دانشگاه، دروازه گذار از بحران نیروی انسانی در شرکت‌ها

در سال‌های اخیر، بارها و بارها در مورد مشکلات اقتصادی جامعه و تاثیر آن بر شرکت‌ها و صنایع صحبت شده است؛ اما آنچه که در کنار این مشکلات، موجب نگرانی مدیران و مسئولان شرکت‌ها شده بحران نیروی انسانی است؛ بحران ناتوانی در جذب نیروی انسانی توانمند توسط شرکت‌ها و وفادار نماندن آنها به سازمان.

در رویدادی که به میزبانی ایران‌تلنت در تیرماه 1400 برگزار شد، مدیران شرکت‌هایی همچون ایرانسل، دیجی‌کالا، علی بابا، کاله، بهروز، همراه اول، آپ، اسنپ، کافه بازار، های‌وب، گلرنگ، سن‌ایچ و ... همچنین اعضای اتاق‌های بازرگانی از سراسر کشور به گفتگو با نمایندگان دانشگاه‌ها پرداختند تا راهکارهایی برای این مشکل بیابند.

نمایندگان مراکز مهم آموزشی کشور چون دانشگاه تهران، دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه امیر کبیر، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه فردوسی، دانشگاه خوارزمی، و ... نیز ضمن حضور در پنل‌ها و اتاق‌های گفتگو با صنعت، از منظر دانشگاه به بیان مشکلات و شرح تلاش‌های موفق انجام شده پرداختند. متن کامل گزارش این رویداد را می‌توانید در بلاگ تلنت کوچ بخوانید.

به رابطه برد-برد میان دانشگاه و صنعت نیاز داریم...

مدیران شرکت‌ها و صنایع در وهله نخست انگشت اتهام را به سوی دانشگاه گرفته و از نامناسب بودن مهارت‌های فارغ‌التحصیلان برای ورود به بازار کار گفتند؛ البته این موضوع مدت‌هاست که نقل محافل شده و ناآشنا بودن دانشجویان با فضای استخدام و کار، مشکلاتی را به وجود آورده است. اما انتظار واقعی مدیران صنایع از دانشگاه‌ها چیست و آیا واقعا دانشگاه‌ها مسبب به وجود آمدن این بحران هستند و هیج قدمی برای رفع آن برنداشته‌اند؟

علی ارض‌پیما، مدیر سیستم‌ها و نرم‌افزار شرکت قطعه‌سازی کروز، در این زمینه گفت انتظارات کارفرما از کارجویان، مهارت‌های تخصصی و فنی و مهارت‌های رفتاری است. این در حالی است که کارجوها مهارت‌های تخصصی و فنی کافی را ندارند و مهارت‌های رفتاری آنها هم در وضع مناسبی نیست.

حمیدرضا صمدی، مدیر منابع انسانی شرکت کوبل دارو نیز در زمینه مذاکره با دانشگاه برای همکاری با آنها در زمینه مهارت‌آموزی دانشجویان گفت:

«من تجربه خوبی در این زمینه نداشتم. رویکرد دانشگاه‌های کشور این‌گونه است که وقتی با آنها وارد مذاکره می‌شوید، شما را به عنوان سرمایه‌گذار در دانشگاه می‌بینند و از شما آزمایشگاه و کتابخانه می‌خواهند. دانشگاه‌ها باید بدانند که صنعت حاضر است در بسیاری از زمینه‌ها کمک کند و در عین حال به کمک دانشگاه نیاز دارد اما باید یک رابطه برد-برد وجود داشته باشد.»

آیا مسئولان دانشگاه‌ها دست روی دست گذاشته‌اند؟

در حالی که انگشت اتهام به سوی دانشگاه‌هاست، در سال‌های اخیر حرکت‌هایی برای بهبود وضعیت از سوی آنها دیده می‌شود. دفاتر ارتباط با صنعت دانشگاه‌ها در این سال‌ها بیکار ننشسته و برای جذب فرصت‌های شغلی و آماده کردن دانشجویان برای ورود به بازار کار، اقداماتی را انجام داده‌اند. راه‌اندازی سامانه اختصاصی اشتغال و کارآموزی توسط ایران‌تلنت برای دانشگاه‌ها اقدامی بوده که توانسته تا حد زیادی روی اشتغال‌زایی و جذب فرصت‌ها توسط دانشجویان، تاثیر بگذارد.

ایران تلنت به عنوان بزرگ‌ترین مرجع استخدام کشور با ارائه محصول تلنت‌کوچ و سامانه اشتغال، کارآموزی و شبکه فارغ‌التحصیلان برای دانشگاه‌ها تلاش کرده‌است پل ارتباط مستقیم میان صنعت و دانشگاه را ایجاد کند. این سامانه‌ها امکان ارتباط مستقیم با دانشگاه و درج آگهی را برای شرکت‌ها به صورت آنلاین فراهم میکنند و به دانشجویان، فرصت‌هایی را برای کارآموزی و استخدام ارائه می‌دهند.

کدام دانشگاه‌ها عملکرد بهتری در کاریابی برای دانشجویان داشته‌اند؟

عملکرد دانشگاه‌ها در زمینه اشتغال‌زایی و جذب فرصت‌های کارآموزی در سال 99 نشان می‌دهد که پردیس دانشکده‌های فنی دانشگاه تهران بهترین عملکرد را در زمینه جذب فرصت‌های شغلی داشته است و به عنوان محبوب‌ترین برند دانشگاهی نزد کارفرماها نیز شناخته می‌شود.

بر اساس گزارش جامع ارتباط صنعت با دانشگاه در سال 99، دانشگاه شهید بهشتی در جذب فرصت‌های شغلی بسیار موفق عمل کرده اما در زمینه اطلاع رسانی، نتوانسته جایگاه خوبی را به دست آورد و دانشگاه خوارزمی در اطلاع‌رسانی فرصت‌ها به دانشجویان، موفق‌تر عمل کرده است.

نکته جالب در این گزارش، سطح آگاهی دانشجویان از اهمیت تکمیل رزومه است که تاثیر بسیاری بر روند جذب و استخدام آنها دارد. آمارها نشان می‌دهند دانشگاه امیرکبیر و علم و صنعت، در تشویق دانشجویان خود به ایجاد و تکمیل رزومه در سال 99 موفق‌تر بوده‌اند.

متن کامل این گزارش را می‌توانید از سایت ایران‌تلنت دانلود کنید.

چرا دانشگاه تهران بهترین عملکرد را در سال 99 داشت؟

پاسخ این سوال را باید از صحبت‌های محمدصادق شفیعی، مدیر مرکز نوآوری کارولوکس دانشکده فنی دانشگاه تهران و نماینده دفتر انتقال تکنولوژی دانشگاه تهران پیدا کنیم. او در زمینه تجربه این دانشگاه برای جذب فرصت‌های شغلی از صنایع و شرکت‌ها و آماده کردن دانشجویان برای ورود به بازار کار گفت:

«ما در سال 1395 با این دید که باید در همکاری با صنعت به رابطه‌ای برد- برد رسید وارد عمل شدیم.  اولین حرکت ما با شاتل و تپسی بود که به ما اعتماد کردند. اولین قدم ما این بود که از صنعت، سرمایه‌گذاری بالایی نخواستیم و تحت مدلی به نام دانشکده سرمایه‌گذار، شکل جدیدی از قرارداد را با همراهی و همفکری شرکت‌ها، تنظیم کردیم که با ریسک بسیار پایین، پروژه‌ها را به صورت غالب ماموریت دانشگاه مانند تز و ... تعریف کنیم.»

وی در ادامه به شرایط و اقدامات اولیه برای انجام این کار اشاره کرد:

«اولین شرط کار این بود که در چهارچوب قوانین موجود دانشگاه صورت گیرد و تغییری در قوانین به وجود نیاید. پس از آن یکی از اولین کارهای ما شکل دادن دفتر انتقال تکنولوژی در دانشگاه بود چرا که با این برند جدید، راحت تر می‌شد با صنایع مختلف ارتباط برقرار کرد.»

او از تلاش‌ها برای آموزش مهارت‌های نرم به دانشجویان و آشنایی آنها با فضای بازار کار سخن گفت:

«یکی از تغییراتی که ایجاد کردیم، تبدیل درس کارگاه عمومی‌ رشته مهندسی برق به درس آموزش مهارت‌های ارتباطی بود تا دانشجویان در مورد مهارت‌های نرم آموزش ببینند. در کلاس‌های درسی مدرسانی از صنایع مرتبط آوردیم تا دانشجویان با بخش‌های مختلف صنایع آشنا شوند.»

به حضور یک واسطه میان دانشگاه و صنعت نیاز داریم

محمدصادق شفیعی، نماینده دانشگاه تهران در این رویداد، در ادامه صحبت‌هایش به اهمیت نقش واسطه‌ها بین دانشگاه و صنعت اشاره کرد و گفت:

«اگر قرار باشد افرادی که چنین طرح‌هایی را آماده می‌کنند و پیش می‌برند صرفا در قالب نماینده دانشگاه باشند، احتمالا طرح در جایی متوقف می‌شود. چرا که شرایط و مدیریت در دانشگاه‌ها ثبات خاصی ندارد. از سوی دیگر زبان دانشگاه و صنعت با یکدیگر متفاوت است. صنعت به دنبال سرعت است و نتیجه می‌خواهد اما دانشگاه دید بلندمدت و فضای تکنولوژیک دارد. این دو برای ارتباط با یکدیگر به یک مترجم نیاز دارند که باید در خارج از دانشگاه جستجو شود.

در این شرایط نیاز به تسهیل‌گرانی مانند ایران‌تلنت ملموس می‌شود که در حوزه استخدام، امور را تسهیل‌کنند و با ارائه خدمات فنی شرایط تعامل را بهبود ببخشند.»

ایران تلنت فرآیند را برای دانشگاه‌ها تسهیل می‌کند

ایران‌تلنت در سال‌های اخیر و با اوج گرفتن بحران نیروی انسانی، دغدغه اشتغال‌زایی برای تازه فارغ‌التحصیلانی که قصد ورود به بازار کار دارند را داشته است. در این راستا این مجموعه در سال‌های اخیر تلاش کرده تا با ایجاد سایت تلنت‌کوچ و ارائه سامانه‌های اشتغال و کارآموزی به دانشگاه‌ها، رابطه بین دانشگاه و صنعت را آسان کند. این مجموعه با راه‌اندازی پنل‌های جذب نیرو و استخدام برای دانشگاه‌ها و در اختیار قرار دادن سامانه‌های اختصاصی اشتغال، توانسته قدم مثبتی را در زمینه اشتغال تازه فارغ‌التحصیلان بردارد. اما فعالیت این مجموعه به اینجا ختم نمی‌شود. ایران‌تلنت به واسطه ارتباطی که با شرکت‌ها و صنایع مختلف دارد، توانسته برخی فرصت‌های کارآموزی اختصاصی را نیز برای دانشجویان و فارغ‌التحصیلان رشته‌های مختلف تحصیلی در دانشگاه‌ها حتی حین تحصیل، ایجاد کند و فرصت یاد گرفتن مهارت‌های فنی و مهارت‌های نرم در محیط کار را به تازه‌واردان به بازار کار بدهد.

به نظر شما دانشگاه‌ها چگونه می‌توانند قدم‌های دیگری برای حل این بحران بردارند؟ آیا حضور تسهیل‌گران میان دانشگاه و صنعت می‌تواند به مشکل بحران نیروی کار خاتمه دهد؟