شرحی کوتاه از شکل گیری پلی استور؛ از اندروید مارکت تا گوگل پلی

پنج سال پیش، در تاریخ 6 مارس 2012، گوگل تغییری بزرگ به اندروید آورد و همه محتواهای موجود روی سیستم عامل خود را تحت یک پلتفرم واحد معرفی کرد: گوگل پلی استور.

قبل از آن، کاربران اندرویدی باید اپلیکیشن ها، بازی ها و برنامه های تلویزیونی را از «اندروید مارکت»، موسیقی را از «گوگل موزیک» و کتاب های الکترونیکی را از «Google eBookstore» دریافت می کردند.

تبدیل همه این بخش ها به یک پورتال واحد، زندگی را برای همه کاربران اندرویدی ساده تر کرد و به طور کلی، گستره وسیع تری از مخاطبان را برای اندروید در پی داشت.

اندروید مارکت در سال 2008 عرضه شد و بهترین راهی بود که کاربران می توانستند از طریق آن، اپلیکیشن ها و بازی ها را برای دیوایس مجهز به سیستم عامل اندروید خود دانلود کنند.

یک سال بعد در سال 2009، قابلیت خرید به اندروید مارکت آمریکا و انگلستان افزوده شد و در سال 2010 نیز به دیگر کشورها اضافه شد. همان سال، اهالی مانتین ویو، Google eBookstore را نیز عرضه کردند.

در 2011 هم نوبت به گوگل موزیک رسید. برای ساکنان آمریکا، 2011 سالی بود که می توانستند از طریق دستگاه مجهز به سیستم عامل اندروید، کتاب و یا فیلم کرایه کنند.

مسلما، داشتن چندین درگاه فروش برای یک پلتفرم واحد، بسیاری از مصرف کنندگان را گیج می کرد و مخاطبان نمی توانستند بهره کافی از همه محتوای موجود را ببرند. به همین دلیل، گوگل پنج سال پیش تصمیم گرفت تا گوگل پلی استور را معرفی کند.

در زمان معرفی این سرویس، گوگل اعلام کرد تمام خریدهای انجام شده از طریق گوگل پلی، بر مبنای کلود خواهند بود، یعنی در این شرایط، هیچ کاربری دیگر نباید نگران از بین رفتن محتوای خریداری شده خود باشند.

اگر موبایل خود را گم کردند یا می خواستند ی تبلت بخرند، می توانستند با ورود به اکانت خودشان، محتوای خریداری شده را دوباره دانلود کنند. در واقع این محتوا تا ابد برای کاربر باقی می ماند.

در زمان عرضه گوگل پلی در مارس 2012، این فروشگاه 450 هزار اپلیکیشن و بازی اندرویدی داشت. مسلما، این رقم طی پنج سال بعد به شدت افزایش یافت. همچنین، گوگل پلی یکی از راه های خرید موبایل ها و تبلت های نکسوس گوگل هم بود.

تغییرات و پیشرفت ها: 2012 تا 2015

کمپانی بزرگ آمریکایی اما پس از افتخاراتی که با گوگل پلی کسب کرده بود بیکار ننشست و به حرکت ادامه داد. در آگوست 2012، نقشه آن ها برای ارائه کارت های هدیه فیزیکی گوگل پلی در ایالات متحده آمریکا آغاز شد و به کسانی که کارت اعتباری نداشتند این فرصت داده می شد تا از این طریق، اپلیکیشن، بازی و دیگر محتواهای موجود را خریداری کنند.

سپس در ماه مه 2014 تغییراتی ریز و درشت به گوگل پلی استور آمد که برای مثال سایز هر اپلیکیشن و یا امتیاز آن را نشان می داد. در ماه ژولای، گوگل پلی طراحی جدیدی به خود گرفت، آنچه که موسوم بود به «متریال دیزاین» و همه محصولات گوگل را دستخوش تغییر کرد.

تابستان 2014، از عمر گوگل پلی تقریبا 2 سال و نیم گذشته بود. این غول جستجوی آمریکایی که به داشتن گسترده ترین شبکه تبلیغات و موتور جستجوی اینترنتی شهرت دارد، عمده درآمد خود را از طریق تبلیغات اینترنتی کسب می کرد و حالا گوگل پلی تبدیل شده بود به دومین بیزینس پول ساز برای آن ها. تعداد اپلیکیشن ها به 1.5 میلیون عدد رسید، در مقایسه با اپ استور اپل که 1.2 میلیون اپلیکیشن و بازی روی خود داشت.

در مارس 2015، گوگل تصمیم گرفت تا فروش سخت افزار خود را از گوگل پلی استور جدا کرده و بخش مجزایی برای آن تحت عنوان «گوگل استور» در نظر بگیرد. این یعنی گوگل پلی فقط برای خرید و دانلود محتوای دیجیتال است.

چندی بعد، در ماه اکتبر 2015، گوگل پلی استور یک بازطراحی بزرگ دیگر دریافت کرد و صفحه محصولات به شکلی دیگر در آمد. ظاهر دکمه ها تغییر کرد و همه چیز به دو بخش «اپلیکیشن و بازی» و «سرگرمی» تبدیل شد.

بخش اول که لازم به توضیح نیست اما بخش دوم شامل فیلم، سریال، کتاب، موسیقی و مجله های مختلف می شود. بعدها این بخش به «فیلم ها، موسیقی و کتاب ها» تغییر نام داد.

بازه زمانی فعلی: 2015 تا 2017

در آوریل 2016، همه آیکون های مرتبط با مجموعه اپلیکیشن گوگل پلی تغییر ظاهر دادند تا ظاهر مثلثی شان کاملا شبیه به نماد اصلی اپلیکیشن گوگل پلی بشود. در ماه مه، این شرکت اعلام کرد که قصد دارد گوگل پلی استور و اپلیکیشن های اندرویدی خود را روی تعدادی از کروم بوک هایی که سیستم عامل کروم را اجرا می کنند، قابل استفاده سازد.

اوایل همین امسال، گوگل اعلام کرد همه کروم بوک هایی که در سال 2017 عرضه شوند، دسترسی به گوگل پلی را خواهند داشت و می توانند اپ های اندرویدی را اجرا کنند.

گوگل همچنان هم به ایجاد تغییرات در رابط کاربری پلی استور ادامه می دهد. در ماه نوامبر، بخش Trending اضافه شد تا محصولاتی که بسیار مورد توجه قرار گرفته اند در آن بخش نمایش داده شود.

در سال 2016 یک تغییر بزرگ دیگر هم رخ داد و گوگل گفت جلوی اپلیکیشن هایی که با ترفندهای شیادانه به دنبال کسب امتیازات مثبت و دانلود بالا هستند را می گیرد تا کاربران از این طریق گمراه نشوند.

امروز و فردا

امروز، گوگل پلی استور تقریبا هسته مرکزی بخش محتوای سیستم عامل اندروید است و کاربر اگر بخواهد هر محتوایی روی موبایل خود داشته باشد باید از طریق آن اقدام کند. در حالی که تعداد کثیری اپلیکیشن شخص ثالث مشابه نظیر آمازون اپ استور وجود دارند، اما هیچ یک به اندازه گوگل پلی استور محتوا درون خود جای نداده اند.

در اصل، موسسه تحقیقاتی AppBrain تخمین زده که در حال حاضر بیش از 2.77 میلیون اپلیکیشن و بازی روی گوگل پلی است. این حتی شامل تعداد فیلم ها، سریال های تلویزیونی، موسیقی ها، کتاب های الکترونیکی و مجله ها هم نمی شود.

در همین حین، تحلیلگران این موضوع را مورد بحث قرار داده اند که تا چند سال دیگر، اپ استورهای سنتی مثل گوگل پلی سر جای خود باقی می مانند.

با وجود سیری، آمازون الکسا و دستیار گوگل طی یکی-دو سال اخیر، پیشرفت دستیارهای صوتی و دیجیتالی را دیده ایم. بسیاری از اپلیکیشن های موجود، با پیشرفت بیشتر هوش مصنوعی کاربرد خود را از دست می دهند.

همچنین شاهد ظهور WebAPK ها نیز هستیم که کارایی های بیشتری به کاربر نسبت به اپ های معمولی ارائه می دهند. دست آخر، پیشرفت در فناوری کلود نیز می تواند جایگاه والاتری برای اپلیکیشن های استریم کننده و سرویس های جایگزین اپ های قدیمی ایجاد کند. و چه کسی می داند که این تغییرات روز به روز دنیای موبایل در آینده به چه شکل پیش خواهد رفت؟

به هر روی، گوگل پلی استور در فرمت فعلی، موفقیت های بالایی را کسب کرده و روزی که تغییراتی این چنینی به خود ببیند چندان نزدیک نیست. فعلا، اکوسیستم دیوایس های اندرویدی رو به رشد بوده و همه دستگاه های جدیدی که به مجموعه اش اضافه می شوند، دسترسی به گوگل پلی هم خواهند یافت.

همچنین، دیگر پلتفرم ها و محصولات نظیر ساعت های مجهز به سیستم عامل Android Wear یا Android Auto و Android TV هم از ورژن های مختلف گوگل پلی استفاده می کنند. در گزارش پنجمین سالگرد گوگل پلی، این شرکت اعلام داشت که حالا 1 میلیارد دیوایس مجهز به گوگل پلی در 190 کشور دنیا فعال هستند.