هرآنچه باید در مورد سلامت باتری و سنجش ولتاژ باتری ماشین بدانید

سال‌ها است که باطری‌های 12 ولتی به عنوان منبع اصلی انرژی در خودروهای سواری ایفای نقش می‌کنند. بدیهی است که اکثر رانندگان تصور می‌کنند ولتاژ باتری ماشین در تمامی اوقات 12 ولت است اما حقیقتی متفاوت در مورد باتری خودرو وجود دارد که تصورات ابتدایی رانندگان را برهم می‌زند.

اندازه گیری ولتاژ باتری ماشین در شرایط مختلف، تصویر کاملی از وضعیت سلامت باتری و نحوه کارکرد آن را در اختیار رانندگان قرار می‌دهد. ولتاژ باتری خودرو در وضعیت‌های متفاوت، عدد مختلفی است و به همین دلیل یک متخصص خبره می‌تواند میزان سلامت باتری ماشین را با اندازه‌گیری ولتاژ آن در وضعیت‌های مختلف بسنجد. در این مطلب نگاهی به انواع ولتاژ باتری ماشین در شرایط مختلف و نحوه مواجه شدن با آن خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.

ولتاژ باتری ماشین، خاموش یا روشن؟

در مقدمه مطلب اشاره کردیم که یک باتری 12 ولت معمولی، در تمامی اوقات ولتاژ 12 ولت را از خود ساطع نمی‌کند. ولتاژ باتری ماشین هنگامی که خودرو روشن است، در حالت ایده آل بین 13.7 تا 14.7 ولت خواهد بود. هنگامی که اتومبیل خاموش است، باتری ولتاژ 12.6 ولت را از خود ساطع می‌کند.

اما چرا ولتاژ باتری خودرو در زمان خاموش بودن و روشن بودن متفاوت است؟ باتری‌های خودرو از صفحات سربی برای ذخیره انرژی استفاده می‌کنند. ظرفیت هر صفحه با توجه به اندازه و آمپر باتری بین 2.1 الی 2.2 ولت تعیین شده است. بنابراین یک باتری با شش صفحه اسیدی به ظرفیت 2.1، ولتاژ 12.6 ولت را در حالت خاموش از خود منتشر می‌کند.

هنگامی که خودرو روشن است، دینام فعالیت می‌کند تا باتری را شارژ نماید. ولتاژ برق تولید شده توسط دینام هر خودرو متفاوت است و با توجه به اندازه و نحوه کارکرد دینام، بین 13.8 الی 15 ولت تخمین زده می‌شود. به همین علت در زمان فعالیت موتور خودرو و روشن بودن دینام، ولتاژ باتری ماشین بیش از 12.6 ولت خواهد بود.

در صورتی که باتری خودرو در سلامت کامل نباشد، ولتاژ آن در حالت خاموش کاهش خواهد یافت. اگر باتری به درستی شارژ نشده باشد، ولتاژ آن در حالت خاموش به حدود 12.4 ولت خواهد رسید. در این وضعیت معمولا یک چهارم ظرفیت باتری خالی است. اگر سه چهارم ظرفیت باتری معادل 75 درصد آن خالی شود، ولتاژ باتری ماشین در حالت خاموش به 12 ولت خواهد رسید. اگر باتری به طور کامل تخلیه شده باشد، ولتاژ آن 11.9 ولت یا کمتر خواهد بود. این داده‌ها بینش مفیدی از وضعیت باتری اتومبیل را برای شما فراهم می‌کند و متوجه خواهید شد که باتری اتومبیل در چه وضعیتی از سلامتی یا خرابی قرار دارد. توجه به این نکته ضروری است که استارت خودرو با ولتاژ 11.8 ولت نیز فعالیت می‌کند، بنابراین روشن شدن خودرو شما نشان دهنده سلامت باتری نخواهد بود.

شارژ شدن باتری خودرو چقدر طول می‌کشد؟

ممکن است باتری اتومبیل شما به دلایل مختلف، انرژی ذخیره شده خود را از دست داده باشد. برای شارژ باتری خودرو می‌توانید از یک باتری‌ساز کمک بخواهید تا باتری شما را شارژ کند. دستگاه‌های شارژ باتری صنعتی از ولتاژ شناور بین 13.6 الی 13.8 ولت استفاده می‌کنند. دستگاه‌های شارژ خانگی ولتاژ کمتری دارند و بنابراین شارژ باتری خودرو را در مدت زمان بیشتری انجام می‌دهند.

شارژ باتری خودرو به وسیله فعالیت دینام در صورتی که اتومبیل شما همچنان روشن شود، امکان پذیر است. زمان مورد نیاز برای شارژ باتری خودرو به میزان خالی بودن آن بستگی دارد. گاهی اوقات باتری خودرو با فعالیت سه الی چهار ساعته شارژ می‌شود اما اگر حجم انرژی قابل توجهی از دست رفته باشد، باتری به مدت زمان بیشتری برای شارژ شدن کامل نیاز خواهد داشت.

توجه به این نکته ضروری است که برای شارژ شدن باتری با فعالیت دینام، بایستی خودرو برای زمان طولانی و به صورت مداوم فعالیت کند. روشن/خاموش کردن مکرر خودرو در فواصل کوتاه امکان شارژ باتری را از دینام سلب می‌کند که در نتیجه آن ولتاژ باتری به مرور کاهش خواهد یافت. این مساله بر عمر باتری نیز تاثیر مخربی خواهد گذاشت و موجب از بین رفتن باتری در زمان کوتاه‌تری نسبت به حالت عادی می‌شود.

اگر مدتی است که اتومبیل خود را روشن نکرده‌اید و احساس می‌کنید باتری آن ضعیف شده است، تمامی سیستم‌های رفاهی خودرو همچون سیستم پخش و سیستم تهویه را خاموش کنید تا در مصرف انرژی باتری صرفه جویی شود. در این وضعیت شارژ شدن باتری به زمان کوتاه‌تری نیاز خواهد داشت.

چه زمانی باید باتری را تعویض کنیم؟

بررسی باتری خودرو یکی از امور همیشگی در سرویس‌های منظم خودرو است. بررسی ظاهر باتری به شما این امکان را می‌دهد تا از میزان سلامت آن اطلاع یابید. باتری‌های خودرو معمولا به چراغ نشان دهنده وضعیت مجهز هستند که میزان سلامتی باتری را نشان می‌دهد. چراغ سبز نشان‌دهنده وضعیت عادی است. چراغ سیاه اتمام باتری را نشان می‌دهد و بایستی نسبت به شارژ کردن آن اقدام کنید. چراغ سفید نیز فرا رسیدن مرگ باتری را اعلام می‌کند که در این وضعیت بایستی باتری را تعویض کنید.

اگر هنگام بررسی باتری خودرو با بوی گندیدگی یا گوگرد را حس کردید، بایستی از یک متخصص برای بررسی باتری کمک بخواهید. همچنین سولفاته شدن باتری نشانه دیگری از وضعیت نامطلوب آن است. این رویداد به صورت یک گرد سفید نمایان می‌شود و موجب کاهش ولتاژ خروجی باتری خواهد شد. پودر سفید رنگ حاصل از سولفاته شدن باتری برای پوست انسان به شدت ضرر دارد و از این رو لازم است تا با دستکش نسبت به تمیزکاری آن اقدام کنید.

اگر باتری خودرو شما در تست‌های مختلف با ولت متر میزان ولتاژ کمتر از 12 ولت را نشان می‌دهد، به نظر می‌رسد که زمان تعویض آن فرا رسیده است. با توجه به قیمت‌ باتری در شرایط امروزی، اتخاذ تصمیم برای تعویض باتری چندان راحت نخواهد بود. از این رو توصیه می‌شود که ابتدا برای شارژ کردن باتری اقدام کنید و سعی کنید تا آن را به زندگی بازگردانید. با این حال خالی شدن مکرر باتری به فاصله زمانی چند روز، نشان از مرگ قطعی باتری خودرو دارد. ممکن است اضافه کردن آب باتری به باتری‌های اسیدی عمر آن‌ها را افزایش دهد اما در خصوص باتری‌های اتمی چاره خاصی وجود ندارد و تنها راه پیش رو تعویض باتری است.

پرسش‌های متداول