وجود دو کروموزوم X احتمالاً عاملی برای رواج بیشتر بیماری‌های خودایمنی در زنان است

یک تیم بین‌المللی به سرپرستی دانشمندان «دانشگاه استنفورد»، پاسخی برای این سؤال پیدا کرده‌اند که چرا زنان بیشتر از مردان به بیماری‌های خودایمنی مانند لوپوس مبتلا می‌شوند.

دانشمندان در مقاله جدیدی که در مجله Cell منتشر شده است، شواهد جدیدی ارائه کرده‌اند که نشان می‌دهد مولکولی به نام Xist که فقط در زنان یافت می‌شود، عامل اصلی این بیماری‌هاست. به گفته محققان، درک بهتر این مولکول می‌تواند راه را برای توسعه آزمایش‌های جدیدی که باعث تشخیص زودهنگام بیماری‌های خودایمنی می‌شوند، باز کند.

دلیل احتمالی ابتلای بیشتر زنان به بیماری های خودایمنی

دانشمندان توضیح داده‌اند که زنان دارای دو کروموزوم X هستند، درحالی‌که مردان دو کروموزوم X و Y دارند. Xist با غیرفعال‌کردن یکی از کروموزوم‌‌های X در زنان نقش مهمی را ایفا کرده و از تولید بیش‌ازحد پروتئین‌ها جلوگیری می‌کند. به گفته دانشمندان، در طول این فرایند، Xist همچنین اجتماع مولکولی عجیبی تولید می‌کند که با بسیاری از بیماری‌های خودایمنی مرتبط است.

هرچند بخش زیادی از تحقیق دانشمندان روی موش‌ها انجام شده، اما آن‌ها به کشف جالبی در مورد بیماران انسانی نیز دست یافته‌اند: اجتماع Xist (رشته‌های طولانی RNA درهم‌تنیده با DNA و پروتئین‌ها) باعث ایجاد یک پاسخ شیمیایی در افراد می‌شود که نشانه‌ای از بیماری‌های خودایمنی است.

«دیوید کارپ»، رئیس بخش بیماری‌های روماتیسمی مرکز پزشکی UT Southwestern در دالاس می‌گوید:

«مشخصاً باید تحقیقات بیشتری انجام شود، زیرا یک‌دهم بیماران لوپوس را مردان تشکیل می‌دهند؛ بنابراین این تنها پاسخ نیست، اما قطعه بسیار جالبی از یک پازل محسوب می‌شود.»

طبق گزارش انجمن جهانی بیماری‌های خودایمنی، حدود 80 درصد از افراد مبتلا به بیماری‌های خودایمنی را زنان تشکیل می‌دهند. به زبان ساده، این دسته از بیماری‌ها سیستم ایمنی بدن را برای حمله به بافت‌های سالم دستکاری می‌کنند.