تفاوت مالیات مستقیم با غیر مستقیم چیست؟ (مقایسه کامل)

مالیات‌ها نقش مهمی در تأمین هزینه‌های دولت برای بهبود سرویس‌‌ها و خدمات عمومی دارند و به 2 شکل مستقیم و غیرمستقیم به دست دولت می‌رسد. در ادامه بیشتر پیرامون تفاوت مالیات مستقیم با غیر مستقیم صحبت می‌کنیم.

مقایسه مالیات مستقیم با غیر مستقیم

مالیات مبلغی است که از افراد حقیقی یا حقوقی دریافت می‌شود. شکل دریافت مالیات‌ هم متفاوت است و بسته به موارد مشمول، مستقیم یا غیرمستقیم اعمال می‌شود.

مالیات مستقیم مالیاتی است که دولت مستقیم آن را از درآمد اشخاص دریافت می‌کند. در این روش، شخص پرداخت‌کننده مالیات مشخص است و نسبت مستقیمی بین درآمد آن شخص و میزان مالیات پرداخت‌شده وجود دارد. البته دارایی افراد، مانند املاک، خودرو و ارث نیز در دسته مالیات مستقیم قرار می‌گیرد.

برخی کارشناسان مالیات مستقیم را به این دلیل عادلانه می‌دانند که در آن افراد بر اساس توانایی مالی خود مالیات پرداخت می‌کنند. همچنین معمولاً درآمد دولت از این شیوه پایدارتر از مالیات‌های غیرمستقیم است. از طرفی، تغییر قوانین و میزان مالیات مستقیم معمولاً نقش مهمی در سرمایه‌گذاری دارد؛ کاهش آن می‌تواند سرمایه‌گذاری را در پروژه‌ها و مشاغل افزایش دهد، درحالی‌که افزایش مالیات مستقیم ممکن است به کاهش انگیزه برای کار بینجامد.

در ادامه مقایسه مالیات مستقیم با غیر مستقیم، مالیات غیرمستقیم را توضیح می‌دهیم. این نوع مالیات از طریق افزایش قیمت کالاها و خدمات به دست می‌آید و مصرف‌کننده هزینه آن را می‌پردازد.

برخلاف مالیات مستقیم، پرداخت‌کننده نهایی مالیات مشخص نیست و ممکن است افراد مختلفی این هزینه را بپردازند. همچنین میزان مالیات پرداختی به مقدار مصرف کالاها و خدمات وابسته است و معمولاً پس از مصرف درآمد پرداخت می‌شود. مالیات بر ارزش افزوده، مالیات گمرکی و مالیات بر مصرف کالا و خدمات خاص (مانند مالیات بر سیگار)، مثال‌هایی از مالیات‌های غیرمستقیم هستند.

جمع‌‌آوری مالیات غیرمستقیم آسان‌تر از مالیات مستقیم است و در مقایسه با روش اول، افراد بیشتری مالیات پرداخت می‌کنند. افزایش تورم و کاهش قدرت خرید جامعه می‌تواند در روند دریافت یا تغییر مبلغ مالیات غیرمستقیم تأثیر منفی بگذارد.

در جدول زیر تفاوت مالیات مستقیم با غیر مستقیم را مختصر توضیح داده‌ایم:

ویژگی	مالیات مستقیم	مالیات غیرمستقیم
شخص پرداخت‌کننده	مشخص	نامشخص
ارتباط با درآمد	مستقیم	غیرمستقیم
ثابت درآمد دولت	پایدارتر	ناپایدارتر
پوشش جمعیتی	کمتر	بیشتر
تأثیر تورم	کمتر	بیشتر
شیوه جمع‌آوری	سخت‌تر	آسان‌تر