تصویر روز ناسا: دره مارینر؛ بزرگ‌ترین دره منظومه شمسی در مریخ

بزرگ‌ترین دره منظومه شمسی، گستره وسیعی از سطح مریخ را شکافته است. این دره عظیم که به نام «دره مارینر» شناخته می‌شود، بیش از ۳ هزار کیلومتر طول، ۶۰۰ کیلومتر عرض و عمقی حدود ۸ کیلومتر دارد. برای مقایسه، دره «گرند کنیون» در آریزونا، ایالات متحده فقط ۸۰۰ کیلومتر طول، ۳۰ کیلومتر عرض و ۱.۸ کیلومتر عمق دارد.

منشأ شکل‌گیری دره مارینر همچنان ناشناخته است. تصور می‌شود این دره به‌دلیل فرایندهای زمین‌ساختی ناشی از تنش‌های عظیم در پوسته مریخ به‌ وجود آمده باشد.

دانشمندان معتقدند این دره میلیاردها سال پیش، با سرد شدن تدریجی و انقباض سطحی سیاره به‌صورت تَرکی عظیم روی سطح مریخ ایجاد شده است. در این دره، نشانه‌هایی از چندین فرایند زمین‌شناسی مختلف شناسایی شده است.

در تصویر روز ناسا چه می‌بینیم؟

تصویر موزاییکی که از مریخ و دره مارینر مشاهده می‌کنید، از ترکیب بیش از ۱۰۰ عکس که مدارگردهای وایکینگ در دهه ۱۹۷۰ گرفته، ساخته شده است.

دره مارینر از نظر ساختاری به چند بخش اصلی تقسیم می‌شود که هرکدام ویژگی‌های زمین‌شناسی متفاوتی دارند. بخش‌های شرقی، منطقه‌ای با زمین‌های آشفته (Chaotic Terrain) است که ترکیبی از رسوبات آتشفشانی و لایه‌های باستانی را در بر می‌گیرد و احتمالاً در اثر تخلیه آب زیرزمینی، فرسایش و فعالیت‌های آتشفشانی شکل گرفته است.

بخش‌های غربی شامل دیوارهایی ناهموار با شیب بیشتر و گسست‌های عمیق‌تر است که احتمالاً به‌دلیل گسترش و ترک‌خوردگی پوسته بر اثر فشارهای داخلی سیاره شکل گرفته‌اند.

تحلیل‌های طیف‌سنجی و تصاویری که مدارگردهای اخیر ثبت کرده‌اند، ازجمله مدارگرد شناسایی مریخ، نشان داده‌اند در بستر این دره کانی‌هایی ازجمله هماتیت، سولفات‌ها و اکسید آهن وجود دارد. این یافته‌ها به‌طور ضمنی نشان می‌دهند این منطقه ممکن است در گذشته محیطی گرم و مرطوب بوده باشد.

دره مارینر همچنان از اهداف اصلی برای مأموریت‌های آینده مریخ به شمار می‌آید. بررسی این منطقه به دانشمندان کمک می‌کند نه‌فقط فرایندهای زمین‌شناسی مریخ، بلکه امکان وجود حیات در گذشته این سیاره را بهتر درک کنند.