«کن متینگلی»، فضانوردی که آپولو ۱۶ را به ماه برد، در ۸۷ سالگی درگذشت

تامس کِنِت «TK» متینگلی (Ken Mattingly)، خلبان مدول فرماندهی مأموریت فضایی آپولو ۱۶ در سن ۸۷ سالگی درگذشت. طبق اعلام ناسا، کن متینگلی در روز سه‌شنبه ۳۱ اکتبر (۹ آبان) از دنیا رفت.

متینگلی عضو کلاس پنجم فضانوردان ناسا بود. او علاوه بر سفر به ماه، دو مأموریت دیگر شاتل فضایی را رهبری کرد. این فضانورد در مجموع ۲۱ روز و ۴ ساعت و ۳۴ دقیقه را در فضا سپری کرد. این زمان شامل راهپیمایی ۱ ساعت و ۲۳ دقیقه‌ای او در نزدیکی ماه بود. راهپیمایی کن متینگلی از لحاظ دوری از زمین دومین فعالیت انسانی خارج از وسیله نقلیه در تاریخ است.

ناسا در بیانیه روز پنج‌شنبه خود اعلام کرد که «فضانورد ناسا TK متینگلی کلید موفقیت برنامه آپولو ما بود، و شخصیت درخشان او تضمین می‌کند که یادش در تمام تاریخ ماندگار خواهد ماند.»

زندگی کن متینگلی

TK متینگلی دوم در تاریخ ۱۷ مارس ۱۹۳۶ (۲۶ اسفند ۱۳۱۴) در شیکاگو متولد شد. او در ۱۹۵۸ مدرک لیسانس خود را در رشته مهندسی هوافضا از دانشگاه آبرن دریافت کرد و سپس به عضویت نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا درآمد. او در ۱۹۶۰ تبدیل به خلبان رسمی نیروی دریایی شد.

کن متینگلی تا سال ۱۹۶۶ در دو اسکادران VA-35 و VAH-11 خدمت کرد. او در آوریل ۱۹۶۶ مشغول تحصیل در دانشکده خلبانی پژوهش‌های هوافضای بیروی هوایی بود که به‌عنوان یکی از ۱۹ فضانورد کلاس دنجم ناسا انتخاب شد.

متینگلی پیش از سفر به فضا یکی از خدمه پشتیبان مأموریت آپولو ۸ بود و وظیفه ارتباط با کپسول فضایی آپولو ۸ را از زمین برعهده داشت. او سپس به‌عنوان جایگزین خلبان مدول فرماندهی آپولو ۱۱ برگزیده شد.

قرار بود اولین مأموریت متینگلی آپولو ۱۳ باشد، اما پیش از مأموریت به ویروس سرخجه مبتلا شد. پزشکان ناسا می‌ترسیدند که متینگلی در حین مأموریت و در دمای پایین کپسول فرماندهی به بیماری سختی دچار شود. به همین علت، سه روز پیش از اعزام مأموریت آپولو ۱۳، جک سویگرت (Jack Swigert) جایگزین متینگلی شد.

مأموریت آپولو ۱۶

بعد از آپولو ۱۳، متینگلی به‌عنوان خلبان مدول فرماندهی آپولو ۱۶، پنجمین مأموریت فرود روی ماه، انتخاب شد. جان یانگ و چارلز دوک دو فضانورد دیگری بودند که با او به ماه می‌رفتند؛ به‌ترتیب به‌عنوان فرمانده و خلبان مدول ماه.

این سه در آوریل ۱۹۷۲ عازم ماه شدند. یانگ و دوک روی ماه فرود آمدند و کن متینگلی در مدول «کسپر» در مدار ماه باقی ماند. او به‌مدت ۳ روز و ۲۷ ساعت و ۴۷ ثانیه در مدار ماه به‌تنهایی چرخید. وظیفه او عکس‌برداری و نقشه‌برداری از سطح ماه و اجرای بیش از ۲۰ آزمایش علمی بود.

پس از این که یانگ و دوک به کسپر بازگشتند، متینگلی یک راهپیمایی فضایی اجرا کرد تا فیلم‌های دوربین ماژول سرویس کسپر را به داخل بیاورد و دو آزمایش علمی نیز انجام بدهد. این دومین فعالیت فضایی خارج از وسیله نقلیه از لحاظ دوری از زمین تا به امروز است.

کپسول فضانوردان آپولو ۱۶ در تاریخ ۲۷ آوریل ۱۹۷۲ (۷ اردیبهشت ۱۳۵۱) در اقیانوس آرام جنوبی فرود آمد.

کن متینگلی پس از آپولو ۱۶

متینگلی ۱۰ سال و دو ماه بعد در ژوئن ۱۹۸۲ دوباره به فضا بازگشت. او این بار فرمانده مأموریت STS-4 بود. این مأموریت یک هفته‌ای چهارمین پرواز برنامه شاتل فضایی، چهارمین پرواز شاتل فضایی کلمبیا و آخرین پرواز آزمایشی این فضاپیمای تاریخی ناسا بود.

سومین و آخرین سفر کن متینگلی به فضا در ژانویه ۱۹۸۵ رخ داد. او فرمانده خدمه مأموریت STS-51C با شاتل فضایی دیسکاوری بود. این اولین مأموریتی بود که به اعزام محموله‌های وزارت دفاع ایالات متحده اختصاص داشت. به همین علت، بسیاری از جزییات آن تا به امروز محرمانه باقی مانده‌اند. همچنین STS-51C صدمین مأموریت سرنشین‌دار بود که به مدار زمین رسید.

یک سال پس از STS-51C، متینگلی از ناسا بازنشسته شد و دوباره به نیروی دریایی برگشت. او پس از بازنشستگی از نیروی دریایی وارد صنعت هوافضا شد و در کمپانی‌های Northrop Grumman و Lockheed Martin در رده‌های بالا فعالیت کرد.

متینگلی در ۱۹۷۰ با الیزابت دیلی (Elizabeth Dailey) ازدواج کرد. حاصل این ازدواج پسری به‌نام تامس کنت متینگلی سوم بود. این زوج در ۱۹۹۱ از یکدیگر جدا شدند.

کن متینگلی زمانی در مصاحبه‌ای درباره تجربه پرواز در شاتل فضایی گفته بود «پرواز دور زمین بسیار تماشایی است. اهمیتی نمی‌دهم که چقدر آن بالا مانده باشم، نمی‌توانم تصور کنم کسی هیچ‌گاه از آن خسته شود. بسیار زیبا است، و مدارگرد با آن پنجره‌های بزرگش بسیار شگفت‌انگیز است.»