رشد شگفت‌انگیز قیمت محصولات اپل در ایران: خداحافظی اجباری با اکوسیستم اپل

اگرچه نرخ برابری دلار و ریال در بازه زمانی چند ساعت یا چند روز تأثیر خود را روی بخش‌های مختلف اقتصاد می‌گذارد، اما تأثیر نرخ دلار روی محصولات اپل در حد دقیقه است. به جرئت می‌توان گفت هیچ محصول تکنولوژی‌محوری در بازار کامپیوتر و موبایل ایران، به‌اندازه گجت‌های اپل از نرخ دلار تأثیر‌پذیر نیست. همین مسئله در روزهای اخیر باعث شده است تا آیفون‌ها، مک‌ها، ساعت‌ها، ایرپادها و سایر محصولات اپل رکوردهای شگفت‌انگیزی را از خود به‌جا بگذارند. 

شاید اگر در روزهای ابتدایی سال ۱۴۰۱، به دوستی می‌گفتید آیفون ۱۳ پرو مکس را چند ماه بعد باید ۵۰ میلیون و چند ماه بعد‌تر حدود ۱۰۰ میلیون بخرد، حتماً به شما یک لبخند ملیح تحویل می‌داد. در روزهای ابتدای سال ارزش هر دلار معادل حدود ۲۶ هزار تومان بود و از طرفی خبری هم مبنی بر ممنوعیت واردات موبایل‌های لوکس آمریکایی منتشر نشده بود. 

در اردیبهشت‌ماه با انتشار خبر ممنوعیت واردات آیفون، قیمت این گوشی در بازار ایران یک جهش را تجربه کرد. اگرچه ممنوعیت واقعاً برای نسل جدید آیفون اتفاق افتاد و بیشتر آیفون‌های بازار مسافری شدند و نیز قیمت آیفون با توجه به ارزش دلاری این موبایل در کنار هزینه‌های گمرک و رجیستری، میخکوب‌کننده شد، اما هنوز هم برای بخشی از عاشقان اکوسیستم اپل به هر شکلی قابل‌تحمل بود. 

آیفون ۱۰۰ میلیونی

با عبور نرخ دلار آزاد از ۴۰ هزار تومان و حتی لمس عددی نزدیک به ۴۴ هزار تومان در پایان هفته گذشته، محصولات اپل وارد مرزهای قیمتی جدیدی شدند. بازاری سراسر آشفته که حتی با قیمت‌های جدید هم کمتر کسی حاضر به فروش بود. زمانی که برای تهیه این گزارش با چند فروشنده مطرح بازار صحبت می‌کنم، می‌گویند حتی فروشندگان هم به یکدیگر قیمت دقیقی را در قالب لیست اعلام نمی‌کنند و همه چیز بر‌اساس تماس لحظه‌ای است. لیست حتی چند دقیقه بعد می‌تواند باطل شود. 

شرایط روزهای آخر هفته گذشته حتی قیمت آیفون ۱۳ پرو مکس را به نزدیک ۱۰۰ میلیون تومان نیز رساند. یک فروشنده موبایل به دیجیاتو می‌گوید شاهد فروش آیفون ۱۳ پرو مکس با قیمت ۹۸ میلیون تومان بوده است. این در‌حالی است که همین موبایل در مهر‌ماه حدود ۵۰ الی ۶۰ میلیون در نسخه‌های مختلف قیمت داشته و نکته جالب‌تر اینکه اساساً این موبایل، آخرین نسل آیفون نیست و به احتمال بسیار بالا با قیمت کمتر از نرخ دلاری سال گذشته وارد کشور می‌شود.

حتی در میان آگهی‌های دیوار نیز می‌توان مدل‌های «در حد نو» را بین ۸۰ تا ۹۰ میلیون تومان دید. سایت‌های مختلف فروش آنلاین از دیجی‌کالا گرفته تا فروشگاه‌های موبایل یا حتی فروشگاه‌های تخصصی اپل همه قیمت‌هایی نزدیک به همین اعداد را نشان دادند؛ البته آیفون در فروشگاه‌های اینترنتی به ۱۰۰ میلیون تومان نرسید.

مک‌بوک‌های ۵۰ و ۱۰۰ میلیونی

شاید بگویید ممنوعیت واردات آیفون که حالا از همیشه جدی‌تر است، یکی از دلایل این افزایش قیمت بوده. درست است؛ تأثیرپذیری همه محصولات اپل از دلار به‌شدت بالاست. برای مثال لپ‌تاپ‌ مک بوک پرو ۱۴ اینچی که ارزشی معادل ۲۰۰۰ دلار دارد، با عددی معادل ۱۰۰ میلیون تومان به فروش رسید و موجودی آن در فروشگاه‌های اینترنتی هم پایان یافت! قیمت این محصول قبل از اتفاقات اخیر بین ۵۵ الی ۶۵ میلیون تومان بود.

از طرفی قیمت مک بوک ایر M1 به ۴۵ و مدل M2 به حدود ۶۰ میلیون تومان رسید؛ لپ‌تاپ‌هایی که پیش‌تر حدود ۳۰ و ۴۰ میلیون تومان قیمت داشتند.

اکوسیستم ۲۰۰ میلیونی؛ اختلاف ۵۰ تا ۱۰۰ میلیونی

با وجود اینکه امروز (۱۰ دی‌ماه) با کاهش نرخ دلار در بازار آزاد، قیمت محصولات اپل هم کاهش پیدا کرد، اما همچنان بعید است بتوان یک اکوسیستم جمع‌وجور از محصولات Pro اپل را زیر ۲۰۰ میلیون تومان تهیه کرد. 

برای مثال همین حالا حتی با کاهش قیمت‌ها، برای خرید آیفون ۱۳ پرو مکس، مک بوک پرو ۱۴ اینچی، یک اپل واچ سری ۸ و یک ایرپاد باید عددی بالاتر از ۲۰۰ میلیون تومان کارت بکشید؛ حدود ۵۰ میلیون تومان بالاتر از قیمت جهانی و دلاری. این تفاوت در روزهای اخیر که هرج‌و‌مرج بازار بیشتر بود، به ۵۰ الی ۱۰۰ میلیون تومان اختلاف با بازار جهانی و قیمت‌های رسمی رسیده بود!

از آخرین اکوسیستم اپل لذت ببرید

کسی شک ندارد که محصولات اپل به دلایل مختلف، خیلی اوقات گران‌تر از محصولات رقبا هستند و واقعیت این است که خرید این محصولات نه‌تنها در ایران، بلکه در بسیاری از کشورهای در‌حال توسعه هم کار ساده‌ای نیست. اما با وجود قیمت‌های اشک‌آور یک سال اخیر در کنار همه محدودیت‌های نرم‌افزاری در ایران، طرفداران اپل اکوسیستم خود را به‌سادگی رها نکرده‌اند. 

گواه این موضوع، آمارهای انجمن واردکنندگان موبایل است. در سال ۱۴۰۰ تعداد ۱۸.۳ میلیون موبایل وارد کشور شده که یک میلیون و ۳۰ هزار عدد آن آیفون (در مدل‌های مختلف) بوده است. از ابتدای سال جاری تا پایان مرداد‌ماه نیز فقط ۲۱۲ هزار آیفون به‌صورت مسافری وارد کشور شده. نتیجه روشن است؛ آیفون حدود ۵۰ میلیونی هم خریدار داشته.

این آمارها متعلق به سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ بود که از طریق انجمن واردکنندگان منتشر شده. واقعیت این است که کسی (احتمالاً به‌جز همتا و اپراتورهای موبایل) نمی‌داند به‌طور کلی چه تعداد آیفون در ایران فعال است. این عدد هیچ‌زمان به‌شکل رسمی منتشر نشده، اما نظرات پراکنده و غیر‌رسمی مسئولان قبلی وزارت ارتباطات را که کنار عددهای واردات سال پیش قرار دهیم، می‌توان این‌طور نتیجه‌ای تقریبی گرفت که امروز ۱۰ درصد از موبایل‌های فعال در بازار ایران آیفون هستند. ترجمه ساده این عدد یعنی: میلیون‌ها کاربری که علی‌رغم همه محدودیت‌های نرم‌افزاری، از این موبایل‌ها استفاده می‌کنند و قطعاً در شرایط مالی مناسب، نسخه جدید آیفون را هم خواهند خرید. 

اما قیمت‌های حدود ۱۰۰ میلیونی، یا حتی حالا که کاهش داشته است، بین ۸۰ تا ۹۰ میلیون تومانی آیفون چیزی نیست که میلیون‌ها کاربر فعلی آیفون در ایران بتوانند پرداخت کنند. خبر بد اینجاست که با این شرایط دلار و ممنوعیت رجیستری نسل‌های جدید آیفون بعید است که بخش بسیار زیادی از کاربران آیفون بتوانند آیفون خود را به نسل بالاتری ارتقا دهند.

در میان برندهای تجاری، اپل وفادارترین کاربران را دارد. تحقیقات جهانی مختلف این موضوع را اثبات کرده‌اند. در میان این افراد میلیون‌ها کاربر ایرانی وجود دارد که دوست دارند به اپل وفادار بمانند؛ از محصولاتش استفاده کرده و زندگی خود را با اکوسیستم هماهنگِ آن لذت‌بخش‌تر کنند. 

اما واقعیت تلخ اینجاست که شرایط مختلف، مخصوصاً شرایط اقتصادی از نقطه دلار ۴۰ هزار تومانی به بعد بازی را تغییر می‌دهد. این نقطه، زمان خداحافظی اجباری تعداد بسیار بالایی از کاربران وفادار به اپل، با اپل است. پیشنهاد می‌کنم از آخرین اکوسیستم اپل که دارید، نهایت لذت را ببرید.