تصویر روز ناسا: جیمزوب از راز شکل‌گیری منظومه پیش‌سیاره‌ای HH 30 پرده برداشت

تصویر روز ناسا نمایی حیرت‌انگیز از منظومه پیش‌سیاره‌ای هربیگ-هارو ۳۰ (Herbig-Haro 30) یا به‌اختصار HH 30 را با جزئیاتی شگفت‌انگیز نشان می‌دهد. این تصویر را تلسکوپ جیمز وب ثبت کرده است.

تیم بین‌المللی اخترشناسان با استفاده از مشاهدات جدید تلسکوپ فضایی جیمز وب و داده‌های تلسکوپ هابل و آرایه میلی‌متری بزرگ آتاکاما (ALMA)، این منظومه را با جزئیاتی بی‌سابقه بررسی کرده‌ و سرنخ‌های تازه‌ای درباره فرایندهای شکل‌گیری سیارات در منظومه پیش‌سیاره‌ای HH 30 ارائه داده‌اند.

پژوهش‌ها نشان می‌دهند ذرات بزرگ‌تر غبار درون دیسک مرکزی HH 30 و در لایه‌ای نازک و متراکم متمرکز می‌شوند که می‌تواند شرایط را برای تشکیل سیارات فراهم کند. در این ناحیه متراکم، ذرات غبار به هم چسبیده و سنگ‌ریزه‌ها و درنهایت سیارات را تشکیل می‌دهند.

HH 30 دیسک پیش‌ستاره‌ای است که موقعیت آن به‌ گونه‌ای است که از لبه دیده می‌شود و با گردوغبار، جت‌ها و بادهای ستاره یا ستارگان این منظومه احاطه شده است. پژوهشی نشان داده ستاره مرکزی این منظومه در واقع ستاره دوتایی (Binary Star) است.

در تصویر روز ناسا چه می‌بینیم؟

تصویر روز ناسا ویژگی‌های منحصربه‌فرد منظومه HH 30 را نشان می‌دهد. در این تصویر، فوران‌های جت‌های ذرات که عمودی از مرکز خارج می‌شوند، به رنگ قرمز دیده می‌شوند. همچنین دیسک تیره و غنی از غبار در مرکز تصویر قرار دارد، نور ستاره یا ستارگان درحال شکل‌گیری را مسدود می‌کند.

گردوغباری که نور آبی را بازتاب می‌دهد، در قوس‌های بالا و زیر دیسک مرکزی مشاهده می‌شود. علت وجود دنباله موجود در پایین سمت چپ تصویر هنوز ناشناخته است.

بررسی این منظومه به اخترشناسان کمک می‌کند درک بهتری از فرایندهای تشکیل سیارات، ازجمله چگونگی پیدایش سیارات منظومه شمسی و زمین خودمان، به دست بیاورند.

اجرام Herbig-Haro

این اجرام پاره‌هایی درخشان از سحابی هستند که اطراف ستارگان جوان و درحال شکل‌گیری مشاهده می‌شوند. اجرام هربینگ هارو زمانی شکل می‌گیرند که جت‌های پرسرعتی از مواد که از ستاره نوزاد بیرون رانده می‌شوند، با گاز و غبار میان‌ستاره‌ای اطراف برخورد کرده و باعث یونیزه شدن آنها می‌شوند. این برخوردهای پرانرژی باعث درخشش گازها و ایجاد ساختارهای نورانی در طیف‌های مرئی و فروسرخ می‌شود.

اجرام هربیگ-هارو معمولاً در مناطق ستاره‌زایی یافت می‌شوند و مطالعه آنها اطلاعات ارزشمندی درباره فرایندهای اولیه شکل‌گیری ستارگان و تعامل آنها با محیط اطرافشان ارائه می‌دهد.