بهداشت دهان و دندان و راهکارهای موثر حفظ آن
رعایت نکات موثر برای حفظ بهداشت دهان کمک میکند تا از پوسیدگی، خرابی و مشکلات لثه جلوگیری کنید. نگهداری و رعایت بهداشت دندانها یک کار همیشگی است، کاری که باید جز روتین روزانهتان باشد. از ...
سلب مسئولیت: دیجیاتو صرفا نمایشدهنده این متن تبلیغاتی است و تحریریه مسئولیتی درباره محتوای آن ندارد.
رعایت نکات موثر برای حفظ بهداشت دهان کمک میکند تا از پوسیدگی، خرابی و مشکلات لثه جلوگیری کنید. نگهداری و رعایت بهداشت دندانها یک کار همیشگی است، کاری که باید جز روتین روزانهتان باشد. از مسواک زدن گرفته تا نخ کشیدن و کم کردن خوراکیهای اسیدی و حتی سیگار کشیدن. همان طور که خودتان هم میدانید هزینههای دندانپزشکی بسیار بالا هستند، نه تنها در ایران بلکه در تمامی دنیا. بنابراین بهتر است که خودمان مراقب دندانهایمان باشیم. دندانهای شما لبخند زیبایتان را تکمیل میکنند. ما امروز در این مطلب قصد داریم که بیشتر در مورد راهکارهای موثر بهداشت دهان و دندان صحبت کنیم. پیشنهاد میکنیم که تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
حقایقی در رابطه با بهداشت دهان و دندان
پوسیدگی، خرابی دندان و مشکلات لثه از رایجترین عارضههای دندانی هستند. طبق گزارش و آمار سازمان بهداشت جهانی:
- حدودا 15 تا 20 درصد بزرگسالان مشکلات مربوط به لثه دارند.
- تقریبا نزدیک به 100 درصد افراد بالغ پوسیدگی و خرابی دندان دارند!
- 60 تا 90 درصد جمعیت کودکان مدرسهای پوسیدگیهای دندانی دارند.
- بیماریهای دهان و دندان در گروههای جمعیتی فقیر و محروم بیشتر است.
- در تمامی کشورها از هر 10 هزار نفر بین 1 تا 10 نفر درگیر سرطان دهان هستند.
- نزدیک به 30 درصد افراد 65 تا 74 سال در تمام دنیا هیچ دندان طبیعی برایشان باقی نمانده.
آمارهای عجیب و تکان دهندهای هستند، اینطور نیست؟
انواع مشکلات سلامتی دهان و دندان
از رایجترین مشکلاتی که سلامت دهان و دندان را تهدید میکنند میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- پریودنتیت
- سرطان دهان
- پوسیدگی دندانها
- حساسیت دندانها
- بیماریهای مرتبط با لثه
- دندانهای ترک برداشته یا شکسته
علت بیماریهای دهان و دندان
اصلیترین علت مشکلات مرتبط با دندان عدم مراقبت از آنها میباشد. اما به این نکته دقت کنید که حفرههای دندانی ما مکانی عالی برای تجمع باکتریها هستند. درصدی از این باکتریها برای حفظ سلامت و فلور دهان ضروری هستند و تعداد کمی از آنها بی خطر میباشند. اما وقتی که بیش از اندازه غذاهای قندی مصرف میکنیم یک شرایط اسیدی در دهان رایجاد میشود که باعث شده باکتریهای اسیدی در دهان رشد کنند. باکتریهایی که میتوانند به راحتی مینای دندان را ضعیف کنند و از طرفی پوسیدگیها را گسترش دهند. وجود بیماری های دهانی حتی میتواند مشکلات دیگری جدای دهان و دندان برای افراد ایجاد کند، از مشکلات مربوط به گوارش گرفته تا مسائل مربوط به سلامت روان و حتی مغز و اعصاب. بنابراین لازم است که سلامت دهان و دندان را نه به عنوان یک بخش از بدن، بلکه به عنوان دروازه ای برای حفظ سلامت بدن در نظر بگیریم. در واقع وجود مشکلات دهانی، میتواند مشکلاتی ایجاد کند که مثلا در شهر تهران، رجوع به متخصصینی از دندان پزشک تا فوق تخصص مغز و اعصاب در تهران برای درمان آنها لازم باشند.
شرایط دیگری که ممکن است تهدید کننده باشند رشد باکتریها در خط لثه است. باکتریهایی که در پلاکها رشد میکنند. اگر که این پلاکها منظم با مسواک و نخ تمیر نشوند در طول دندانها تجمع میکنند، تا جایی که تجمع آنها به سمت پایین دندانها کشیده میشود. همین موضوع میتواند باعث التهاب لثه شود و عارضهای به اسم ژنژیویت لثه را شکل دهد. ژنژیویت لثه همان التهاب لثه است که ناشی از عفونتهای باکتریایی میباشد.
به این نکته دقت کنید که هر چقدر التهابات لثه بیشتر شود توانایی لثه برای حفظ دندانها پایینتر میآید، تا جایی که دندانها از لثه جدا میشوند. همچنین التهاب میتواند منجر به شکل گرفتن کیست شود. مرحله پیشرفتهتر این کیستهای عفونی بیماری لثه پریودنتیت نامیده میشود.
به طور کلی عوامل و علل زیادی در شکل گرفتن مشکلات دهان و دندان نقش دارند:
- دیابت
- ژنتیک
- سیگار کشیدن
- رفلاکس اسید معده
- تغییرات هورمونی در زنان
- بیماریهای عفونی مانند ایدز
- عادات ضعیف و نامنظم مسواک زدن
- مصرف زیاد نوشیدنیها و خوراکیهای قندی
- کم شدن میزان بزاق دهان به دلیل مصرف داروهای خاص
به این نکته دقت کنید که گاهی اوقات درد دندان به دلیل عفونت گوش است. در نتیجه برای اطمینان خاطر میتوانید با یک دکتر گوش و حلق و بینی مشورت کنید.
ارتباط بین دهان، دندان و سلامت
سلامت دهان همیشه حائز اهمیت بوده اما در سالهای اخیر این اهمیت بیشتر هم شده است. به این خاطر که محققان یک ارتباط تنگاتنگ بین سلامت دهان و سلامت سیستماتیک بدن کشف کردهاند. به طوری که یک دهان سالم میتواند در حفظ سلامتی بدن به شما کمک کند. از طرفی باکتریهای دهانی و التهابات مرتبط با آن میتواند منجر به بروز بیماریهای قلبی شود. به علاوه اینکه جنین زنان بارداری که مشکلات سلامتی دهان دارند در معرض خطر تولد زودرس هستند.
به این نکته هم دقت کنید که باکتریهای خطرناک دهانی میتوانند وارد جریان خون شوند و همین مسئله منجر به بروز اندوکاردیت میشود. یک بیماری عفونی جدی که سلامت دریچههای قلب را تهدید میکند. اکثرا هم دندانپزشکان قبل از انجام اقدامات اساسی پیشنهاد میکنند تا بیمار برای از بین بردن عفونت و باکتری آنتی بیوتیک مصرف کند. در غیر این صورت عفونت در بدن بیمار پخش میشود.
همچنین بیمارانی که دیابت دارند در معرض خطر مشکلات دندانی بیشتری هستند. به این خاطر که دیابت توان بدن برای مقابله با باکتریها را پایین آورده و این یعنی عفونت، بیماریهای لثه و پوسیدگی بیشتر دندانها.
علائم مشکلات سلامتی دهان و دندان
علائمی که در ادامه بررسی میکنیم نشانههای هشداردهنده هستند و این یعنی باید در اسرع وقت به دندانپزشک خود مراجعه کنید:
- درد مزمن
- بوی بد دهان
- عقب رفتن لثهها
- صدای کلیک فک
- خشکی مکرر دهان
- تورم صورت و گونه
- درد هنگام جویدن و گاز گرفتن
- دندانهای ترک خورده یا شکسته
- حساسیت به خوراکیهای گرم و سرد
- زخمهای داخل دهان که بعد از دو هفته بهبود پیدا نمیکنند
- خونریزی یا تورم لثه بعد از هر بار مسواک زدن یا نخ کشیدن
چه زمانی به دکتر مراجعه کنیم؟
متاسفانه اکثر ما تنها زمانی که مشکلات جدی و درد شدیدی داشته باشیم به دندانپزشک مراجعه میکنیم. در حالی که حداقل دو بار در سال باید برای معاینه وقت بگیریم. این معاینههای منظم کمک میکند که زودتر جلوی پیشرفت خرابیها گرفته شود. در نتیجه پیشنهاد میکنیم که شما هم هر سال دو بار با یک عکس OPG فک بالا و پایین به پزشک مراجعه کنید.
راهکارهای موثر حفظ سلامت دهان و دندان
از روشهای موثری که در حفظ سلامت دهان و دندان کمک میکنند میتوانیم موارد زیر را نام ببریم:
- آب بیشتری بنوشید
- میوه و سبزیجات بخورید
- از دهانشویه استفاده کنید
- مسواکتان را هر سه ماه عوض کنید
- خوراکیهای اسیدی و قندی را کمتر کنید
- دو بار در سال وقت معاینه دندان بگیرید
- به طور صحیح دندانهایتان را مسواک بزنید
- به هیچ عنوان بدون مسواک زدن به تختتان نروید
- به استفاده از نخ دندان عادت کنید، درست مانند مسواک زدن
- حتما در حین شست و شوی دهان روی سطح زبان را تمیز کنید
- از خمیر دندانهایی که مناسب دندانهای شما هستند استفاده کنید
درمان مشکلات دندانی
متدهای درمانی با توجه به مشکلات بیمار میتوانند متفاوت باشند. اما به طور کلی روشهای درمانی و جراحیها در موارد زیر خلاصه میشوند:
- جرم گیری
- عصب کشی
- جراحی فلپ
- فلوراید درمانی
- کشیدن دندان
- پیوند استخوان
- پیوند بافت نرم
- ایمپلنتهای دندانی
- پر کردن دندانهای پوسیده
- از بین بردن عفونت با آنتی بیوتیک
سخن پایانی
دیدیم که سلامت دهان علاوه بر اینکه سلامت و زیبایی دندانها را تضمین میکند بلکه بر سلامتی کلی بدن هم ثاتیرگذار است. بیماریهای دندان و دهان غذا خوردن را مشکل میکنند، در گفتار شیوا تاثیر میگذارند و همچنین اعتماد به نفس فرد را پایین میآورند، که این یعنی تاثیر منفی بر روی کیفیت زندگی. به علاوه اینکه بسیاری از عارضههای دندانی بدون علامت هستند، به همین خاطر است که اصرار داریم به طور منظم در سال به دندانپزشک مراجعه کنید. در آخر اینکه سلامت دهان در طولانی مدت مشخص میشود و این موضوع به پیگیری و توجه خودتان بستگی دارد. اگر هم که به دنبال پزشک متخصص هستید میتوانید به سراغ پایگاه اطلاعاتی درمانکده بروید. در این سایت اطلاعات بهترین پزشکان در زمینههای مختلف یکجا در اختیارتان قرار میگیرد، از فوق تخصص مغز و اعصاب در تهران گرفته تا دندانپزشک.
برای گفتگو با کاربران ثبت نام کنید یا وارد حساب کاربری خود شوید.