امیدی برای درمان تنبلی چشم؛ دانشمندان MIT راهی برای بازگرداندن بینایی پیدا کردند

دانشمندان مدعی کشف راهی بالقوه برای بازیابی بینایی در افراد درگیر با اختلال آمبلیوپی یا تنبلی چشم شده‌اند. آن‌ها با آزمایش‌هایی که روی موش‌ها انجام داده‌اند، می‌گویند می‌توان شبکیه چشم را به حالت قبلی «ریبوت» کرد و اجازه داد تا خودش را درمان کند.

براساس گزارش وب‌سایت MIT، پژوهشگران مؤسسه فناوری ماساچوست آمریکا دریافته‌اند که بی‌حس‌کردن موقت شبکیه می‌تواند سیستم بینایی را به حالتی قبل‌تر برگرداند و برای درمان اختلالی رایج در رشد چشم موسوم به تنبلی چشم یا آمبلیوپی کارآمد باشد.

کشف درمان بالقوه تنبلی چشم توسط دانشمندان دانشگاه MIT

در افراد درگیر با تنبلی چشم، بینایی در یک یا هر دو چشم در دوران کودکی به‌درستی رشد پیدا نمی‌کند و ذهن یکی از چشم‌ها را نادیده می‌گیرد. اکنون محققان MIT در پژوهشی که نتایجش در ژورنال Cell Reports منتشر شده‌، دریافته‌اند که بی‌حس‌کردن شبکیه چشم موش‌های درگیر با آمبلیوپی به مدت چند روز، پاسخ بصری مغز به آن چشم را در بزرگسالی بازگردانده است.

آن‌ها امیدوارند در مطالعات آینده این روش را در دیگر حیوانات و در آخر در انسان‌ها آزمایش کنند. پروفسور «مارک برز» (Mark Bears)، نویسنده اصلی این مقاله، می‌گوید: «اگر این کار [در آزمایش‌های بعدی] جواب بدهد، گامی اساسی به جلو خواهد بود.» با این روش می‌توان چشمی را که همین حالا هم در این افراد کار زیادی انجام نمی‌دهد، به‌مدت چند روز غیرفعال کرد و بعد آن را «به زندگی بازگرداند».

محققان در این سازوکار بر شبکه‌ای از اعصاب مغز متمرکز هستند که لوب زانویی جانبی نامیده می‌شود. این شبکه اطلاعات چشم را به قشر بصری مغز، جایی که اطلاعات بصری پردازش می‌شود، انتقال می‌دهد. در سال 2008 محققان فهمیده بودند که مسدودسازی سیگنال‌ها از شبکیه یک چشم به اعصاب این شبکه در مغز باعث می‌شود نورون‌ها «انفجارهایی» از سیگنال‌های الکتریکی را روانه اعصاب این قشر بصری کنند. حالا در این مطالعه اثر این سیگنال‌ها در درمانی احتمالی برای تنبلی چشم بررسی شده است.

دانشمندان ماده بی‌حسی را به چشم موش‌ها تزریق و آن‌ها را با گروه کنترل مقایسه کردند. در این تحقیق فعالیت نورون‌های قشر بصری بررسی شد تا نسبت سیگنال‌های هر چشم مشخص شود. این نسبت در موش‌هایی که تحت این درمان قرار گرفته بودند، بسیار بیشتر از گروه کنترل بود. بنابراین محققان نتیجه گرفتند که این تزریق می‌تواند چشم را «ریبوت» کند. پژوهشگران می‌گویند زمانی که چشم دچار تنبلی بی‌حس شده بود، اطلاعات ورودی آن در مغز افزایش یافت تا به سطح اطلاعات چشم عادی برسد.

محققان در مقاله خود گفته‌اند: «محتاطانه خوش‌بین هستیم که این یافته‌ها بتواند به یک رویکرد درمانی تازه برای تنبلی چشم در انسان‌ها منجر شود.»