گزارش دیجیاتو: بنیاد ملی بازی های رایانه ای چه برنامه ای برای ارتقای صنعت بازی ایران در سال 95 دارد؟

صبح امروز، بنیاد ملی بازی های رایانه ای نشستی خبری به همراه اهالی رسانه برگزار نمود و از برنامه ها و نقشه راه خود برای ارتقا صنعت بازی ایران در سال جاری شمسی رونمایی کرد. طی نشست مورد اشاره، حسن کریمی قدوسی، مدیر عامل بنیاد ملی بازی های رایانه ای به صورت مختصر و تیتروار، توضیحاتی ارائه داد که حکایت از برنامه های همه جانبه این سازمان دولتی برای حمایت از بازیسازان ایرانی دارد.طی سال جاری شمسی، بنیاد ملی بازی های رایانه ای قصد دارد با برگزاری رویدادهای مختلف، نه تنها کیفیت بازیسازی در ایران را بهبود بخشد، بلکه برای اولین بار، از گیمرهای ایرانی نیز به صورت جدی حمایت به عمل آورد.

پیش از هرچیز، خبر خوشحال کننده این است که طی سال جاری، شاهد برگزاری چند جشنواره و رویداد مربوط به بازی های ویدیوی ایرانی خواهیم بود. به گفته آقای قدوسی، در تابستان امسال قرار است مسابقات بازی های ویدیویی به همان سبک و سیاق گذشته اما «به شکلی باشکوه تر» برگزار گشته و از گیمرهای حرفه ای ایرانی به صورت جدی حمایت می شود تا تمایل بیشتری به مشارکت در این دست از رویدادها نشان دهند. دور مقدماتی این مسابقات در ماه رمضان برگزار خواهد شد و احتمالا مراحل پایانی آن به شهریور ماه موکول می گردد.

این موضوع از آن جهت اهمیت دارد که صنعت «مسابقات الکترونیکی» یا eSports امروزه اهمیتی مضاعف یافته است و بنابر آمار سال 2013، بیش از 75 میلیون نفر از سراسر جهان به تماشای زنده این مسابقات می نشینند. البته بدیهی است که مسابقات الکترونیکی ایران هنوز به چنین حدی از جدیت نرسیده اند اما برنامه های بنیاد برای این حوزه، می تواند ما را نسبت به چشم انداز این صنعت در کشورمان امیدوار کند.

یکی از مسائلی که آقای قدوسی روی آن تاکید ورزید، برنامه های بنیاد برای ارتباط با بازیسازان خارجی و ورود به عرصه های بین المللی بود. به گفته ایشان، در تابستان آتی می توان منتظر رویدادی با محوریت بازیسازی بود که قرار است با همکاری انستیتوی ملی بازیسازی و مشارکت کشورهای ترکیه و فرانسه برگزار گردد. در اسفندماه امسال نیز می توان منتظر برگزاری رویدادی به نام تهران گیم کانکت (TGC) بود که تمرکزی ویژه روی برقراری ارتباط با بازیسازان و ناشران بین المللی (از 30 کشور) خواهد داشت و فضایی برای همکاری میان توسعه دهندگان ایرانی و خارجی فراهم خواهد آورد؛ مشخصا چنین ارتباطاتی می تواند به تولید عناوین مشترک یا سفارشی منجر شود که این خود درآمدزایی برای بازیسازان ایرانی را به همراه خواهد داشت.

همان طور که احتمالا در جریان هستید، با آغاز به کار دولت جدید و انتصاب آقای علی جنتی به عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، برگزاری نمایشگاه ها و جشنواره های بازی برای مدتی به صورت کامل متوقف شد؛ در واقع حتی دیگر شاهد برگزاری نمایشگاه بین المللی رسانه های دیجیتال نیز نبودیم. اما بنابر برنامه ریزی های انجام شده، ششمین دوره نمایشگاه بازی تهران امسال برگزار خواهد شد و احتمالا مخاطبان بتوانند در اسفند ماه و همزمان با رویداد تهران گیم کانکت، یکبار دیگر بازی های ایرانی را از نزدیک مشاهده کرده و به پای صحبت سازندگانشان بنشینند. البته قدوسی اشاره کرد که با توجه به کاهش بودجه بنیاد ملی، امکان برگزاری نمایشگاهی مستقل وجود نداشته و این مهم به کمک بخش خصوصی محقق خواهد شد. همچنین با توجه به پر بودن فضای مصلی تهران، می توان منتظر برگزاری نمایشگاه در برج میلاد بود.

شاید یکی از مسائلی که همواره در کشورمان انجام شده و بارها مورد انتقاد قرار گرفته، تبلیغات تخریب گرایانه ای باشد که در سیمای ملی یا در سطح شهر علیه بازی های ویدیویی و به خصوص گیمرها مشاهده می شود. قدوسی می گوید که بنیاد در تلاش بوده تا با دریافت تخفیف از صدا و سیما و شهرداری، تبلیغات بازی های ویدیویی را در سطح شهرها افزایش دهد. با توجه به همین مسئله می توان امیدوار بود که از این پس، کمتر شاهد این دست از تبلیغات سازمان دهی شده باشیم و بنیاد ملی بازی های رایانه ای، به عنوان حامی اصلی بازی و بازیسازی در ایران، با این صنعت و مخاطبان آن به شکلی شایسته تر برخورد کند.

البته شکی نیست که عرضه انبوه بازی های غیرمجاز و دسترسی آسان کودکان و نوجوانان به بازی های مخصوص بزرگسالان، اصلی ترین دلیل وجود این دست از تبلیغات بوده و نمی توان به نهادهای دولتی از این بابت خرده گرفت. اما راهکار جالب بنیاد برای اطمینان خاطر خانواده ها از بازی هایی که در اختیار کودکان قرار می گیرند، ارائه مشاوره تلفنی و اینترنتی است که احتمالا از پاییز امسال شروع به کار می کند. همچنین می توان منتظر برگزاری کلاس های آموزشی برای خانوده ها و فرهنگ سازی در رابطه با فواید و معضلات بازی های ویدیویی نیز بود.

عدم عضویت کشور ایران در کنوانسیون کپی رایت، یکی از مسائلی بوده که همواره تاثیر شگرفی در صنعت بازی ایران داشته است. بازی های خارجی، بدون نظارت های لازم وارد بازار می شوند و به راحتی در دسترس تمام اقشار قرار می گیرند. در همین حال، راهکار نه چندان جالب نهادهای دولتی، عرضه رسمی بازی های کپی با هولوگرام و بسته بندی بوده است که از لحاظ مادی و معنوی تفاوتی با شیوه کار فروشندگان غیرقانونی ندارد.

آقای قدوسی می گوید که طی سال گذشته شمسی، بیش از 7.6 میلیون هولوگرام در اختیار ناشران بازی های ویدیویی قرار گرفته است اما هیچ آمار دقیقی از میزان هولوگرام های استفاده شده وجود ندارد. وی می گوید که شیوه عرضه رسمی بازی های ویدیویی خارجی، از این پس اندکی دستخوش تغییر خواهد شد. تا پیش از این، حقوق بازی های مجوزدار خارجی در اختیار تمام ناشران قرار می گرفت که منجر به رقابتی سخت در بازار می شد و در نهایت، ناشران دچار ضرردهی می شدند. اما از این پس قرار است در هرماه، 20 بازی تایید شده خارجی از طریق مزایده به ناشران فروخته شود و هر ناشر، حقوق انحصاری نشر عنوان خریداری شده را در اختیار خواهد داشت.

علاوه بر این، قدوسی می گوید بنابر آمار به دست آمده، فروش بازی های ایرانی در بسته بندی فیزیکی به حد چشمگیری کاهش یافته و لازم است تا توجه بیشتری به فروش دیجیتالی بازی ها شود. این موضوع در کنار موفقیت شگرفت عناوین Free to Play ایرانی برای پلتفرم موبایل، حکایت از آن دارد که سلیقه مخاطبان داخلی تغییر کرده و باید اولویت ها را دستخوش تغییر کرد.

اگرچه مخاطبان ایرانی توجه بسیاری به عناوین پلتفرم موبایل نشان می دهند اما شکی نیست که بخش اعظمی از عناوین ایرانی در دسترس روی سیستم عامل های اندروید و iOS، از کیفیت و استانداردهای لازم برخوردار نیستند. به همین جهت بنیاد ملی بازی های رایانه ای می خواهد از «آزمایشگاه تست بازی های موبایل»، که سال گذشته ایجاد شد در راستای بهبود تجربه کاربری (User Experience) عناوین موبایلی استفاده نماید.

در نهایت باید گفت که با توجه به تمام سخنان آقای حسن کریمی قدوسی، می توان به این نتیجه رسید که بنیاد ملی بازی های رایانه ای قصد دارد برای اولین بار از برنامه ریزی صحیح و مدون برای ارتقای صنعت بازی ایران بهره ببرد و به اشتراک گذاری این برنامه ها، نشان از حسن نیت این بنیاد پرحاشیه دارد. البته حقیقت امر آن است که در سال های اخیر، وعده های زیادی به بازیسازان و گیمرهای ایرانی داده شده که تنها به درصدی اندک از آنها جامه عمل پوشانده شده. حال باید دید که بنیاد ملی بازی های رایانه تحت نظارت حسن کریمی قدوسی، می تواند بعد از به فرجام رسیدن برجام، گامی بلند در جهت جلب رضایت توسعه دهندگان و مخاطبان، و نیز ارتباط با توسعه دهندگان خارجی بردارد یا خیر.