دانشمندان احتمالاً معمای خطوط عجیب سطح فوبوس، قمر مریخ را حل کردند

براساس برآوردهای منجمان، قمر فوبوس مریخ که احتمالاً تا 100 میلیون سال دیگر بر اثر نیروی گرانشی مریخ نابود می‌شود و حلقه‌ای از غبار را اطراف این سیاره به وجود می‌آورد، در حال حاضر هم به‌خاطر همین نیروی گرانشی، دارای خطوطی روی سطح خود است. از مدت‌ها قبل، معمای به‌وجودآمدن این خطوط دانشمندان را سردرگم کرده بود.

دانشمندان در مطالعه جدیدی دریافته‌اند که تعاملات گرانشی میان مریخ و فوبوس عامل به‌وجودآمدن خطوطی روی سطح این سیاره بوده است. «بین چنگ»، رهبر گروهی از محققان دانشگاه سینگهوای چین و دانشگاه آریزونای آمریکا می‌گوید: «تحلیل‌های ما تأیید می‌کنند که ساختارهای ناهمگون لایه‌ای در فوبوس به‌همراه شکستگی‌های احتمالی در زیربنا می‌توانند نشان‌دهنده آغازی برای نابودی نهایی این قمر باشند.»

نیروهای کشندی یا جز‌رو‌مدی نتیجه تعاملات گرانشی در اجرام فضایی هستند که ساختارها را در امداد محوری که بین آنها وجود دارد، کش می‌آورند. این کشیدگی در برخی موارد می‌تواند باعث شکستگی‌هایی شود که قبلاً نمونه آنها را در انسلادوس، قمر زحل دیده بودیم. محققان برای اثبات اثر این نیروها بر فوبوس یک مدل ریاضیاتی سه‌بعدی به وجود آوردند.

قمر مریخ رو به نابودی می‌رود

آنها با استفاده از این مدل، صدها شبیه‌سازی انجام دادند و متوجه شدند که در تعداد زیادی از این شبیه‌سازی‌ها، نیروهای جزرومدی موجب جدا‌شدن لایه‌ها و شکستگی به شکل خطوط موازی می‌شوند. در‌نتیجه، الگوهای خط‌داری به وجود می‌آید که بسیار شبیه مناطق مشاهده‌شده در فوبوس است.

البته همه مناطق فوبوس مشابه نتایج دیده‌شده در این مدل نیستند. به‌طور خاص، خطوط موجود در نزدیکی خط استوای این قمر شبیه پیش‌بینی‌ها به نظر نمی‌رسند. با این حال، حداقل برخی از این ردها احتمالاً به‌خاطر اثر گرانشی مریخ به وجود آمده‌اند. به‌عبارت‌دیگر، این یافته نشان می‌دهد که نمود عینی آغاز نابودی فوبوس قابل مشاهده است.

این اتفاق می‌تواند موادی را از لایه‌های زیرین این قمر نمایان کند که احتمالاً برای دانشمندان جذاب خواهند بود. سازمان فضایی ژاپن قرار است در آینده در مأموریتی به بررسی فوبوس بپردازد. نتایج پژوهش حاضر در ژورنال The Planetary Science Journal منتشر شده‌اند.