ارزی که هر 3 دقیقه یک واحد ازش تولید میشه!!

موضوع	توضیحات
لقب	نقره دیجیتال
تاریخ ایجاد	اکتبر ۲۰۱۱ توسط چارلی لی
مدت زمان تولید هر بلاک	۲.۵ دقیقه (تقریباً هر ۳ دقیقه یک بلاک)
پاداش استخراج فعلی	۶.۲۵ لایت کوین برای هر بلاک
الگوریتم هشینگ	Scrypt (در مقابل SHA-256 بیت کوین)
سقف نهایی عرضه	۸۴ میلیون واحد
قابلیت‌ها و نوآوری‌ها	فعال‌سازی SegWit، شبکه لایتنینگ، و پروتکل MimbleWimble
نقش در اکوسیستم	آلت‌کوینی با سابقه، بستر تست فناوری‌های جدید بیت کوین

«نقره دیجیتال» این لقبی است که اغلب به لایت کوین (LTC) داده می‌شود، رمزارزی که در سال ۲۰۱۱، زمانی که بیت کوین پادشاه بی‌رقیب بود، با هدف سریع‌تر و سبک‌تر بودن متولد شد. اگرچه این پرسش ساده‌سازی شده‌ی واقعیت است، اما انگشت اشاره را به سمت لایت کوین و تفاوت اصلی‌اش با بیت کوین در سرعت تولید بلاک نشانه می‌رود. لایت کوین واقعاً هر ۲.۵ دقیقه یک بلاک جدید می‌سازد، اما پاداش آن داستانی دیگر دارد (۶.۲۵ LTC در حال حاضر!). این مقاله فقط به دنبال پاسخ دادن به این معما نیست، بلکه می‌خواهد شما را با داستان لایت کوین، از ایده اولیه چارلی لی تا الگوریتم خاص Scrypt و جایگاه امروزی این آلتکوین باسابقه در میان انبوه ارز دیجیتال ها آشنا کند.

لایت کوین (LTC) چیست؟

لایت کوین (LTC) یک ارز دیجیتال همتا به همتا (peer-to-peer) است که در اکتبر ۲۰۱۱ توسط چارلی لی، مهندس سابق گوگل، به عنوان یک انشعاب (فورک) از کد منبع باز بیت کوین ایجاد شد. هدف اصلی لی از این کار، ارائه نسخه‌ای سبک و سریع‌تر از بیت کوین بود که برای تراکنش‌های روزمره و پرداخت‌های کم‌هزینه مناسب‌تر باشد؛ به بیان خود او، یک نسخه لایت از بیت کوین. لایت کوین بسیاری از ویژگی‌های بنیادی بیت کوین را به ارث برده، اما با تفاوت‌های کلیدی در سرعت تراکنش، الگوریتم هشینگ و سقف نهایی عرضه، مسیر خود را جدا کرده است. به دلیل همین شباهت و در عین حال تفاوت‌ها، لایت کوین اغلب به عنوان نقره دیجیتال در قیاس با طلای دیجیتال یعنی بیت کوین شناخته می‌شود. به عنوان یک دارایی دیجیتال با سابقه و شناخته‌شده، امکان خرید لایت کوین در اکثر پلتفرم‌های معتبر معاملاتی وجود دارد.

سرعت تولید بلاک و پاداش استخراج

حالا به سوال اصلی بازگردیم و اعداد و ارقام دقیق را بررسی کنیم:

●     زمان بلاک (Block Time): شبکه لایت کوین طوری طراحی شده که به طور متوسط هر ۲.۵ دقیقه یک بلاک جدید به زنجیره اضافه کند. این زمان به طور قابل توجهی (چهار برابر) سریع‌تر از بلاک تایم ۱۰ دقیقه‌ای بیت کوین است. بنابراین، لایت کوین از نظر سرعت تولید بلاک، بسیار به پاسخ سوالِ ‌حدود ۳ دقیقه‌ نزدیک است و همین سرعت بالا، امکان تایید سریع‌تر تراکنش‌ها را فراهم می‌کند.

● پاداش استخراج (Block Reward): برخلاف تصور اولیه سوال، پاداش استخراج هر بلاک لایت کوین در حال حاضر ۱ واحد نیست. لایت کوین نیز مانند بیت کوین، دارای مکانیزم ‌هاوینگ‌ (Halving) است که تقریباً هر ۴ سال یکبار (دقیقاً هر ۸۴۰,۰۰۰ بلاک) پاداش ماینرها را نصف می‌کند. این فرآیند برای کنترل تورم و ایجاد کمیابی طراحی شده است. پاداش اولیه در سال ۲۰۱۱، ۵۰ LTC بود. پس از سه رویداد هاوینگ در سال‌های ۲۰۱۵، ۲۰۱۹ و آخرین بار در آگوست ۲۰۲۳، پاداش استخراج فعلی به ۶.۲۵ LTC برای هر بلاک رسیده است. این روند نصف شدن ادامه خواهد یافت تا حدوداً سال ۲۱۴۲ که تمام لایت کوین‌ها استخراج شوند.

●     سقف عرضه: حداکثر تعداد لایت کوین‌هایی که می‌تواند وجود داشته باشد، ۸۴ میلیون واحد است، که چهار برابر سقف ۲۱ میلیونی بیت کوین است. تا اواخر سال ۲۰۲۳، بیش از ۷۳ میلیون LTC استخراج شده بود.

فناوری لایت کوین

لایت کوین از نظر فنی تفاوت‌های مهمی با بیت کوین دارد:

●     الگوریتم اثبات کار (Proof-of-Work - PoW): هر دو رمزارز از این مکانیزم اجماع استفاده می‌کنند که در آن ماینرها با انجام محاسبات سنگین، تراکنش‌ها را تایید و بلاک‌های جدید ایجاد می‌کنند.

صرافی پی ام ایکس چنج در صفحه لایت کوین درباره الگوریتم pow میگوید:

شبکه لایت کوین از الگوریتم اثبات کار (PoW) استفاده می‌کند و سختی استخراج آن به گونه‌ای تنظیم شده است که تراکنش‌ها سریع‌تر از بیت‌کوین پردازش شوند. این ویژگی لایت کوین را برای استفاده روزمره مناسب‌تر می‌کند. با افزایش سختی استخراج، هزینه استخراج لایت کوین جدید نیز بیشتر شده و ممکن است فشار صعودی بر قیمت آن وارد شود.

● الگوریتم هشینگ Scrypt: تفاوت اصلی در نوع الگوریتم مورد استفاده است. بیت کوین از SHA-256 بهره می‌برد که به قدرت پردازشی بالا نیاز دارد و با دستگاه‌های تخصصی ASIC بهینه می‌شود. لایت کوین اما از الگوریتم Scrypt استفاده می‌کند. Scrypt به گونه‌ای طراحی شده که علاوه بر قدرت پردازشی، به حافظه (RAM) بیشتری نیز وابسته باشد. هدف اولیه از این طراحی، مقاومت بیشتر در برابر دستگاه‌های ASIC و امکان‌پذیر کردن استخراج با سخت‌افزارهای عمومی‌تر مانند CPU و GPU بود تا شبکه غیرمتمرکزتر بماند. هرچند بعدها ASICهای مخصوص Scrypt نیز ساخته شدند، اما این الگوریتم همچنان از نظر نیاز به منابع، متفاوت از SHA-256 عمل می‌کند و باعث می‌شود هش‌ریت کلی شبکه لایت کوین (مقدار کل قدرت پردازشی) بسیار کمتر از بیت کوین باشد.

●     نقش پیشگام و آزمایشی: لایت کوین به دلیل شباهت به بیت کوین و در عین حال جامعه کاربری و ارزش بازار کوچک‌تر، در عمل نقش یک بستر آزمایشی برای فناوری‌های جدید بیت کوین را ایفا کرده است. فعال‌سازی سگویت (SegWit) در سال ۲۰۱۷ و پیاده‌سازی شبکه لایتنینگ (Lightning Network) در سال ۲۰۱۸ بر روی لایت کوین، پیش از بیت کوین، نمونه‌های بارز این نقش هستند که به اثبات کارایی و رفع اشکالات احتمالی این فناوری‌ها کمک کردند.

استخراج لایت کوین (Mining Litecoin)

فرآیند استخراج یا ماینینگ لایت کوین، شامل استفاده از قدرت محاسباتی برای حل معماهای مبتنی بر الگوریتم Scrypt و افزودن بلاک‌های جدید به بلاکچین است. با توجه به رقابت بالا و وجود دستگاه‌های ASIC مخصوص Scrypt، امروزه استخراج سودآور لایت کوین عمدتاً با این دستگاه‌های تخصصی انجام می‌شود. برای ماینرهای کوچک‌تر یا افرادی که به این دستگاه‌ها دسترسی ندارند، پیوستن به استخرهای استخراج (Mining Pools) راهکار عملی‌تری است. در استخرها، ماینرها قدرت پردازشی خود را با هم به اشتراک می‌گذارند و شانس بیشتری برای حل بلاک و دریافت سهمی از پاداش استخراج (۶.۲۵ LTC فعلی) و کارمزد تراکنش‌ها دارند.

آینده لایت کوین

پیش‌بینی آینده هر ارز دیجیتال دشوار است، اما لایت کوین نشان داده که از انعطاف‌پذیری و ‌قدرت ماندگاری‌ قابل توجهی برخوردار است. تیم توسعه‌دهنده آن همچنان فعال است و با پیاده‌سازی به‌روزرسانی‌هایی مانند پروتکل حریم خصوصی MimbleWimble (MWEB) در سال ۲۰۲۲، نشان داده‌اند که به دنبال بهبود و تکامل شبکه هستند. چارلی لی، خالق آن، همچنان به آینده بلندمدت لایت کوین خوش‌بین است و آن را یکی از معدود رمزارزهایی می‌داند که در نهایت باقی خواهند ماند.

البته چالش اصلی لایت کوین، رقابت با پروژه‌های جدیدتر و مدرن‌تر و حفظ جایگاه و کاربرد خود در اکوسیستم در حال تحول ارز دیجیتال است. اخباری مانند گمانه‌زنی‌ها درباره راه‌اندازی ETF لایت کوین نیز می‌تواند بر روند قیمتی آن تاثیر بگذارد، اما این موارد بیشتر تحت تاثیر شرایط کلی بازار و تصمیمات نهادهای نظارتی هستند.

پس، معمای تولید رمزارز هر سه دقیقه یکبار، ما را به لایت کوین و بلاک تایم ۲.۵ دقیقه‌ای آن رساند، هرچند واقعیت پاداش استخراج ۶.۲۵ واحدی آن را نیز روشن کرد. لایت کوین فراتر از یک پاسخ تقریبی به یک سوال زمانی، نمادی از تکامل اولیه در دنیای ارز دیجیتال است؛ تلاشی موفق برای سریع‌تر کردن تراکنش‌ها و به چالش کشیدن ایده‌های اولیه بیت کوین با الگوریتم Scrypt. اگرچه امروز در میان انبوه نوآوری‌ها قرار گرفته، اما لایت کوین به عنوان ‌نقره دیجیتال‌ و یکی از باسابقه‌ترین آلتکوین ها، همچنان یادآور اهمیت سرعت، بهبود مستمر و جستجو برای راهکارهای متفاوت در این اکوسیستم پویا است و جایگاه خود را در تاریخ و بازار کریپتو حفظ کرده است.