هرآنچه باید درباره روغن پالم بدانید

حتماً تاکنون نام روغن پالم را که در برخی مواد غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد، شنیده‌اید. شاید نام آن را در لیست مواد لازم برای تهیه خوراک تازه‌ای خوانده باشید و یا در مورد فواید و مضرات آن اطلاعاتی کسب کرده باشید. در این مقاله قصد داریم در ابتدا بدانیم این روغن چیست و چطور تهیه می‌شود. سپس به بررسی ویژگی‌ها و خواص آن می‌پردازیم تا از سلامت آن اطمینان حاصل کنیم.

روغن پالم چطور تهیه می‌شود؟

نخل روغنی (که با نام تخصصی «Elaeis guineensis» شناخته می‌شود) درختی آفریقایی از خانواده نخل‌ها (Arecaceae) است که به‌عنوان منبع روغن پالم کشت می‌شود. میوه این نخل از منظر اقتصادی ارزش بالایی دارد. با این‌حال، دستیابی به نخل به چند دلیل همواره امری دشوار بوده است. اندازه بزرگ این درختان و شرایط آب‌و‌هوایی مورد نیاز برای رشد آن‌ها، اجازه مطالعه و اکتشاف آن‌‌ها را برای بومیان فراهم نمی‌کند. افزایش اکتشافات گیاه‌شناسی در مناطق استوایی در دهه ۱۹۸۰ اهمیت این نخل‌ها را آشکار کرد.

نخل روغنی به‌صورت گسترده در نواحی غرب و مرکز آفریقا و همچنین در مالزی و اندونزی کشت می‌شود. این درخت به‌علت داشتن برگ‌‌ها و میوه‌های بزرگ مورد توجه است.

این گیاه همچنین به‌عنوان یک گیاه زینتی در بسیاری از مناطق نیمه‌گرمسیری کشت می‌شود.

درخت نخل روغنی دارای ساقه بلندی است که عمدتاً ارتفاع آن تا ۲۰ متر می‌رسد. این درخت دربردارنده گل‌های ریز متعددی است که روی شاخه‌های کوتاه رشد می‌کنند و درنهایت تبدیل به خوشه بزرگی از میوه‌های بیضی‌شکل می‌شوند. این میوه‌ها حدود ۴ سانتی‌متر طول دارند و رنگ آن‌ها قرمز متمایل به سیاه است. هسته این میوه‌ها در تهیه روغن پالم مورد استفاده قرار می‌گیرد.

روغن پالم

روغن پالم که از میوه‌های این درخت به دست می‌آید، در ساخت لوازمی مانند صابون، لوازم آرایشی، شمع، سوخت‌های زیستی و مواد روان‌کننده مورد استفاده قرار می‌گیرد.

روغن به دست آمده از هسته میوه نیز در ساخت محصولات خوراکی مانند بستنی، شیرینی‌های شکلاتی، کلوچه‌ها، نان و همچنین بسیاری داروها به کار گرفته می‌شود. پس به عبارتی می‌توان آن را یک روغن همه‌کاره دانست.

این روغن همچنین به شکل مارگارین در تهیه لوازم آرایشی مانند رژ لب به کار گرفته می‌شود. روغن پالم به‌علت دارا‌بودن مقادیر زیادی آنتی‌اکسیدان (که علایٔم پیری را کاهش می‌دهد) انتخابی مناسب در صنعت آرایشی و بهداشتی است.

این تمام مزایا نیست. گلیسیرین مشتق‌شده از این روغن را می‌توان برای تولید محصولات دارویی، عمدتاً شربت‌های سرفه و محصولات مراقبت از دهان (مانند شوینده‌ها) مورد استفاده قرار داد. از این روغن برای تولید مکمل‌های خوراک دام نیز استفاده می‌کنند.

روغن پالم خام اغلب به‌عنوان سوخت زیستی استفاده می‌شود که می‌تواند در تولید برق کارآمد باشد.

با توجه به شرایط خاص لازم برای رشد درختان نخل روغنی - آفتاب زیاد، دمای بالا و بارندگی، این درختان تنها در مناطق گرمسیری قابل کشت هستند.

برای تولید روغن مذکور در ابعاد تجاری، قسمت گوشته بیرونی میوه این درخت بخارپز می‌شود تا آنزیم‌های «لیپولیتیک» آن از بین برود. سپس ماده به دست آمده فشرده می‌شود. ماده حاصل‌شده به‌دلیل وجود ماده‌ای به نام «کاروتن» رنگی است. هسته میوه در مرحله مجزای دیگری فشرده می‌شود تا روغن هسته این میوه نیز به دست آید. این روغن با آنچه از گوشته میوه به دست آمده، متفاوت است.

صنعت تجاری روغن پالم در اواخر قرن بیستم به سرعت گسترش یافت. تولیدکنندگان پیشرو نیز در اندونزی و مالزی هستند که به‌طور مشترک تقریباً ۸۵ درصد از تولید جهانی را به خود اختصاص داده‌اند. همین امر سبب جنگل‌زدایی قابل توجهی در اندونزی، مالزی و بخش‌های وسیعی در آفریقا شد.

مزارع جدید که در آن‌ها درخت نخل روغنی کاشته می‌شود، درنهایت سوزانده می‌شوند و تنها تنه‌های بریده‌شده درخت در آن‌ها باقی می‌ماند.

فواید

روغن پالم یک ماده سالم و همه‌کاره است. آن را از این جهت همه‌کاره می‌نامیم که در موارد مختلف مانند خوراک و یا صنعت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

پالم کارآمدترین روغن گیاهی است؛ زیرا در مقایسه با سایر روغن‌ها به زمین بسیار کمتری برای تولید نیاز است. به عنوان مثال، هر هکتار زمینی که می‌تواند تنها ۰/۷ تن روغن آفتابگردان تولید کند، می‌تواند ۳/۸ تن روغن پالم تولید کند.

این روغن نه تنها فراوان‌تر از روغن آفتابگردان است‌ (از منظر تولید)، بلکه از نظر غذایی نیز غنی‌تر است. این روغن سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها و ویتامین E است که از سیستم ایمنی حمایت می‌کند، از بیماری‌های قلبی جلوگیری می‌کند و خطر ابتلا به سرطان را کاهش می‌دهد.

پالم یک روغن گیاهی پرمصرف و یک عنصر کلیدی برای تهیه طیف مختلفی از محصولات گوناگون مانند کیک و لوازم آرایشی است.

چرا روغن پالم همه جا هست؟

همان‌طور که گفتیم پالم یک روغن فوق‌العاده همه‌کاره است که دارای خواص و عملکردهای مختلف می‌باشد. این روغن در دمای اتاق به حالت نیمه‌جامد است، بنابراین می‌تواند خواص روغن مایع و جامد را به‌صورت همز‌مان داشته باشد. این روغن در برابر اکسیداسیون مقاوم است و بنابراین می‌تواند به محصولات ماندگاری بیشتری بدهد.

روغن حاصل از میوه درخت نخل مذکور در دماهای بالا پایدار است و به خوراک سرخ‌شده حالت ترد و بافتی نرم می‌دهد. پالم همچنین بی‌رنگ و بدون بو است؛ بنابراین تغییری در بو یا رنگ غذا ایجاد نمی‌کند.

این روغن در کشورهای آفریقایی به‌صورت گسترده به‌عنوان روغن پخت‌و‌پز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

نوبت به معایب می‌رسد!

علی‌رغم مزایایی که بیان کردیم، تولید روغن پالم به دلیل ناپایدار بودن بدنام است. برای آنکه زمین پاکسازی شده و برای کشت نخل‌های روغنی آماده شود، باید درختان در مراتع و جنگل‌ها را قطع کرد. این امر بر حیات جانوری و آب و هوای منطقه (در طولانی‌مدت) تأثیر منفی می‌گذارد. متأسفانه بسیاری از جنگل‌ها با استفاده از روش‌های ناپایدار مانند سوزاندن که آلودگی هوا و فرسایش خاک را به‌همراه دارد، پاکسازی می‌شوند.

با این‌حال، می‌توان روغن پالم را با روشی سازگار با محیط‌زیست تولید کرد. اگر قوانین و روش‌های مناسب برای کشت پایدار درختان نخل روغنی رعایت شود، تولید این روغن، صنعت مضری نخواهد بود.

با توجه به مزایای بی‌شمار این روغن و همچنین سود اقتصادی کلانی که دارد، انتظار می‌رود تولید آن در دهه‌های آینده افزایش یابد.

افزایش تولید روغن مذکور در صورتی که به روش صحیحی انجام شود، لزومی ندارد که منجر به اثرات منفی بر کره زمین شود و جای نگرانی در‌این‌باره نیست.