
داستان زندگی «مکی زنگنه»؛ از تولد در ایران تا تبدیلشدن به میلیاردر خودساخته در آمریکا
نام زنگنه در لیست ثروتمندترین زنان خودساخته آمریکا قرار گرفته است.
«مکی زنگنه» (Maky Zanganeh) از ایرانیهایی است که پس از انقلاب به خارج از کشور مهاجرت کرد و حالا در رتبه ۲۳ فهرست «ثروتمندترین زنان خودساخته آمریکا» در مجله فوربس قرار گرفته است. این میلیاردر خودساخته ۵۴ ساله یکی از ۳۸ زن میلیاردری است که در ایالات متحده خودساخته به ثروت رسیدهاند و یکی از تنها ۵ زن حوزه بهداشت و درمان است که ثروتی بالای یکمیلیارد دلار کسب کردهاند.
زنگنه درحالحاضر مدیرعامل شرکت Summit Therapeutics مستقر در میامی آمریکاست. این شرکت فعال در حوزه بیوتکنولوژی ثروتی نزدیک یکمیلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار برای این کارآفرین ایرانی آمریکایی به ارمغان آورده است. مکی زنگنه همچنین به ۴ زبان فارسی، آلمانی، انگلیسی و فرانسوی مسلط است.
با داستان زندگی مکی زنگنه، کارآفرین ایرانی آمریکایی، بیشتر آشنا شوید
مکی زنگنه سال ۱۳۵۰ در تهران متولد شد. راه زنگنه از دخترمدرسهای در تهران تا تبدیل شدن به مدیرعامل شرکت بیوتکنولوژی در میامی، مسیری عجیب بوده است. خانواده زنگنه ۴ سال پس از وقوع انقلاب اسلامی در ایران به آلمان مهاجرت کرد اما والدین او همچنان بین ایران و آلمان در رفتوآمد بودند.

ارزشهای سنتی خانوادههای ایرانی مانند ادب، سلامت جسم و توجه به تحصیل در خانواده آنها نیز حاکم بود. زنگنه میگوید: «تحصیل بالاترین اولویت بود.» خواهران بزرگترش هر ۲ در استراسبورگ فرانسه وارد دانشکده پزشکی شدند اما او تصمیم گرفت دندانپزشکی بخواند و سال ۱۹۹۵ از دانشگاه لویی پاستور (که اکنون دانشگاه استراسبورگ نام گرفته) فارغالتحصیل شد.
او خیلی زود دریافت دندانپزشکی مناسبش نیست. زنگنه دراینباره میگوید: «احساس میکردم هر روز در جعبهای گیر افتادهام و کار تکراری انجام میدهم.» سال ۱۹۹۷، یکی از دوستان خواهرش به زنگنه درباره شغلش در شرکت آمریکایی Computer Motion گفت. این شرکت در زمینه تولید بازوهای رباتیک جراحیهای کمتهاجمی فعالیت میکرد. زنگنه شیفته این حوزه شد و توانست در دفتر استراسبورگ آن شرکت مشغول به کار شود.
پدرش او را قانع کرد که اگر میخواهد وارد دنیای کسبوکار شود، به مدرک MBA نیاز دارد؛ بنابراین زنگنه پارهوقت شروع به تحصیل کرد و سال ۱۹۹۸ موفق به دریافت این مدرک از دانشگاه بینالمللی شیلِر (Schiller International University) شد.
آغاز فعالیت زنگنه در حوزه بیوتکنولوژی

مکی زنگنه در ۲۸ سالگی به سمت مدیریت کسبوکار Computer Motion در اروپا و خاورمیانه منصوب شد. در این سمت مسئول دیدار با جراحانی در دبی، عربستان سعودی و مصر بود و باید آنها را با فناوریهای نوظهور در حوزه پزشکی آشنا میکرد. در همین دوره بود که زنگنه همکاری مستقیم با «باب دوگان»، مدیرعامل شرکت، را که از سال ۱۹۸۹ در Computer Motion سرمایهگذاری کرده بود، آغاز کرد.
دوگان که اکنون ۸۱ سال دارد، مکمل زنگنه بود. زنگنه همیشه دانشآموزی کوشا و کارمندی متعهد بود که مدارک عالی تحصیلی را کسب کرده بود. در مقابل، دوگان دستکم ۵ سال را در دانشگاههای UC Santa Barbara و UCLA گذرانده بود، بدون آنکه موفق به اخذ مدرک شود. دوگان عاشق موجسواری بود و بهجز دوره سهساله کوتاهی، همیشه برای خودش کار کرده بود.
سال ۲۰۰۳، دوگان سهام شرکت Computer Motion را به Intuitive Surgical فروخت سپس همراه زنگنه بهدنبال فرصت بزرگ بعدی رفتند. زنگنه که آن زمان برای شرکت سرمایهگذاری شخصی دوگان کار میکرد، به شرکت Pharmacyclics علاقهمند شد. Pharmacyclics شرکت عمومی زیانده بود که قصد داشت داروهایی را برای درمان سرطان توسعه دهد.
یکی از پسران دوگان نیز بر اثر سرطان مغز فوت کرده بود؛ بنابراین مأموریت Pharmacyclics برای او معنا و اهمیت شخصی داشت. دوگان و زنگنه هر ۲ آوریل ۲۰۰۴ در این شرکت سرمایهگذاری کردند.
دوگان تا سال ۲۰۰۸ سهم خود در شرکت Pharmacyclics را آنقدر افزایش داده بود که کنترل کامل این شرکت را به دست گرفت و خود را بهعنوان مدیرعامل منصوب کرد. زنگنه نیز ابتدا بهعنوان معاون توسعه کسبوکار سپس مدیر اجرایی عملیات به تیم مدیریتی پیوست.
زنگنه موفق شد از طریق مذاکره و همکاری با شرکت Johnson & Johnson درآمد فروش داروی جدید سرطان در ایالات متحده را برای شرکت Pharmacyclics دریافت و طی ۲ سال، پرداختهای اولیهای به ارزش ۴۰۰ میلیون دلار را تضمین کند.

داروی شرکت Pharmacyclics به نام Imbruvica درنهایت به درمانی پرفروش برای لوسمی لنفوسیتی مزمن (CLL) تبدیل شد. افزایش چشمگیر قیمت سهام Pharmacyclics باعث شد دوگان سال ۲۰۱۳ نخستین بار وارد فهرست میلیاردرهای فوربس شود. ۲ سال بعد، غول دارویی AbbVie این شرکت را با قیمت ۲۱ میلیارد دلار خرید. زنگنه که حدود یکمیلیون دلار در Pharmacyclics سرمایهگذاری کرده بود، پیش از کسر مالیات توانست ۲۲۵ میلیون دلار از این معامله سود ببرد.
سال ۲۰۱۹، زنگنه در سفری به فرانسه برای دیدار پدرش که قرار بود جراحی برای برداشتن تومور سرطانی انجام دهد، متوجه شد خودش نیز به سرطان پستان مرحله دوم مبتلا شده است. زنگنه در همان بیمارستان تحت عمل جراحی قرار گرفت سپس به آمریکا بازگشت و مارس ۲۰۲۰ شیمیدرمانی را آغاز کرد.
سال ۲۰۲۴، شرکت Summit Therapeutics به مدیرعاملی مکی زنگنه توانست ارزش خود را به ۱۷ میلیارد دلار افزایش دهد. زنگنه که ۵ درصد سهام این شرکت را در اختیار دارد، با این افزایش قیمت سهام موفق شد داراییهای شخصی خود را به حدود یکمیلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار برساند.
بهعنوان کسی که توانسه سرطان را شکست دهد، زنگنه میگوید هیچ زمانی برای تلفکردن وجود ندارد و داروها باید سریعتر وارد بازار شوند. او دراینباره گفت: ««سرعت تصمیمگیری ما بالاست؛ [چون] میخواهیم مطمئن شویم واقعاً میتوانیم به همه بیماران کمک کنیم.»
برای گفتگو با کاربران ثبت نام کنید یا وارد حساب کاربری خود شوید.