مصرف روزانه یک عدد آسپرین شاید بیشتر از مفید بودن، مضر باشد

مطالعات در ایالات‌متحده نشان داده است از هر پنج نفر بالای ۴۰ سال، یک نفر روزانه آسپرین مصرف می‌کند. بنابراین دانشمندان درصدد پاسخ به این سؤال برآمدند که آیا مصرف روزانه آسپرین - در هر روز یک عدد - ضرری برای بدن دارد؟ پاسخ این است که برای برخی از این افراد، خطرات این قرص بیشتر از مزایای آن است.

همان‌طور که می‌دانید، میلیون‌ها نفر در دنیا برای جلوگیری از حمله قلبی یا سکته روزی یک عدد قرص آسپرین مصرف می‌کنند. دهه‌هاست که پزشکان این قرص را تجویز می‌کنند - عمدتاً برای بیمارانی که قبلا سابقه بیماری قلب و عروق دارند که شایع‌ترین علت مرگ در سراسر جهان است.

آسپرین یک نوع خط دفاعی حیاتی در برابر حمله قلبی است. اما سال گذشته، دانشمندان گروه ویژه خدمات پیشگیرانه ایالات‌متحده پس از انجام دو مطالعه بالینی گسترده نشان دادند که خطرات آسپرین برای افراد ۶۰ تا ۶۹ سال احتمالاً بیشتر از مزایای آن است. آن‌ها پس از این مطالعه، توصیه‌های خود در مورد مصرف این قرص را تغییر دادند.

این درحالی است که هنوز میلیون‌ها نفر در دنیا روزانه این قرص را مصرف می‌کنند. بسیاری از افراد متأسفانه بدون تجویز پزشک به سراغ این دارو رفته‌اند و همین امر، سبب پیچیدگی کنترل مصرف آن شده است. افرادی که به‌صورت خودسرانه آسپرین مصرف می‌کنند، باید بدانند که دوز این دارو باید توسط پزشک تعیین شود و درغیر این صورت می‌تواند منجر به خونریزی مغزی یا مشکلات روده شود.

آسپرین چگونه از حملات قلبی جلوگیری می‌کند؟

در اوایل ۱۹۹۰، «لارنس کریون»، متخصص قلب، متوجه شد بیمارانی که آسپرین مصرف می‌کنند، حملات قلبی کمتری دارند. از آن زمان، چندین مطالعه بالینی انجام شد تا ارتباط میان مصرف آسپرین با حملات قلبی را مشخص کند. یک مطالعه برجسته در سال ۱۹۸۹ روی بیش از بیست و دو هزار پزشک بدون بیماری قلبی یا سابقه سکته قلبی نشان داد افرادی که آسپرین مصرف می‌کنند ۴۴ درصد کمتر دچار حمله قلبی می‌شوند.

آسپرین که با نام علمی «اسید استیل سالیسیلیک» شناخته می‌شود، از جمع‌شدن سلول‌هایی به نام «پلاکت» برای تشکیل لخته خون جلوگیری می‌کند. در بیماران مبتلا به بیماری قلبی، پلاکت‌ها می‌توانند به‌طور غیرطبیعی جمع‌شده و مانع رسیدن اکسیژن به بافت‌ها شوند. درنهایت این امر، سکته یا حمله قلبی رخ می‌دهد. آسپرین خون را رقیق می‌کند و مانع به‌هم چسبیدن سلول‌های لخته‌ساز می‌شود.

اما خاصیت رقیق‌کنندگی خون این قرص سبب می‌شود تا مصرف‌کنندگان آن بیشتر در معرض خونریزی شدید باشند. متخصصان معتقدند بیمارانی که در معرض خطر خونریزی هستند نباید آسپرین مصرف کنند. جالب است بدانید با افزایش سن، خطر خونریزی افزایش می‌یابد و به همین علت است که دانشمندان باور دارند آسپرین لزوماً برای همه مفید نیست و گاهی برای برخی افراد می‌تواند مضر باشد.

معایب مصرف روزانه

دانشمندان در مطالعات خود روی افراد ۴۰ تا ۵۹ ساله دریافتند افراد باید در تعیین دوز صحیح و یا حذف مصرف آسپرین در ابتدا با پزشک خود مشورت کنند. پزشکان در ایالات‌متحده پس از این مطالعه، باید بیماران را برای اطمینان از درست‌بودن تجویز آسپرین مورد آزمایش قرار دهند و تنها به بیمارانی این دارو را توصیه کنند که مصرف آن ضرری نداشته باشد. در مورد بیماران بالای ۶۰ سال، توصیه می‌شود که افراد تحت هیچ شرایطی به مصرف این قرص روی نیاورند.

پروفسور «مایکل بری» از دانشکده پزشکی هاروارد می‌گوید: «این توصیه‌ها برای کسانی است که سابقه بیماری قلبی یا حمله قلبی ندارند. کسانی که پیش از این حمله قلبی را تجربه کرده‌اند، باید از آسپرین استفاده کنند اما دوز مصرفی آن با توجه به احتمال وجود خونریزی مغزی باید توسط پزشک تعیین شود.»

در نظر داشته باشید که سنجش میزان خطر دارو برای گروه‌های سنی مختلف همیشه به‌راحتی انجام نمی‌شود. مسلماً گروهی وجود دارد که همواره در ابهام استفاده یا عدم استفاده از این قرص است. پس برای تعیین اینکه دقیقا چه کسانی در چه محدوده سنی و با چه زمینه بیماری‌هایی باید از این دارو استفاده کنند، نیاز به انجام مطالعات بیشتر است.

حالا چه کنیم؟

دانشمندان پس از انجام این مطالعات توصیه می‌کنند اگر پیش از این آسپرین با دوز پایین مصرف می‌کردید، آن را قطع نکنید. اما اگر پس از خواندن این مطلب تمایل دارید مصرف آسپرین را قطع کنید، حتما با پزشک خود مشورت کنید. آن‌ها باید مزایا و معایب آسپرین با دوز مصرفی شما را با توجه به شرایطی که دارید، بررسی کنند.

از سوی دیگر، برخی افراد با سابقه بیماری قلبی عروقی ممکن است در مورد شروع مصرف آسپرین مردد شوند. تحقیقات نشان داده است اخیراً در کشورهای با درآمد بالا مانند ایالات‌متحده، تقریبا ۳۵ درصد از افرادی که مصرف آسپرین برای آن‌ها مفید است، از استفاده از آن خودداری می‌کنند. علت این امر مشخص نیست.

درنهایت باید به این نکته آگاهی داشته باشیم که تغییر سبک زندگی تأثیر زیادی بر سلامتی ما دارد. کسانی که تمایل دارند از بیماری‌های قلبی جلوگیری کنند، می‌توانند غذای سالم بخورند، به‌صورت مرتب ورزش کنند و بدانند که سبک زندگی سالم بهتر و مفیدتر از مصرف داروهایی همانند آسپرین است.