فراخوان بزرگ ایرباس؛ هزاران هواپیما بدون آپدیت نرم‌افزاری نباید پرواز کنند

شرکت هواپیماسازی ایرباس در یکی از بزرگ‌ترین فراخوان‌های تاریخ خود، دستوری فوری برای آپدیت نرم‌افزاری ۶ هزار فروند از جت‌های خانواده A320 صادر کرد. این اقدام پس از آن صورت گرفت که مشخص شد تابش شدید خورشیدی می‌تواند باعث اختلال در سیستم کنترل پرواز و شیرجه ناگهانی هواپیما شود. این فراخوان که حدود نیمی از ناوگان جهانی A320 را تحت تأثیر قرار می‌دهد، باعث لغو صدها پرواز در آستانه تعطیلات شده است.

به گفته ایرباس در ایکس، تحقیقات نشان داده است که تابش شدید پرتوهای خورشیدی می‌تواند داده‌های مهم در کامپیوتر کنترل پرواز را خراب کند. این مشکل به‌طور خاص در سیستمی به نام ELAC شناسایی شده است. این کامپیوتر وظیفه دارد دستورهای خلبان را به بخش‌های کنترل‌کننده دم هواپیما منتقل و زاویه دماغه را تنظیم کند. وقتی این سیستم دچار اختلال می‌شود، ممکن است هواپیما بدون دستور خلبان، ناگهان ارتفاع کم کند.

این نقص فنی پس از حادثه‌ای در پرواز ۳۰ اکتبر شرکت JetBlue کشف شد؛ جایی که هواپیما ناگهان دچار افت ارتفاع شد و خلبانان مجبور به فرود اضطراری در فلوریدا شدند.

فراخوان فوری ایرباس برای ۶ هزار هواپیما

حدود ۶ هزار فروند هواپیما از خانواده A320 (شامل مدل‌های A319، A320 و A321) مشمول این دستور هستند. دستورالعمل ایمنی صادر شده بسیار سخت‌گیرانه است: «تغییرات باید پیش از پرواز بعدی انجام شود.»

این موضوع باعث هرج‌ومرج در برنامه پروازی ایرلاین‌های بزرگ شده است: ۳۴۰ فروند از هواپیماهای امریکن ایرلاینز نیاز به آپدیت دارند. ۷۰ درصد ناوگان آویانکای کلمبیا زمین‌گیر شده و فروش بلیت را تا ۱۰ روز متوقف کرده است. ANA ژاپن نیز مجبور به لغو ۶۵ پرواز در یک روز شد.

برای حدود دو‌سوم هواپیماها، راه‌حل نسبتاً ساده است: بازگشت به نسخه قبلی نرم‌افزار که حدود ۲ ساعت زمان می‌برد. اما برای حدود ۱۰۰۰ فروند دیگر، وضعیت پیچیده‌تر است و شاید نیاز به تعویض سخت‌افزار باشد. با توجه به کمبود ظرفیت تعمیرگاه‌های هوایی، این هواپیماها ممکن است برای مدت طولانی‌تری زمین‌گیر شوند.

این حادثه یادآور بحران بوئینگ ۷۳۷ مکس است که نشان می‌دهد چگونه یک باگ نرم‌افزاری در سیستم‌های پیچیده هدایت پرواز، می‌تواند ایمنی مسافران را به خطر بیندازد.