تیم کوک چرا از دیدگاه و قوانین جابز در مورد آیفون روی برگرداند؟

اپل کم کم آماده می شود تا یک بار دیگر عرضه آیفونی تازه را آغاز کرده و طرفداران خود را محو تماشا کند. اما مدیر عاملی که اینک پنج سالی می شود بر صندلی ریاست یکی از با ارزش ترین شرکت های جهان تکیه زده، چه میزان از دگرش را وارد دنیای تلفن های هوشمند کرده است؟ دنیایی که روزی توسط «استیو جابز» احیا شد.

آیا موبایلی که امروز تحت عنوان آیفون به فروش می رسد، همان چیزی است که موسس فقید اپل به آن ایمان داشت؟ سوال دیگر اینکه اصلاً آیفون چگونه در مواجهه با تکنولوژی های نو، تکامل یافته؟ آیا هنوز هم خود «آیفون»، آن اهمیت گذشته را دارد؟

بخش عمده ای از فرایند توسعه آیفون، زایش تخیل استیو جابز بود. یک تک موبایل که می خواست برای هر شخص، همه چیز باشد. برای تحقق بخشیدن به این ایده، تنها یک موبایل کافی بود. آیفون همه چیز بود. برای برخی یک خودروی اسپورت و برای دیگری، یک کامیون. برای عده ای، گجتی زیبا برای پُز دادن و برای برخی دیگر، دیوایسی پویا که رُندی کسب و کارشان به آن متکی می شد.

اما گذشت و موبایل ها بالغ شدند. سپس، ایده یک آیفون برای همه چیز، رنگ و بویش را از دست داد. مشتریان به دنبال انتخاب های متنوع تر گشتند؛ محصولاتی که با سلایق آنها بیشتر و بهتر جور در می آمد. همین شد که ایده یک آیفون برای همه چیز و همه کس، کمی خسته کننده به نظر رسید. اگرچه «حوزه تحریف واقعیت» جابز سودآوری را بالا نگه داشته بود ولی نیاز آیفون به تکامل احساس می شد.

در گذشته ای نه چندان دور، آیفون یک تک محصولِ سالانه بود با طراحی یا دست کم سخت افزار نو. هر زمان هم که تازه می شد، قیمت نسل قبلی آن کاهش می یافت.

حال اگر تمایل دارید بدانید که تیم کوک چگونه اپل را دست خوش تغییر کرده، صرفاً کافیست به خطوط تولید آیفون نگاهی داشته باشید. آن تک بُرج طراحی که توسط جابز ساخته شده بود، حالا واژگون گشته. در همین شهریور باید انتظار چند نمونه مختلف از آیفون را کشید؛ موبایل هایی که می آیند تا بلکه دوایی باشند بر درد کاهش تقاضا.

در کنار نمونه کلاسیک و فبلتی که دو سال است فروشی رویایی را تجربه کرده، حالا اپل می خواهد یک مدل «حرفه ای» را هم به فروش برساند. این در حالیست که نمونه SE هم در دومین روز از سال هجری خورشیدی جاری رونمایی شد. اپل امسال تصمیم بر فروش چهار مدل مختلف از آیفون گرفته. هر کدام نیز طبیعتاً در ظرفیت های مختلف عرضه می شوند.

بیراه نیست اگر بگوییم که سه سال پیش، اپل با عرضه آیفون 5c، تمرین ارزان فروشی کرد. حالا SE چکیده ای است از یک موبایل ارزان ولی تاثیر گذار. دیوایسی که اگرچه هزینه کمتری از برادرهای بزرگ‌تر خود طلب می کند، ولی در هر حال با افتخار در کنار خویشاوندانش می ایستد و چیز خاصی هم کم ندارد.

تیم کوک در شهریور، دوباره روی صحنه می آید تا ۳ موبایل جدید رونمایی کند. اگرچه عدد ۷ بر تنه همه آنها نقش خواهد بست اما اشتباه است اگر همه آنها را به یک چشم و با اندکی تغییر بنگریم.

راه و رسم اپل در سال های گذشته تغییر کرده و در سال جاری، می توان شدت تازه ای از آن را مشاهده کرد. شرکتی که در گذشته می آمد و با افتخار یک موبایل رونمایی می کرد، دیگر چنین شیوه ای را نمی پسندد. نیاز و خواسته کاربر حتی کار ارزشمندترین شرکت جهان را به جایی رسانده که برای باقی ماندن در دور رقابت، مجبور می شود اکوسیستمی تازه شکل دهد تا نیازهای امروزی را زیر چتر خود بگیرد.

تیم کوک اینگونه در حال تغییر جهت دادن به اپل است. به آرامی، در گذر زمان، و با هدف. نکته اینجاست که تغییر رویکرد از دیدگاه جابز نسبت به آیفون، از سال ۲۰۱۴ و زمانی که اپل ۲ آیفون عرضه کرد، آغاز شد. برای یک سال همه چیز عالی پیش رفت و درآمدهای نجومی از انتهای ۲۰۱۴ تا انتهای ۲۰۱۵ بود که اپل را به صدر قله رساند و آن را تبدیل به با ارزش ترین شرکت جهان کرد. اما آیا معرفی سه آیفون به شکل همزمان، یا چهار گونه آیفون در یک سال، می تواند مرهمی باشد بر دردی که اپل به تازگی گرفتارش شده است؟