برای پنجمین‌بار در تاریخ؛ یک بیمار مبتلا به HIV با پیوند سلول‌های بنیادی درمان شد

فردی که در سال 2008 مبتلا به ویروس HIV تشخیص داده شده بود، حالا 9 سال پس از درمان اولیه از طریق پیوند سلول‌های بنیادی، به‌نظر می‌رسد که از شر علائم این بیماری رها شده است. این بیمار که به سرطان خون هم مبتلا شده بود، پیوند سلول‌های بنیادی را برای درمان سرطان پشت سر گذاشته بود.

مردی 53ساله در آلمان که با نام «بیمار دوسلدورف» شناخته می‌شود، پنجمین بیماری است که از گزند HIV رها شده است. اگرچه دانشمندان اولین‌بار در کنفرانسی در سال 2019 از درمان موفق این بیمار خبر داده بودند، اما در آن زمان به‌طور رسمی اعلام نشده بود که او درمان شده است. حالا محققان بالاخره تأیید کرده‌اند که با گذشت چهار سال از مصرف آخرین دارو، همچنان هیچ اثری از HIV در بدن او دیده نمی‌شود.

شرایط درمان HIV در بیمار دوسلدورف چگونه بود؟

بیمار دوسلدورف اولین‌بار در سال 2010 درمان‌های ضدویروسی HIV را آغاز کرد، اما یک سال بعد مبتلا به سرطان خون تشخیص داده شد. پزشکان با توجه به شرایط حاد او تصمیم گرفتند تا درمان پرریسک‌تری را امتحان کنند و از پیوند سلول‌های بنیادی بهره بگیرند. در این روش، سلول‌های بنیادی از مغز استخوان یا خون یک اهداکننده گرفته و با گلبول‌های سفید خون بیمار جایگزین می‌شوند.

در این مورد، از سلول‌های بنیادی اهداکننده‌ای استفاده شد که بدنش با جهش ژنتیکی، تقریباً در برابر HIV مصون شده بود. حالا پس از حدود 9 سال از اولین درمان و 4 سال پس از قطع داروهای ضدویروسی، محققان می‌گویند بدن بیمار دوسلدورف از ویروس اچ‌آی‌وی پاک شده است.

این مرد میانسال به جمع چهار بیمار دیگری می‌پیوندد که تحت درمان سلول بنیادی قرار گرفته بودند و به‌نظر می‌رسد که همه علائم ژنوم HIV از بدن آن‌ها پاک شده است. این چهار بیمار دیگر با اسامی «شهر امید»، «لندن»، «نیویورک» و «برلین» شناخته می‌شوند.

بااین‌حال، استفاده از درمان سلول‌های بنیادی کار پرریسکی است؛ چرا که این سلول‌ها می‌توانند آسیب‌زا باشند و حتی همیشه به درمان سرطان خون کمک نمی‌کنند. پیوند سلول‌های بنیادی درحال‌حاضر فقط به‌عنوان آخرین راهکار و در شرایط حاد به‌کار گرفته می‌شود.

پژوهشگران نتایج مطالعه خود را در مجله Nature Medicine منتشر کرده‌اند.