صنعت بازی با منع مهاجرت مسلمانان هفت کشور، متحمل چه صدماتی می شود؟

شادیه الحداد، انیماتور و هنرمند استودیوی بازی سازی کوچکی در کارولینای شمالی و شهروند ایالات متحده است. والدین او درست پیش از حمله صدام حسین در سال 1990 میلادی، از کویت به آمریکا آمدند. به گفته الحداد، آنها امیدوار بودند به «موقعیت های بهتر، ثبات و آزادی بیان» دست پیدا کنند.

والدین او «همواره پذیرای فرهنگ اینجا بودند که بسیار با فرهنگ موجود در خاورمیانه تفاوت دارد.» وی به یاد می آورد: «خواهرم و من به عنوان افرادی آمریکایی بزرگ شدیم و در یازده سپتامبر بود که به عنوان افرادی متفاوت به حساب آمدیم.»

شادیه عاشق کار کردن روی بازی های ویدیویی است. «یافتن چیزی که باعث می شود صبح ها از تخت به بیرون بپری احساس بسیار خوبی دارد.»

در تمام سال های زندگی اش، مادربزرگ ال حداد از خانه خود در اردن به ملاقات خانواده می آمد. اگرچه اردن یکی از متحدین کلیدی ایالات متحده به شمار می رود و در میان هفت کشوری که دونالد ترامپ، مهاجران شان را از ورود به آمریکا منع کرده قرار ندارد، تا به امروز حداقل یک شخص اردنی هنگام ورود به کشور توسط مقامات توقیف شده است.

امسال، خانواده الحداد نگرانی هایی جدی درباره قرار دادن مادربزرگش در پروازی طولانی به سمت آمریکا دارد. «اتمسفری که توسط ترامپ ایجاد می شود و ممنوعیت مهاجرت وی، همه چیز را برای اعضای خانواده من که قصد سفر با ویزا به ایالات متحده دارند پیچیده خواهد کرد. خصوصاً مادربزرگم. ملاقات سالانه وی، تا جایی که به یاد می آورم بخشی از زندگی ام بوده است.»

خشمگین و آسیب دیده

داستان الحداد، میان مسلمانان آمریکایی غریب نیست و آنها از درک فرمان اجرایی امضا شده از سوی ترامپ عاجز هستند؛ فرمانی که مردم هفت کشور مسلمان را از ورود به خاک آمریکا منع می سازد. این فرمان دریافت کنندگان ویزا، دارندگان کارت سبز و پناهندگانی که از جنگ در سوریه می گریزند را تحت تاثیر قرار داده است. ترامپ با اعتراضات گسترده مواجه شده و بسیاری از سخنگویان پناهندگان، او را نژادپرستی با عقاید تبعیض آمیز می خوانند.

«این غیرانسانی است.» رمزی ناصر، توسعه دهنده و هنرمند ساکن بروکلین می گوید: «منظورم این است که نگرش نژادپرستانه و منفی نسبت به اعراب و مسلمانان چندان شوکه کننده نیست. اما هیچوقت چنین چیزی را در قالب فرمانی اجرایی ندیده ام. این واقعاً ترسناک و حسی افتضاح است.»

«این غیرانسانی است»

ناصر یکی از شهروندان ایالات متحده است که در ایالت تنسی چشم به جهان گشوده. او فردی دو تابعیتی و لبنانی-آمریکایی است که برخی از سال های عمرش را در بیروت سپری کرده و مابقی را در سفر بوده. اما او احساس می کند که فعلاً لازم است در یک نقطه ثابت بماند.

«از لحاظ عملی، سفر به خارج از کشور کاری نیست که بخواهم برای مدتی انجام دهم. موقعیت هایی که خارج از مرزهای ایالات متحده قرار دارند، جزو گزینه های روی میز من نیستند. حس میکنم که در حال حاضر، سفر کردن همچون تاس ریختن است. ما هیچ اطمینان خاطری نداریم.»

احمد خلیفه، طراح بازی و دانشجوی دکترا در دانشگاه نیویورک است. وی که اصالاتاً مصری به حساب می آید، با ویزای دانشجویی به آمریکا آمده است. «من از سفر به خارج از ایالات متحده می ترسم که خانواده ام را خیلی غمگین می کند.» وی ادامه می دهد: «ترامپ غیرقابل پیش بینی است و ممکن است یک روز بگوید ما مصر را هم مشمول قانون می کنیم. من واقعا خشمگین هستم و ترسیده ام. باعث می شود حس کنم هنوز در مصر و تحت حکومت نظامی زندگی می کنم.»

آینده ای نامعلوم

مژده غربی، نایب رییس تبلیغات و عملیات های شرکت Certain Affinity است؛ توسعه دهنده ای ساکن تگزاس که شهرت زیادی به خاطر کار روی فرنچایزهای Halo و Age of Booty یافته است. غربی که در ایران چشم به جهان گشوده، در سنین کودکی به ایالات متحده مهاجرت کرد.

مژده غربی: همه ما خواسته های واحدی داریم: صلح، عشق و رفاه برای همه

«من یک شهروند ایالات متحده هستم و مردم به من می گویند پس نیازی نیست نگران باشی.» وی ادامه می دهد: «اما پیامدها این موضوع فراتر از آن هفت کشور می رود. من دوستان بین المللی زیادی در اینجا دارم -از ایتالیا تا ویتنام و ترکیه- و این مسئله هرکسی که مهاجرت کرده باشد را تحت تاثیر قرار می دهد. واقعا قلبم را می شکند. مردم نگران هستند که آینده برای خانواده و فرزندان شان به چه شکل خواهد بود.»

اصالت حدود 15 درصد از کارمندان Certain Affinity، به خارج از ایالات متحده باز می گردد. «به عنوان یک رهبر تجاری، من باید از کارمندان مان محافظت کنم. من باید مراقب باشم که چه افرادی را به آن سوی دریاها می فرستیم. جای شرم دارد؛ چرا که این مسئله روی موقعیت های احتمالی که کارمندان می توانند به دست آورند تاثیر می گذارد. حتی اگر آنها از حقوق قانونی و برابر برخوردار باشند، ما هیچوقت نمی خواهیم آنها را در موقعیتی قرار دهیم که در جایی گیر بیفتند و نتوانند به خانه بازگردند.»

من بسیار ناراحت هستم که برخی از کارمندانم حالا احساس می کنند دیگر در امان نیستند. برادرزاده 10 ساله من مدتی پیش پرسید که آیا دوستان وی و اعضای خانواده ما از کشور بیرون خواهند افتاد یا خیر. هیچ کودکی نباید نگران چنین چیزی باشد. درست نیست. همه ما، خواسته های واحدی داریم: صلح، عشق و رفاه برای همه.»

توصیه و بازخوردها

مونا ابراهیم وکیلی در Interactive Entertainment Law Group است که از جانب کمپانی های بازی وارد عمل می شود. او خود را فردی عرب-آمریکایی توصیف می کند که در ویرجینیای غربی بزرگ شده است.

توصیه او به افرادی که تحت تاثیر فرمان ترامپ قرار گرفته اند، روشن و سختگیرانه است. «خطرناک ترین کاری که یک نفر از این هفت کشور می تواند در حال حاضر انجام دهد، خروج از ایالات متحده است. افرادی که کارت سبز در اختیار دارند ممکن است مشکلی نداشته باشند، اما مسائل فعلی، چیز دیگری به ما می گویند؛ بنابراین اگر من باشم در انجام این کار تردید می کنم.»

«افرادی که با ویزای کاری یا هر ویزای دیگری که به کار برای دولت اشاره ندارد در آمریکا حضور یافته اند، نباید کشور را فعلاً ترک کنند چون دیگر قادر به بازگشت به داخل نخواهند بود.»

I Need Diverse Games یک بنیاد خصوصی است که کمپین هایی برای نمایان سازی گوناگونی افراد در صنعت بازی های ویدیویی راه اندازی می کند. این بنیاد اخیراً کمپینی به نام «توسعه دهندگان بازی در برابر منع مسلمانان» به راه انداخته است.

بسیاری از فعالان مسلمان صنعت بازی احتمالاً ناشناخته باقی می مانند و از جلب توجه ها نسبت به خود نگران هستند

«این [قانون] به شکلی غیرمنصفانه افرادی را هدف قرار می دهد که در ایالات متحده زندگی می کنند و قادر به سفر نیستند؛ به خاطر ترس از عدم پذیرش مجدد.» تانیا دی پَس، برگزارکننده این کمپین ادامه می دهد: «یا آنها در آن سوی آب ها هستند و نمی توانند برای تجارت به کنفرانس توسعه دهندگان بازی یا ایالات متحده بیایند. بنابراین این کمپین برای جمع آوری پول و اهدای آن به افرادی است که با قانون ممنوعیت مقابله می کنند.»

وی که خود مسلمان نیست، می گوید بسیاری از فعالان مسلمان صنعت بازی احتمالاً ناشناخته باقی می مانند و از جلب توجه ها نسبت به خود نگران هستند. «بسیاری از مردم با چند توسعه دهنده مسلمان شناخته شده آشنایی دارند اما آنها فکر نمی کنند شخصی که در حال همکاری با آن هستند، امکان دارد مسلمان باشد و تحت تاثیر این فرمان قرار گیرد.»

دو اتحادیه شناخته شده صنعت بازی نیز، نسبت به ممنوعیت ورود مهاجران مسلمان واکنش نشان داده است. «اتحادیه بین المللی توسعه دهندگان بازی» و «اتحادیه سرگرمی نرم افزاری»، هر دو بیانیه ای درباره قانون اجرایی ترامپ صادر کرده اند.

اتحادیه سرگرمی نرم افزاری، سخنگوی ناشران بازی های ویدیویی، کاخ سفید را به احتیاط بیشتر دعوت کرده است

کیت ادواردز، رییس اتحادیه بین المللی توسعه دهندگان بازی می گوید: «ما در مقابل هر قانون و هر دولتی که بخواهد توانایی افراد برای دنبال کردن علاقه خود و یافتن مسیری در توسعه بازی های ویدیویی را از آنها سلب کند می ایستیم.»

از سوی دیگر، اتحادیه سرگرمی نرم افزاری، که معمولاً به عنوان سخنگویی برای ناشران بازی های ویدیویی شناخته می شود، رویکردی محتاطانه تر در پیش گرفته و کاخ سفید را به احتیاط بیشتر دعوت کرده است. این اتحادیه افزوده: «کمپانی های ما به استعدادهای ماهر در میان شهروندان ایالات متحده، ملل خارجی و مهاجران متکی هستند.»

کنفرانس توسعه دهندگان بازی که اواخر ماه جاری میلادی در سان فرانسیسکو برگزار می شود، موضوع بحث بسیاری از توسعه دهندگان بوده که می گویند به خاطر قانون ممنوعیت، به آن مراجعه نمی کنند. از جمله این افراد می توان «شهید کمال احمد»، یکی از مدیران اجرایی سونی و رامی اسماعیل، موسس مصری-هلندی استودیوی Vlambeer اشاره کرد.

در همین حین، برگزارکنندگان کنفرانس توسعه دهندگان بازی در توییتی گفته اند: «ما از ممنوعیت مسلمانان وحشت کرده ایم. قطعاً ما پول مراجعه کنندگان تحت تاثیر قرار گرفته را پس می دهیم و به مبارزه برای عدم مشمول شدن بازی سازان ادامه می دهیم.»

گام بعدی برای صنعت بازی چیست؟

کمپانی های بازی سازی متفاوتی بیانیه هایی در نقد فرمان ترامپ منتشر کرده اند یا مدیران آنها پیامی به کارمندانی که راه خود را رسانه ها باز کرده اند به رشته تحریر در آورده اند.

مایک مورهیم، مدیر بلیزارد در پیام خود به حمایت از کارمندان تحت تاثیر قرار گرفته می پردازد و فرمان اجرایی ترامپ را نقد می کند. «این موضوع در تضاد کامل با ارزش هایی است که کمپانی ما براساس آنها بنا شد.» وی در ادامه می گوید: «ما همواره شرکتی بوده ایم که گوناگونی را در آغوش گرفته و با یکدیگر با احترام برخورد کرده ایم و همیشه همینگونه خواهیم ماند.»

مسلمانان آمریکایی فعال در صنعت بازی اعتقاد دارند فرمان ترامپ، جذب استعدادهای بیشتر را دشوار می سازد

صنعت بازی تمایلی واضح به دسترسی آزاد به استعدادهای بین المللی دارد. مسلمانان آمریکایی فعال در صنعت بازی، اعتقاد دارند که این فرمان اجرایی، جذب استعدادهای بیشتر را دشوار می سازد؛ نه تنها از کشورهای تحت تاثیر قرار گرفته، بلکه از سراسر جهان.

غربی می گوید: «ما می توانیم در اقتصاد جهانی وارد رقابت شویم. اما همچنین، اگر شما به گوناگونی اهمیت ندهید، ابعاد مهمی را از دست می دهید.»

«بازی ها به صورت مشخص، افراد گوناگونی را از سراسر جهان جذب می کنند.» ناصر ادامه می دهد: «بسیاری از کمپانی های سیلیکون ولی به وحشت افتاده اند و بازی های ویدیویی هم شرایط مشابهی دارند. اگر این کشور می خواهد مرزهایش را در برابر جامعه جهانی ببندد، در این صورت شما تنها تعداد استعدادهایی که می توانید به دست آورید را محدود کرده اید.»

«ما باید بهترین استعدادها را فارغ از ریشه های آنها جذب کنیم.» ابراهیم می گوید: «ما باید دربرگیرنده باشیم، اما در حال حاضر شرایط خطرناکی به وجود آمده است. صادقانه فکر می کنم خصومتی که این دستگاه حکومتی نسبت به مسلمانان ایجاد می کند، زیان آور خواهد بود.»

مشکلات آن سوی آب ها

محمد علاءالدین بن حمزه، که معمولاً با نام علاءالدین بن شناخته می شود، یکی از مدیران اجرایی سابق کمپانی فعال در زمینه مسابقات الکترونیکی، یعنی Hitbox است که در خارج از اتریش فعال می کند. او شهروندی آلمانی با اصالت تونسی است.

او می گوید که به دفعات در ایالات متحده حضور داشته، به استخدام مردم پرداخته، دفترهایی راه اندازی کرده و قراردادهایی به عقد درآورده، اما وی حالا اعتقاد دارد که سفر به ایالات متحده دشوار خواهد بود. تلاش های او برای استخدام در ایالات متحده -منطقه ای که اعتقاد دارد بیشترین نیاز ممکن را به مهارت های توسعه تجارت او در زمینه مسابقات الکترونیکی یافته است- حالا تحت تاثیر کنترل سختگیرانه ویزا و کارمندانی نگران قرار گرفته.

تلاش های علاءالدین بن برای استخدام در ایالات متحده، حالا تحت تاثیر کنترل سختگیرانه ویزا و کارمندانی نگران قرار گرفته

«اگر من از نام کاملم استفاده کنم، گاهی حتی هیچ پاسخی هم نمی گیرم.» او با صحبت درباره مستنداتی که در اختیار کارفرمایان مختلف قرار داده ادامه می دهد: «اگر من از نام کوتاه ترم استفاده کنم، آنها از من استقبال می کنند، اما تنها تا زمانی که وارد جزییات مربوط به ویزا شویم.»

«من شغل های زیادی در ایالات متحده ایجاد کرده ام، اما نمی توانم شغلی برای خودم بیابم. کمپانی ها نمی خواهند این روند را با شخصی عرب یا مسلمان زیر نظر دولت ترامپ آغاز کنند؛ حتی با این وجود که من آلمانی هستم. چرا که آنها می ترسند پول خود را از دست دهند و من تایید نشوم یا کشور من هم تحت تاثیر قانون ممنوعیت مهاجرت قرار گیرد.»

درست مثل بسیاری از افرادی که برای نگارش این مقاله همکاری کرده اند، علاءالدین بن هم با مشکلاتی در سفر به ایالات متحده مواجه شده است و گاهی محبور بوده برای ساعت ها با مسئولین مهاجرت مصاحبه کند. او یک بار به مدت 24 ساعت تحت توقیف باقی ماند چرا که وی را با شخصی با نام مشابه اشتباه گرفته بودند.

«من با چند توسعه دهنده مسلمان در سراسر جهان کار کرده ام، شامل کشورهایی که تحت تاثیر ممنوعیت قرار گرفته اند و کشورهایی که در لیست نیستند.» اسماعیل در یادداشتی برای وب سایت گاردین نوشت: «آنها یا نگران توانایی خود برای ورود به ایالات متحده هستند یا نگران وضعیت فعلی ایالات متحده. شنیدن اینکه افرادی در اقتصادهای ضعیف تمام پول شان را صرف پرواز به ایالات متحده می کنند و حالا نمی توانند وارد کشور شوند قلب را می شکند.»

دو رویی در صنعت بازی

اگر صنعت بازی در حال حاضر سر و صدای زیادی در انتقاد از غیرمنصفانه بودن ممنوعیت مهاجرین به پا کرده -آن هم در زمانی که بسیاری از منافع اش به خطر افتاده- اوضاع همواره به همین منوال نبوده است.

«به نظرم جای شرم دارد که اجرای این فرمان سبب شد تا کمپانی ها شروع به صحبت و اعتراض کنند.» ناصر ادامه می دهد: «پیش از این، نوعی رویکرد "بگذارید صدایش را بشنویم و به او [ترامپ] یک شانس بدهیم" وجود داشت و در همان حین، مسلمانان، مردمی از رنگ ها و جوامع مختلف فریاد می زدند این یک فاجعه بزرگ است. این کمپانی ها باید به حرف اقلیت هایی که خواسته هایشان را برای بیش از یک سال بیان کرده اند گوش می دادند.»

«وقتی شما در یکی از محبوب ترین مدیوم ها حضور دارید، باید برای ایستادن در برابر چنین چیزهایی مسئولیت پذیر باشید.» اسماعیل می گوید: «Vlambeer به استفاده از صدای ما ادامه می دهد، هرچند که قادر به انجام کارهایی بزرگ نیست. اما حوزه تکنولوژی به شکلی مایوس کننده ظاهر شده است. نمی توانم کمپانی های زیادی را نام ببرم که بعد از پایمال شدن مداوم حقوق مردم، دست به کاری زده اند. به نظرم کلمات برای چنین چیزی کافی نیستند.»

رامی اسماعیل: نمی توانم کمپانی های زیادی را نام ببرم که بعد از پایمال شدن مداوم حقوق مردم، دست به کاری زده اند

مسلمانان در غالب موارد، به شکلی منفی در بازی های ویدیویی تصویر شده اند و به ذهنیتی کلیشه ای که از مسلمانان می ترسد و از سیاست مدارانی با ترس مشابه حمایت می کند، دامن زده اند.

الحداد می گوید که در اوایل حرفه کاری خود، وظیفه ساخت «تروریست» هایی را برای یک بازی شوتر برعهده داشت. «نوعی درگیری درونی در من شکل گرفته بود، زیرا خودم یک مسلمان بودم و یک بازی درباره کشتن مسلمانان می ساختم.»

وی به یاد می آورد: «با در نظرگیری این که اوایل کار حرفه ای خود بودم، نمی خواستم سر و صدای زیادی به پا کنم. اما ذهنیت آنها درباره یک تروریست روشن بود. آنها همگی پوستی قهوه ای داشتند، به زبان عربی صحبت می کردند و جامه ای به همراه شال و دستار به تن داشتند. در واقعیت اگر شما از مناطقی که بازی در آنها جریان داشت بازدید کنید، تقریباً هیچوقت هیچ کسی را با چنین لباسی نمی بینید.»

«کلیشه ها ادامه پیدا می کنند.» غربی توضیح می دهد: «اگر چنین چیزی نمی خواهید، نیازمند دفترهای کاری گوناگون هستید. ما می خواهیم در بازار به رقابت ادامه دهیم. ما می خواهیم بهترین باشیم و بنابراین باید بهترین کار را ارائه دهیم و این بدان معناست که نیازمند تلاشی همگانی هستیم.»

چرخشی به سمت آینده

اکثر مصاحبه کنندگان این مقاله، با مشاهده تلاش های آمریکایی ها و مردم سراسر جهان برای مقابله با قانون منع مهاجرت، ابراز امیدواری کرده اند.

«من عاشق مشاهده مردمی هستند که اعتراض شان را ابراز می کنند و می خواهند حمایت کنند.» غربی ادامه می دهد: «به همین دلیل است که من می خواهم آزادانه در این باره صحبت کنم. به عنوان یک صاحب کار و تجارت، ما پلتفرمی در اختیار داریم و برعهده خودمان است که صدای افرادِ بی صدا باشیم. هرکدام از ما می تواند تاثیری کوچک در مسیری بزرگ داشته باشد و نه صرفاً درباره این موضوع، بلکه درباره موضوعات مانند بی خانمانی، مشکلات سربازان کهنه کار و تحصیل.»

«بسیاری از مردم آمریکا واقعاً الهام بخش هستند.» اسماعیل می گوید: «مشاهده اینکه بازخوردی برای چنین اتفاقی وجود دارد واقعاً خوب است. فقط امیدوارم که این بازخورد برای توقف سرزنش کردن جمعیت 1.6 میلیاردی مسلمانان به خاطر اعمال چند نفر کافی باشد.»

«بازی ها مدیومی فوق العاده برای اعتراض هستند.» ناصر توضیح می دهد: «اگر ترامپ به چهار سال ریاست جمهوری می رسد، به نظرم ما هم باید برای چهار سال بازی هایی اعتراضی بسازیم. من واقعاً وارد این صنعت نشدم تا با فاشیسم مقابله کنم اما فکر می کنم این کاری خواهد بود که برای مدتی کوتاه در آینده به انجام خواهم رساند.»