کاتبان مصر باستان ظاهراً در اثر کار زیاد دچار آسیب‌دیدگی مفاصل می‌شدند

از کمردرد گرفته تا فشار چشم، کار اداری می‌تواند تأثیرات خود را بر بدن بگذارد. بااین‌حال به‌ نظر می‌رسد این مشکلات جدید نیستند؛ محققان دریافته‌اند کاتبان مصری هم حدود 2000 سال پیش با کار زیاد، به لگن، فک و شست خود آسیب زده بودند.

به‌ گزارش گاردین، طبق پژوهشی که در ژورنال Scientific reports منتشر شد، پژوهشگران با بررسی بقایای قبر کاتبان دفن‌شده در ابوصیر مصر به نتایج جالبی دست پیدا کردند. این پژوهشگران می‌گویند این کاتبان در مقایسه با مردانی که کارهای دیگری انجام می‌دادند، نشانه‌هایی از تغییرات دژنراتیو مفاصل داشتند. آن‌ها بین سال‌های 2700 تا 2180 قبل از میلاد در مصر زندگی می‌کردند.

«پترا بروکنر هاولکوا»، پژوهشگر اول این مطالعه از موزه ملی پراگ گفت:

«مطالعه ما باید به این سؤال پاسخ دهد که چه خطرات شغلی با «حرفه» کاتبان مصر باستان مرتبط بوده است. این کار همچنین می‌تواند به شناسایی کاتبان میان اسکلت‌های افرادی که عنوان یا حرفه‌شان ناشناخته است، کمک کند.»

این تیم بقایای 69 مرد بالغ متعلق به هزاره سوم قبل از میلاد را که در ابوصیر دفن شده بودند و 30 نفر آن‌ها کاتب بودند، تجزیه‌وتحلیل کدند.

ازآنجایی‌که فقط یک درصد جمعیت قادر به خواندن و نوشتن بودند، چنین مردانی موقعیت اجتماعی بالایی داشتند و کارهای اداری مهم و زیادی انجام می‌دادند. «ورونیکا دولیکووا»، یکی از پژوهشگران این مطالعه از دانشگاه چارلز در پراگ، گفت کاتبان از نوجوانی این حرفه را شروع می‌کردند و احتمالاً تا دهه‌ها در این حوزه مشغول به کار بودند.

مشکلات استخوانی که گریبان‌گیر کاتبان مصری شدند

بااین‌حال، به‌ نظر می‌رسد این کار ضررهایی برای این افراد داشته است؛ ازجمله مشکلات استخوانی و اسکلتی مثل استئوآرتریت در مفاصل بین فک پایین و جمجمه، استخوان ترقوه راست، شانه راست، شست راست، زانوی راست و ستون فقرات، به‌ویژه در گردن.

این تیم همچنین نشانه‌هایی از فشار فیزیکی روی بازو و استخوان لگن چپ همچنین فرورفتگی در کاسه زانو و تغییرات مچ پای راست را پیدا کردند.

محققان خاطرنشان کردند برخی تغییرات می‌تواند تحت‌تأثیر پیری کاتبان در سال‌های آخر زندگی‌شان بوده باشد اما این نتایج با حالت‌های بدن کاتبان هنگام نوشتن، مطابقت دارد؛ بازوها بدون تکیه‌گاه و سرها به‌سمت جلو وضعیتی است که به ستون فقرات فشار می‌آورد.

محققان بر این باورند که تغییرات اطراف فک احتمالاً به دلیل عادت کاتبان به جویدن سر قلم‌مو برای آماده‌سازی ابزار نوشتاری باشد. تغییرات انگشت شست نیز ممکن است مربوط به شیوه نگه‌داشتن قلم توسط کاتبان باشد.

پروفسور «سونیا زاکرزوسکی»، متخصص زیست‌باستان‌شناسی از دانشگاه ساوتهمپتون که در این تحقیق شرکت نداشته، از این مطالعه استقبال کرده است. او می‌گوید: «این پژوهش یک فرضیه واقعاً خوب هست؛ زیرا می‌دانیم فعالیت‌های مکرر منجر به تغییرات اسکلتی می‌شود و این حدسیات بسیار قابل‌قبول‌اند.»