مهندس مایکروسافت از ناگفته ها می گوید: چرا ویندوز فون از همان ابتدا محکوم به شکست بود

مایکروسافت یکی از شرکت هایی بود که فرصت های زیادی برای حضور در بازار موبایل داشت اما همواره آنها را نادیده گرفت تا اینکه آیفون از راه رسید و باعث محو شدن تلاش های نصفه و نیمه شرکت ساکن ردموند در حوزه تلفن های هوشمند شد.

حال ماجرا زمانی غم انگیز تر می شود که بدانیم حتی پیش از شروع قرن بیست و یکم نیز این شرکت با «ویندوز موبایل» در PDA ها تلاش می کرد تا محصولاتی به اصطلاح هوشمند را ارائه دهد.

در سال های ابتدایی ظهور آیفون،‌ استیو بالمر به شدت آن را به سخره می گرفت و اذعان داشت که چنین محصولی، به هیچ عنوان نمی تواند تهدیدی باشد برای منافع مایکروسافت. ردموندی ها با رهبری بالمر، زمانی به خود آمدند که کار از کار گذشته بود. در سال ۲۰۱۰، زمانی که اپل و گوگل در اوج با هم می جنگیدند مایکروسافت تازه «Windows Phone» را معرفی کرد؛ وقتی که عده کثیری از کاربران راه خود را انتخاب کرده بودند.

مایکروسافت توانست طی چند سال حدود ۳ درصد از سهم بازار تلفن های هوشمند را برای سیستم عامل خود کنار بگذارد اما در طول همین مدت نیز، مشتریان گاهی برای دریافت بروز رسانی ها کاسه صبرشان لبریز گشته و گاهی هم به نتیجه تلاش های اهالی ردموند در برابر آثار گوگل و اپل، خنده شان گرفته.

مایکروسافت منابع تحقیقاتی بسیار زیادی دارد و بی شک یکی از بزرگ ترین شرکت های جهان است اما با وجود این، قادر نشد تا در امر تلفن های هوشمند پیشرفتی حاصل نماید. نوآوری هایی که مایکروسافت آنها را به پلتفرمش اضافه می کرد از مدت ها پیش در دو سیستم عامل دیگر وجود داشتند و همین موضوع سبب می شد تا چنین به نظر رسد که ویندوز فون از همان ابتدای راه یک شکست خورده ی تمام عیار بوده است.

حال این باور، انعکاسی درونی یافته؛ جایی که «بالاجی ویسواناتان» یکی از مهندسان و توسعه دهندگان پیشین مایکروسافت اذعان دارد مایکروسافت، برای رویارویی با اپل و گوگل از همان ابتدا هیچ شانسی نداشته است. با دیجیاتو همراه باشید.

ویسواناتان یکی از دلایل عدم پیشرفت مایکروسافت در زمینه تلفن های هوشمند را این موضوع می داند که اپل و گوگل، به شکل کامل تمرکز خود را روی پیروزی در این بازار قرار داده بودند در حالی که مایکروسافت می خواست همزمان ویندوز برای کامپیوترهای شخصی و همچنین آفیس را به پیش براند.

در نتیجه، شرکت ساکن ردموند قادر نگشته تا آن توجه و اولویتی که لازم است را به بخش موبایل خود بدهد. ویسواناتان در این رابطه می گوید:

اپل بیشتر انرژی خود را روی موفقیت آیفون متمرکز نموده و مایکروسافت صرفا می خواست با اندکی تلاش، محصول رتبه اول اپل را از پای درآورد. اصولا تلفن همراه در میان یکی از ۴۰ پروژه اولی بود که برای مایکروسافت اولویت داشت.

حتی پس از زمان زیادی از عرضه ویندوز فون، بخش تلفن های هوشمند وارد ۵ اولویت اول مایکروسافت نیز نشد. نمی گویم این کار اشتباه بوده، صرفا واقعیت این است.

از طرف دیگر نیز مایکروسافت تلاش داشت تا با گوگل و اندرویدش که از سوی سامسونگ و سایر سازندگان بزرگ و همچنین جامعه متن-باز حمایت می شد مقابله کند. حتی اگر گوگل اندروید را به عنوان محصولی جداگانه به شکل کامل به فروش می رساند، باز هم سخت می شد آن را بدون گوگل و سرویس هایش تصور کرد. سرویس های نقشه های گوگل، جیمیل، جستجو باعث شده بودند تا پلتفرم ساخته شده توسط مایکروسافت حرفی برای گفتن نداشته باشد.

می توان گفت اگر مایکروسافت اندکی زودتر متوجه پتانسیل قدرتمند موبایل ها برای بالاتر بردن صفرهای حساب بانکی اش می شد، اکنون اوضاع به شکل دیگری رقم خورده بود اما تاخیر در عمل، باعث شد تا اقدامات بعدی این شرکت نیز به ثمر ننشینند.

مایکروسافت با وجود نداشتن سهم خاصی از بازار، از شرکای سخت افزاری خود در ازای استفاده از لایسنس ویندوز فون طلب پول می کرد در حالی که گوگل تقریبا اندروید را به شکل رایگان در اختیارشان قرار می داد. گوگل حتی در بحث هزینه ها، به توسعه دهندگان یاری می رساند تا بتوانند اندروید را پر و بال دهند در حالی که هیچ یک از این اقدامات برای مایکروسافت آن دوران با مدیریت بالمر، هیچ معنایی نداشت.

کمپانی های بزرگ دنیای تکنولوژی همواره به پولسازترین بخش های خود سرمایه تزریق می کنند؛ گوگل با توسعه اندروید به رشد جستجو کمک کرد و اپل نیز از فروش سخت افزار درآمد خوبی به دست آورد. مایکروسافت اما صرفا به درآمدهای ویندوز و آفیس قناعت ورزیده بود. همین موضوع، جوی را در ردموند به وجود آورد که هر گونه نوآوری در آن را از بین می برد. بر همین اساس نتوانست به شکل سریع پیش رود و در بازی توسعه تلفن های هوشمند نیز جا ماند.

گوگل از طرف دیگر به سرعت متوجه تاثیر آیفون بر جامعه شد و اندروید را اندکی پس از آن به بازار فرستاد. پیشتر برایتان نوشته بودیم که چگونه اندی رابین و سایر مهندسین توسعه دهنده اندروید، پس از مشاهده ارائه استیو جابز در MacWorld و معرفی آیفون، همه طرح های پیشین خود را کنار گذاشته و اندروید را تا جایی که توانستند، شبیه به آیفون و با نمایشگری لمسی توسعه دادند.

Fred Vogelstein در سال ۲۰۱۳ کتابی منتشر کرد تحت عنوان «نبرد تن به تن: چگونه مبارزه اپل و گوگل آغازگر یک تحول بزرگ شد». به این دو بخش از کتاب یاد شده توجه کنید.

عکس العمل Chris DeSalvo نسبت به آیفون بسیار سریع و عمیق بود: «به عنوان یک مشتری، آیفون من را واقعا مجذوب خود کرد. واقعا دلم می خواست یک آیفون بخرم. اما به عنوان یک مهندس که در گوگل کار می کرد، پیش خود گفتم که باید اندروید را تغییر دهیم، باید از ابتدا شروع کنیم.

آنچه تا کنون برای توسعه اش وقت صرف کرده بودیم ناگهان تبدیل شده بود به محصولی که بیشتر به تولیدات دهه ۹۰ شباهت داشت. بعضی اوقات، محصولی تکامل یافته تر را که می بینید، متوجه می شوید آنچه که باعث افتخارتان بوده چندان هم کامل نیست.»

در این کتاب همچنین آمده که اندی رابین، چگونه به آیفون واکنش نشان داده است.

زمانی که استیو جابز آیفون را در MacWorld به مشتاقان نشان داد، اندی رابین ۶ هزار مایل دورتر در ایالت نوادا در مراسم CES حضور داشت. وی در خودروی خود در حال رفتن به سوی یک قرار ملاقات بود که مجبور شد به راننده بگوید خودرو را متوقف کند تا بتواند مراسم پخش زنده معرفی آیفون را به شکل کامل مشاهده کند.

پس از دیدن ارائه استیو جابز، رابین به همکارش که در خودرو حضور داشت گفت: «لعنتی؛ گمان کنم نمی توانیم پلتفرمی که توسعه داده ایم را با شرایط فعلی اش عرضه کنیم.»

حال به سراغ مایکروسافت برگردیم؛ در آن زمان، استیو بالمر تیزبینی اندی رابین را نداشت و نتوانست ضرورت اوضاع را درک کند و به آیفون پاسخی کوبنده دهد. اهالی ردموند سه سال بعد و در ۲۰۱۰ از خواب غفلت بیدار شده و اکنون نیز از سهم ۳ درصدی خود ناراضی هستند.

اگر این ضرورت از سوی مدیران مایکروسافت درک می شد، می توانستیم انتظار داشته باشیم که بازار تلفن های هوشمند اکنون چهره ای کاملا متفاوت از آنچه امروز دارد، داشته باشد.