با پنج نمونه از کوچک‌ترین ربات‌های دنیا آشنا شوید

در سال 1966 فیلمی به نام Fantastic Voyage این ایده را مطرح کرد که آدم‌ها با کاهش اندازه بتوانند به بدن بیماران بروند و آن‌ها را درمان کنند. از آن زمان تاکنون بسیاری امیدوارند که بتوانیم ربات‌های مینیاتوری را وارد بدن کنیم و از این طریق درمان‌های پزشکی را انجام دهیم.

حالا در قرن بیست و یکم ربات‌ها در اندازه‌های مختلفی برای انجام کارهای گوناگون استفاده می‌شوند. از طرف دیگر، حتما در اخبار شنیده‌اید که دانشمندان می‌خواهند از ربات‌های مینیاتوری درست مثل فیلم سال 1966 برای درمان بعضی از بیماری‌ها کمک بگیرند.

اخیرا گروهی از پژوهشگران دانشگاه استنفورد برای اولین بار ربات اریگامی جدیدی ساخته‌اند که اندازه‌اش 7.8 میلی‌متر است و به عنوان نمونه اولیه یک اثبات مفهوم عمل می‌کند. این ربات که Millirobot نام دارد از تکنیک باز و بسته شدن در ارگامی استفاده می‌کند. Millirobot عملکرد بی‌سیم دارد و با استفاده از میدان‌های مغناطیسی در محیط‌های کوچک حرکت می‌کند. این ربات می‌تواند با تغییر شکل خود اعمال مختلفی مثل تشخیص بیماری‌ها، تحویل دارو و حتی جراحی را انجام دهد.

دامنه فناوری‌ها و کاربردهای ربات‌های کوچک بسیار زیاد است. این دستگاه‌ها می‌توانند در حوزه‌های مختلفی از پزشکی گرفته تا نظامی استفاده شوند. در ادامه به پنج نمونه از این ربات‌ها نگاهی کوتاه خواهیم داشت:

1. پهپادهای جاسوسی Black Hornet

این ربات که توسط شرکت آمریکایی Teledyne طراحی و تجاری‌سازی شده، به سربازان زمینی کمک می‌کند تا نسبت به تهدیدهای پیرامون خود آگاهی داشته باشد. «بلک هورنت» آن قدر کوچک است که می‌تواند در کف دست یک فرد بزرگسال جا شود و تقریبا صدایی تولید نمی‌کند. عمر باتری این ربات حداکثر 25 دقیقه است و می‌تواند تا 2 کیلومتر مسافت طی کند. این پهپاد می‌تواند پخش زنده ویدیویی داشته باشد و تصاویر باکیفیت را به اپراتور ارسال کند. هزینه هر بلک هورنت 200 هزار دلار است.

2. RoboBee

این ربات با الهام از بیولوژی زنبور ساخته شده است. اندازه «روبوبی» به اندازه یک سکه کوچک است و می‌تواند در گرده‌افشانی، عملیات‌های جستجو و نجات، نظارت و رصد وضعیت‌های جوی و اقلیمی کاربرد داشته باشد. نمونه نمایشی این دستگاه انرژی خود را از یک سیم کوچک می‌گیرد و توسط همین سیم کنترل می‌شود.

3. RoboFly

RoBoFly شباهت زیادی به RoboBee دارد و در واقع یکی از توسعه‌دهندگان آن از محققان اولیه RoboBee بوده است. وزن این دستگاه فقط کمی از یک خلال دندان بیشتر است. هدف سازندگان «روبوفلای» ساخت رباتی شبیه پشه بوده و انرژی آن از طریق پرتو لیزری می‌آید که به بدنه ربات تابانده می‌شود. این دستگاه برای کشف نشت گاز طراحی شده و انتظار می‌رود که در آینده بتواند انرژی خود را از سیگنال‌های فرکانس رادیویی یا یک باتری کوچک دریافت کند.

4. مایکرو-اسکالوپ

این ربات با اندازه‌ای کمتر از یک میلی‌متر نمونه اولیه رباتی است که می‌خواهد وارد جریان خون یا چشم انسان شود. دانشمندان امیدوارند که در آینده بتوانند از مایکرو-اسکالوپ برای امور پزشکی استفاده کنند. انرژی این دستگاه از طریق میدان‌های مغناطیسی خارجی تامین می‌شود.

5. قرص رباتیک Rani Therapeutics

کپسول بنفشی که بلعیده می‌شود و با ورود به معده و روده، داروهای مختلفی مثل انسولین را به دیواره روده تزریق می‌کند. دیواره روده گیرنده‌های حساسی برای درد ندارد و از این طریق می‌توان بدون هیچ دردی داروها را دریافت کرد. نمونه این قرص رباتیک توسط شرکت داروسازی Rani Therapeutics ساخته شده است.

به نظر می‌رسد که همه این سیستم‌ها با چالش‌های مشابهی روبرو هستند و اصلی‌ترین این چالش‌ها تامین انرژی است. فناوری باتری به اندازه کافی کوچک نشده که درون این محصولات استفاده شود. در نتیجه، این دستگاه‌ها قادر به ذخیره‌سازی انرژی بسیار کمی هستند یا باید از طریق روش‌های بی‌سیم یا سیمی انرژی خود را تامین کنند.

به‌علاوه، این ربات‌ها به خاطر اندازه کوچکی که دارند نمی‌توانند هوش مصنوعی کاملی را ارائه کنند. در نتیجه، قادر به حرکت خودکار نخواهند بود. برای مثال، RoboBee می‌داند که چطور باید بال‌هایش را تکان دهد، اما فضای کافی برای ذخیره‌سازی دستورات لازم برای پرواز خودمختار را ندارد.

با این حال، ربات‌های کوچک حالا بیشتر از هر زمان دیگری به جریان اصلی بازار نزدیک شده‌اند. دانشمندان زیادی نمونه‌های اثبات مفهوم این دستگاه‌ها را ساخته‌اند و روزبه‌روز پیشرفت‌های بیشتری در این زمینه حاصل می‌کنند. اما همچنان به نظر نمی‌رسد که این ربات‌ها زودتر از 10 سال دیگر به بازار بیایند. هرچند با پیشرفت فناوری می‌توانیم امیدوار باشیم که موانع سریع‌تر از سر راه برداشته شود.