انتشار گاز متان عامل جاری شدن آب در سطح مریخ بوده است

سیاره مریخ در حال حاضر بسیار سرد و خشک بوده و اثری از آب مایع در آن نیست؛ اما بنا بر شواهد و تصاویر موجود از رودخانه ها و دره ها، به نظر می رسد که در گذشته آب فراوانی در سطح این سیاره جاری بوده که بر اساس پژوهش دانشگاه شیکاگو، عامل اصلی آن گرمایش جو مریخ بوده است.

واکنش آب با سنگ های مریخ منجر به تولید متان شده بود

طبق تحقیق مورد بحث که در ژورنال «Nature Geosciences» منتشر شده، حدود 3 میلیارد سال پیش مقدار قابل توجهی گاز متان در لایه های زیرین یخ های مریخ و بر اثر واکنش آب با سنگ های بستر دریاچه ها شکل گرفته است. این گازها که در زیر لایه های یخ به دام افتاده بودند، پس از مدتی به دلیل تغییر جهت محور چرخش مریخ و تابش خورشید بر سطح بیشتری از سیاره، در اتمسفر رها شده و به همراه دی اکسید کربن موجود در جو، موجب گرم شدن مریخ شده اند.

البته محور چرخش سیاره زمین هم نسبت به محور عمود بر صفحه گردش، 23.4 درجه انحراف دارد (که موجب به وجود آمدن فصل ها شده) اما انحراف مذکور به دلیل وجود ماه به صورت یک لنگر، از ثبات بالایی برخوردار بوده حال آن که دو قمر کوچک مریخ (فوبوس و دیموس)، توانایی برقراری تعادل لازم را ندارند و این امر باعث می شود محور گردش مریخ به طرز نامنظمی منحرف شود.

«اِدوین کایت» نویسنده مقاله مورد بحث، معتقد است گاز متان (قبل از تجزیه شدن توسط نور خورشید) توانسته برای چند صد هزار سال دمای سیاره مریخ را افزایش دهد که توضیح مناسبی برای جاری شدن آب و حتی احتمال شکل گیری حیات بوده است.

اما از طرف دیگر برخی دانشمندان معتقدند در صورت گرم شدن مریخ توسط متان و دی اکسید کربن، باید در حال حاضر مقدار قابل توجهی CO2 در اتمسفر سیاره موجود باشد که این طور نیست.

با این حال آژانس فضایی اروپا یک مدارگرد با توانایی تشخیص گازهای مختلف (از جمله متان) را به مریخ فرستاده که قرار است با کاهش ارتفاع و گردش در مدارهای پایین تر، به دنبال آثار متان و دی اکسید کربن باشد که در صورت کشف شواهد مورد نیاز، پژوهش اخیر را تأیید خواهد کرد.