استارتاپ جاروب: به‌دلیل چالش با شهرداری موقتاً فعالیت خود را متوقف کرده‌ایم
درحالی‌که شنیده‌ها حاکی از آن بود که استارتاپ «جاروب» به‌کلی تعطیل شده است، مدیرعامل این پلتفرم به دیجیاتو گفت این خبر دقیق نیست.
در دیجیاتو ثبت‌نام کنید
جهت بهره‌مندی و دسترسی به امکانات ویژه و بخش‌های مختلف در دیجیاتو عضو ویژه دیجیاتو شوید.
عضویت در دیجیاتوتازههای تکنولوژی
درحالی‌که شنیده‌ها حاکی از آن بود که استارتاپ «جاروب» به‌کلی تعطیل شده است، مدیرعامل این پلتفرم به دیجیاتو گفت این خبر دقیق نیست. آنطور که نیک‌مرام مدیرعامل این استارتاپ به دیجیاتو گفت، آنها به‌دلیل چالش با سازمان مدیریت پسماند و مشکلات عدیده در پی آن، موقتاً برخی فعالیت‌های خود را تعلیق کرده‌اند. بنیان‌گذار جاروب امیدوار است که با تغییر در ساختار فعالیت خود و جذب سرمایه‌گذار جدید، کار خود را از تابستان از سر بگیرند.
چشم‌انداز اقتصادی، تورم، مهاجرت، وضعیت اینترنت و فیلترینگ به‌شدت حیات استارتاپ‌ها و کسب‌وکارها را تهدید می‌کنند. در روزهای اخیر و پس از تعطیلی «بیدود» - که مدیرعاملش شهرداری تهران را به‌دلیل عدم پاسخگویی و نگاه غیرحرفه‌ای، مسبب این امر عنوان کرده بود - خبر تعطیلی یک استارتاپ دیگر که با شهرداری تهران در تعامل بود، به گوش رسید.
شنیده‌ها از پایان فعالیت سامانه جمع‌آوری پسماند خشک «جاروب» حکایت داشتند؛ اما «امیر نیک‌مرام»، مدیرعامل این پلتفرم، در گفت‌وگو با دیجیاتو اعلام کرد استارتاپش با وجود این چالش‌ها، هنوز زنده است و به‌زودی فعالیت دوباره خود را آغاز خواهد کرد.
او در پاسخ به این سؤال که جاروب درحال‌حاضر در چه وضعیتی قرار دارد، اظهار داشت نباید این استارتاپ را تعطیل‌شده قلمداد کنیم:
«ما کسب‌وکار جاروب را به‌شکل ماژولار و متشکل از سه بخش ساختیم. یک بخش همان پلتفرم و اپلیکیشن برای شهروندان، یک بخش لجستیک جاروب که حدود 60 ناوگان در اختیارش بود و بخش دیگر هم «جاروب ریسایکل» که یک کارخانه سورتینگ و پروسس پسماند خشک بود. با این مدل، در ابتدای سال گذشته و روی ارزش‌گذاری 88 میلیارد تومانی، 28 میلیارد تومان جذب سرمایه کردیم. در اثنای سرمایه‌گذاری، ناگهان و بدون هیچ اخطار قبلی و تخلف مکتوب یا شفاهی، شهرداری و سازمان مدیریت پسماند وقت که تغییر کرده بودند، در سال «حمایت از تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین» به ما گفتند که دیگر کار نکنید!»
سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران در نامه‌ای که مورخ 17 فروردین ارسال کرده است، خاتمه قرارداد با جاروب را از تاریخ 17 فروردین 1401 به این شرکت ابلاغ کرد. قطع همکاری ناگهانی شهرداری با این استارتاپ و عدم اجازه فعالیت به ناوگان جاروب آنها را با مشکلاتی روبه رو کرد.
با وجود چالش‌ها البته این استارتاپ همچنان به فعالیت خود ادامه داد؛ اما به گفته نیک‌مرام، با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو شدند: «در ادامه مسیر و پس از این اتفاق، عملاً ما باید یک تغییر اساسی می‌دادیم؛ چرا که سرمایه‌گذاران ما هم مردد شده بودند و چالش‌های سرمایه‌گذاری هم پیدا کردیم.»
ادامه سخنان بنیان‌گذار جاروب، علت چالش پیش آمده و قطع همکاری شهرداری تهران با این شرکت را شفاف می‌کند.
به گفته نیک‌مرام برای مدیریت پسماند شهرداری تهران اهمیت درآمد تفکیک از سرانه تفکیک بیشتر است: «اینکه شهرداری بتواند درآمد بیشتری از تفکیک در حوزه پسماند خشک داشته باشد، بیشتر از آن است که بخواهد سرانه تفکیک بالاتر برود و این یک موضوع بسیار کلیدی است.»
پیگیری‌های دیجیاتو از سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران مبنی بر اتفاقات رخ داده پیرامون ارتباط آنها با جاروب، تا این لحظه بی پاسخ مانده است.
بازگشت جاروب با یک سرمایه‌گذار جدید
وی اعتقاد دارد زمانی که شهرداری موضوعی مثل عدم اجازه فعالیت خودرو را به شرکتی که اساس کارش روی خودرو بوده، تحمیل می‌کند، یک تغییرات اساسی روی آن کسب‌وکار ایجاد می‌شود که جاروب هم از آن مستثنی نیست:
«ما با توجه به اینکه از ابتدا مدل کسب‌وکارمان را ماژولار تعریف کردیم و می‌توانستیم بخش‌های مختلف را از آن جدا کنیم، خیلی سریع یک تغییر اساسی ایجاد کردیم و ماژول‌های عملیاتی را که برایمان هزینه‌ساز بودند، کنار گذاشتیم. ابتدا تلاش کردیم تا خودروهایمان در لاین دیگر فعالیت کنند و فرمت کار مراکز تفکیک و پردازش را تغییر دادیم تا بتوانیم روی پلتفرم پیش برویم. اما به‌هرحال در شرایط اقتصادی کنونی، سهامداران ما هم شاید ترسیدند؛ شاید بدبین بودند که درنهایت یکی از آنها عملاً تصمیم گرفت تا دیگر ادامه ندهد.»
بنابر اعلام مدیرعامل جاروب، شرکتی که تا همین چند وقت پیش بیش از 100 پرسنل داشت، با توجه به تغییرات در سهام‌داری و تغییر ساختار فعالیتش، از اواسط اسفندماه 1401 دچار یک تعلیق اجباری شد: «قرار است سرمایه‌گذار شخصی که از بزرگ‌ترین افراد اکوسیستم جمع‌آوری پسماند خشک سنتی است، به این استارتاپ ملحق شود و شهرداری دیگر پارتنر ما نخواهد بود.»
او ابراز امیدواری کرد که با همه تغییرات و اتفاقاتی که می‌افتد، جاروب بتواند کار خود را از تابستان از سر بگیرد.
با توجه به اینکه بحث جمع‌آوری پسماند زیرمجموعه شهرداری‌هاست، این استارتاپ چگونه دیگر با شهرداری تهران همکاری نمی‌کند؟ نیک‌مرام در پاسخ به این سؤال دیجیاتو گفت:
«شهرداری تهران پسماند را واگذار می‌کند. پسماند تر هزینه‌اش را پرداخت می‌کند و پسماند خشک را می‌فروشد. پیمانکاری که پسماند خشک را از شهرداری تحویل گرفته است، این امکان را دارد تا به شیوه‌هایی که مورد تأیید سازمان مدیریت پسماند است، به فعالیت خود ادامه دهد.»
و اما شهرداری...
اگرچه مدل کسب‌وکاری را نباید در موفقیت یا شکست یک استارتاپ نادیده گرفت، اما به‌هرحال به‌نظر می‌رسد این دست شرکت‌های نوآور که مجبور به تعامل با شهرداری هستند، بیش از دیگران با احتمال شکست روبه‌رو خواهند بود.
مدیرعامل جاروب در پاسخ به این سؤال دیجیاتو که از دیدگاه او، اساساً مشکل نهادی مثل شهرداری تهران با استارتاپ‌ها چیست، اظهار داشت تصمیمات شهرداری قائل به «منافع» نیست، بلکه قائل به «میز» است.
اما آیا چالش‌هایی که این استارتاپ با آن روبه‌رو شده‌اند، در ابتدای مسیر پیش‌بینی‌پذیر بوده‌اند؟ نیک‌مرام دراین‌باره گفت: «سال 1397 که خواستیم کارمان را شروع کنیم، مدل‌های مختلفی را بررسی کردیم. به‌هرحال در همان زمان هم استارتاپ‌های مختلفی فعالیت می‌کردند. بخشی از استارتاپ‌ها به‌صورت مستقل کارشان را شروع می‌کردند که عمرشان یکی‌دو ماه بود. برخی به سراغ مناطق می‌رفتند و با شهرداری منطقه وارد تعامل می‌شدند که با تغییر شهرداری منطقه، کار آنها هم تحت‌الشعاع قرار می‌گرفت. گروه سوم با پیمانکاران وارد تعامل می‌شدند که عمر فعالیتشان طولانی‌تر بود و جدی‌تر می‌توانستند کار کنند، اما چون فعالیتشان کوچک بود و نمی‌توانستند خیلی به سوددهی جدی برسند، دچار چالش می‌شدند.»
ازهمین‌رو آنها از ابتدا تصمیم گرفتند که بسیار شفاف و با یک مجوز رسمی فعالیتشان را شروع کنند.
به گفته وی، با توجه به اینکه تا آن زمان هیچ آیین‌نامه‌ای برای فعالیت سرویس‌های هوشمند در حوزه پسماند وجود نداشت، جاروب جلسات متعددی با نهادهای ذی‌ربط داشت تا آنها را قانع کند که برای فعالیت جدی در حوزه هوشمندسازی، ابتدا آیین‌نامه‌ای برای آن تعریف شود:
«خودمان هم به‌عنوان مشاور طرح کنار فاوا بودیم تا آیین‌نامه مذکور تدوین شود. این آیین‌نامه در شهرداری مصوب و تبدیل به فراخوانی شد که در آن شرکت کردیم. سپس با توجه به تجهیزات و سرمایه‌ای که داشتیم، به‌عنوان اولین شرکت از شهرداری وقت مجوز گرفتیم و کار را شروع کردیم.»
نیک‌مرام اعلام کرد در ابتدای امر، کار خود را خیلی جدی دنبال کرده و درحال رشد بودند اما متأسفانه تغییراتی در شهرداری و سازمان مدیریت پسماند وقت اتفاق افتاد که اکنون خیلی اعتقادی به فعالیت‌های این‌چنینی ندارند.
او در بخش پایانی سخنان خود با اشاره به واکنش‌ها در فضای مجازی به خبر تعطیلی جاروب، گفت: «این نگرانی که در توییتر مدیران اکوسیستم استارتاپی افتاد، نشان می‌دهد که توانسته‌ایم سرمایه و آبروی اجتماعی مختصری کسب کنیم و لذا دوست دارم از حمایت مردم قدردانی کنم.»
برای گفتگو با کاربران ثبت نام کنید یا وارد حساب کاربری خود شوید.