا را قانون‌گریز و گروه اسنپ را قانون‌پذیر معرفی می‌کرد.

این اعضا اعتقاد داشتند که نظرات شخصی رئیس جدید در کار صنفی دخیل شده است. وکیل‌زاده در پاسخ به سوال دیجیاتو مبنی بر اینکه نسبت به این سخنان چه نظری دارید، گفت: «اختلاف نظرها همیشه وجود دارد. یک بستر قانونی داریم که در چارچوب قانون چه موارد و کارهایی باید انجام شود که خب شاید برخی از اعضا با آن مخالف باشند. اما دیدگاه من دیدگاه کلان است.»

وی با بیان اینکه حوزه دخانیات از جمله مواردی است که وزارت صمت و بهداشت همواره پیگیر آن بوده و عرضه، فروش اینترنتی و تبلیغات این کالا ممنوع است، اظهار داشت:

«رویکرد من این است که در رسیدگی به تخلفات، صرفا سراغ کسب‌وکارهای کوچک نمی‌رویم. دوران اینکه کسب‌وکارهای بزرگ هر تخلفی بخواهند انجام دهند و کسی به آن رسیدگی نکند، گذشته است. در بحث رسیدگی به تخلفات این حوزه مشخص شد که دو مجموعه بالغ بر 80 درصد از عرضه دخانیات در فضای مجازی را برعهده دارند که آن‌ها را ملاک قرار دادیم. با این دو مجموعه صحبت کردیم که اقدامشان خلاف قانون است؛ اسنپ تبعیت کرد و حذف کرد اما دیجی کالا گفت حذف نمی‌کند. در نهایت چون این رویکرد دوستانه جواب نداد، رسانه‌ای کردیم. رسیدگی به تخلفات براساس اهداف و غرایض شخصی نیست چرا که هر دو کسب و کار مطرح شده با من مشکل دارند و اگر تنها یک مجموعه را ذکر می‌کردیم این شائبه خصومت شخصی پیش می‌آمد.»

«مهر اتحادیه را ندادند؛ یکی دیگر ساختیم»

رئیس اتحادیه کسب‌وکارهای آنلاین در پاسخ به سوال دیگر دیجیاتو مبنی بر اینکه آیا در حال حاضر اتحادیه می‌تواند اقدامات خود را کما فی السابق انجام دهد در حالی که می‌گویید حتی مهر اتحادیه به شما تحویل نشده، گفت:

«این اقدام غیرقانونی است و برای اتحادیه مشکل ایجاد می‌کند. وقتی در رسیدگی به کارهای جاری اتحادیه با مشکل مواجه می‌شویم، در برگزاری انتخابات هم دچار مشکل می‌شویم. مهر که تحویل داده نشد و ما یکی دیگر ساختیم. این موضوعات قطعا اتحادیه را تضعیف می‌کند و هدفشان هم همین است که مانع برگزاری انتخابات سالم شوند.»

او در بخش پایانی سخنان خود تاکید کرد که فعالیت حال حاضر اتحادیه به هیچ عنوان غیرقانونی نیست و در حال حاضر کل حاکمیت با آن‌ها در تعامل هستند.