چرا استعدادهای دنیای تکنولوژی علاقه ای به کار کردن برای اپل ندارند؟

چند وقت پیش «جیمز نایت» (James Knight) در پی یافتن شغلی در یکی از شرکت های بزرگ تکنولوژیک سیلیکون ولی بود. لیستی برای خود تهیه کرد که نام اپل هم در آن قرار داشت اما اولین شرکتی که نامش خط خورد، همان اپل بود.

آقای نایت می گوید: «فرهنگ و محیط کاری اپل بیش از اندازه خشن، سخت گیرانه و منفی است. در اپل شما باید هفته ای ۶۰ الی ۸۰ ساعت کار کنید و در نهایت هم یک مدیر پیدا می شود که برای نتیجه کار، سرتان داد بکشد. چنین فضایی به نظر من بیش از اندازه سمی است.»

جیمز نایت ۲۷ سال سن دارد و یک برنامه نویس قهار و تا حدی هم مشهور است که شغل خود در گوگل را رها کرد تا به شکل فری لنس کار کند. وی اکنون در شرکت کوچکی که راه انداخته، رابطه ای اندک با اپل دارد. خودش در همین رابطه می گوید: «ما برای آیفون اپلیکیشن می نویسیم و باید با آنها همکاری اندکی داشته باشیم تا اپ های خود را در اپ استور قرار دهیم. به جز همین مورد، دلم نمی خواهد هیچ کار دیگری با آنها داشته باشم.»

بیراه نیست اگر بگوییم که حالا، اپل با مشکلات بسیاری رو به رو شده است. صرفا به ارزش سهام اش نگاه کنید؛ پیش از سال نو ارزش هر سهم از این شرکت ۱۳۳ دلار بود ولی حالا به ۹۳ دلار رسیده. در فوریه سال ۲۰۱۵، ارزش اپل برابر با ۷۷۴ میلیارد دلار برآورد شد ولی حالا به ۵۲۲ میلیارد دلار کاهش یافته و عنوان با ارزش ترین کمپانی جهان را هم به آلفابت باخته است.

بر اساس اظهار نظر موسسه های کاریابی در سیلیکون ولی، اپل دیگر از نظر مهندسان این حوزه، جای مناسبی برای کار کردن نیست. این البته روندی بوده که در سال های اخیر شکل گرفته اما اکنون به حادترین نقطه اش رسیده است.

پیش از این استعدادهای سیلیکون ولی با ترس و البته احترام در مورد شرکت ساکن کوپرتینو در مجامع عمومی صحبت می کردند تا مبادا روزی شانس خود را برای حضور در این شرکت خراب کنند اما حالا اپل را به عنوان شرکتی نظاره می کنند که فرهنگی کنترل گر و البته مرموز دارد. اپل اکنون دیگر توجه استعدادهای جوان را جذب نمی کند؛ این افراد حالا ترجیح می دهند زندگی شغلی خود را در آلفابت، فیسبوک یا حتی Uber سپری کنند.

حتما به خاطر دارید که ایلان ماسک هم مدتی پیش اپل را به «گورستان تسلا» تشبیه کرده و به یک نشریه آلمانی گفته بود: «افراد اگر نتوانند جایی در تسلا برای خود پیدا کنند، می روند و برای اپل کار می کنند.»

بزرگترین مشکلی که کارمندان در خصوص کار در اپل از آن یاد می کنند، فرهنگ پنهانکارانه آن است؛ فرهنگی که در آن استرس بسیار بالایی به کارمندان منتقل می شود. حال همین فضا را کنار محیط کار در گوگل قرار دهید؛ جایی که مدیریت صبور و مهربانانه تر با کارمندان برخورد دارد و هر روز افراد می توانند بخشی از زمان خود را به انجام بازی های مختلف بپردازند.

در مقر اصلی اپل حتی غذا هم به شکل رایگان به کارمندان تعلق نمی گیرد، موردی که حتی در سال ۲۰۱۲ هم در سیلیکون ولی غیر عادی به نظر می رسید و حالا در سال ۲۰۱۶ برای مهندسان و برنامه نویسانی که تازه به اپل می آیند، بیش از هر چیز دیگری مایه تعجب است. این در حالیست که مقر جدید اپل که تا پایان سال جاری آمده می شود، در بین اهالی دره سیلیکون به «ستاره مرگ» مشهور شده.

«تروی سالتن» (Troy Sultan)، موسس «IDK Labs»، یکی از استارتاپ های یافتن شغل در سیلیکون ولی می گوید: «یکی از بزرگترین مشکلات افرادی که در اپل کار می کنند این است که نمی توانند به همکاران یا افراد خارج از شرکت بگویند که مشغول توسعه چه بوده و چه می کنند. همین موضوع جایگاه اجتماعی آنها را تا حدی زیر سوال می برد. اگر شما در حال یاری رساندن به توسعه آیفون بعدی باشید، قطعا دوست دارید این موضوع را در پروفایل لینکداین خود به اطلاع آشنایان تان برسانید اما به هیچ عنوان چنین اجازه ای ندارید. به چنین دلایلی است که اپل نمی تواند استعدادهای سطح بالا را در شرکت خود نگه دارد. نمی دانم چگونه، اما آنها تا حد زیادی شما را زندانی می کنند.»

آقای سالتن باور دارد که برای نیروهای تازه کار، همین فرهنگ تا حد زیادی دشوار و البته گیج کننده به نظر می رسد.

«متیو وود» (Matthew Wood) یکی از طراحان فعال در سیلیکون ولی در همین رابطه چنین نظری می دهد: «فرهنگ کاری در اپل کمی عجیب و غریب است. پنهان کاری در خود مقر اصلی شرکت موج می زند. کنترل بر کارمندان بیش از اندازه است. به همین دلیل زمانی که فردی به دنبال کار جدید می گردد، به هیچ عنوان اپل را جز گزینه های اولیه اش قرار نمی دهد.»

اپل اکنون در حال کار بر روی خودروی بدون راننده خود و همچنین پیشبرد تکنولوژی هوش مصنوعی است و از طرف دیگر احتمالا محصولات دیگری را هم در دست تولید دارد اما ضعف اش در زمینه توسعه یک محصول عالی، باعث عدم علاقه توسعه دهندگان جهت کار کردن برای این شرکت شده است.

«مایکل سولومن» (Michael Solomon) موسس سازمان کاریابی x10 می گوید: «آخرین محصول این شرکت، اپل واچ، آنطور که باید و شاید مورد استقبال قرار نگرفت. حالا همه آیفون دارند و اپل وارد بازی تکرار آیفون شده؛ محصولی که یا صفحه نمایش اش بهتر می شود یا مگاپیکسل های دوربین اش بالاتر می رود.»

سولومن باور دارد که مهندسان و توسعه دهندگان اغلب به دنبال حل مشکلات بزرگ و البته انجام کارهای بزرگ هستند تا خود را در مرکز توجهات قرار دهند. وی ادامه می دهد: «اپل فرهنگ مناسبی برای مهندسان ندارد. کار تیم کوک در زمینه مدیریت این شرکت عالی بوده ولی همه دوست داشتند توسط استیو جابز به چالش کشیده شوند.»

البته باید به نکاتی هم اشاره کرد، اپل حقوق های بسیار مناسبی به مهندسان پرداخت می کند. سهام این شرکت به شکل عمومی عرضه شده و یکی از بزرگ ترین شرکت های جهان است و در نتیجه، امنیت شغلی در آن مشخصا بالاتر از کار کردن در کمپانی های خصوصی نظیر Uber یا Airbnb خواهد بود؛ شرکت هایی که حقوق کارمندان خود را به شکل پول نقد یا سهام به آنها پرداخت می کنند.

یکی از مشکلات اساسی اپل اکنون استخدام کردن بهترین مهندسان نرم افزاریست هر چند که ۲۱۶ میلیارد دلاری که این شرکت در بانک دارد، می تواند کمک های زیادی در همین رابطه به اپل بکند.

آیفون بخش بسیار بزرگی از درآمدهای اپل را تشکیل می دهد اما اکنون به نقطه ای رسیده ایم که هر کس این موبایل را خواسته، یک نمونه از آن را خریده و قرار هم نیست هر سال آن را بروز رسانی کند. از طرف دیگر اپل می خواهد یک خودروی هوشمند توسعه دهد ولی همین هفته گذشته بود که خبر رسید مسئول این پروژه شرکت مورد بحث را ترک کرده است.

نیاز اپل، اکنون در توسعه یک آیفون بهتر خلاصه نمی شود. این شرکت باید محصولی تازه توسعه دهد تا در نهایت هم اتکای خودش به آیفون را کاهش داده و هم توجه استعدادهای استثنایی جدید را جلب نماید.

«جیمز نایت» می گوید خودش و بسیاری از دوستان و همکاران اش، سبک زندگی را به دریافت حقوق بالا ترجیح می دهند: «من شخصی هستم که دوست دارم ساعت ۱۱ صبح سر کار بروم. شاید یک روز بخواهم از خانه کار کنم. اپل جایی نیست که شما بتوانید چنین کاری انجام دهید. این شرکت می تواند از فرهنگ سخت کاری خود دور شود ولی این مسئله مستلزم صرف زمان بسیار زیادی است، در حالی که ارزش سهام این شرکت اکنون ساعت به ساعت کاهش پیدا می کند.»