حذف USSD و سرگردانی ۱۸ میلیون کاربر موبایل با اینترنت 2G

با حذف شدن USSD زمزمه‌هایی مبنی بر استفاده از اپلیکیشن‌های موبایل به جای آنها شنیده می‌شود؛ اپلیکیشن‌هایی که اکنون چندان در میان کاربران فراگیر نیستند و از طرفی، برای کارکرد به اتصال اینترنت نیاز دارند. این در حالیست که زیرساخت اینترنت ثابت و سیار در برخی از نقاط کشور هنوز دایر نیست و افرادی که به اینترنت مناسب دسترسی ندارند جمعیت بالایی را تشکیل می‌دهند.

بی‌شک سرعت رشد و توسعه تکنولوژی در کشور بر کسی پوشیده نیست اما آیا نرخ این رشد به حدی بوده که تمامی کاربران را در هر نقطه‌ای به اینترنت پرسرعت و بدون قطعی وصل کند؟ با اینکه به‌تازگی اعلام شده پوشش اینترنت پرسرعت موبایل در کشور سراسری شده، ولی نکته اینجاست که تمامی کاربران شهرها و روستاها لزوما از موبایل‌های هوشمند با قابلیت‌های 3Gو 4G استفاده نمی‌کنند.

آمارها نشان می‌دهد که 18 میلیون نفر از اینترنت نسل دوم استفاده می‌کنند که این رقم در حدود یک سوم آمار کلی اینترنت همراه در کشور را در برمی‌گیرد. به این آمار باید مشترکین موبایل‌های ساده را نیز اضافه کرد که رقمی معادل 25 میلیون سیم‌کارت است و این اعداد نشان می‌دهد که جایگزین مناسب نمی‌تواند اپلیکیشن‌های موبایل باشد.

مضاف بر این موارد، کاربرانی را باید در نظر داشت که آموزشی برای نحوه کارکرد با این برنامک‌های موبایل ندیده‌اند و دنبال راهی آسان و ساده برای خرید شارژ سیم‌کارت خود هستند؛ فرایندی که سهم ۸۰ درصدی از بازار تراکنش‌های انجام شده با USSD را دارد. این افراد که عموما میانگین سنی بالایی دارند در کنار جمعیت میلیونی قرار می‌گیرند که به دلایل مختلفی که ذکر شد، نمی‌توانند از اپلیکیشن‌های موبایل برای خرید شارژ موبایل استفاده کنند.

تصور شخصی در روستای بدون پوشش اینترنت و یا افرادی که در جاده‌های کشور و بدون دسترسی به اینترنت بین انبوه مشکلات اقلیمی جاده از کمبود شارژ پولی تلفن همراه رنج می‌برند، خود می‌تواند دلیل شفاف‌تر و ملموس‌تری باشد تا به این موضوع پی برد که زیرساخت‌های لازم برای جایگزین مناسب کدهای USSD هنوز در کشور فراهم نشده است.

مبحث «مدیریت زمان» در این میان از دیگر مشکلاتیست که بانک مرکزی با آن درگیر است. تمرکز امروزه بانک مرکزی روی موضوع امنیت کدهای دستوری USSD این شبهه را به وجود می‌آورد که اگر استفاده از این سیستم دارای امنیت کافی در مبحث پرداخت نیست، چرا از ابتدای امر جلوی آن گرفته نشد و یا محدود نگردید؟ از آن سو حالا که ناگهان بانک مرکزی به فکر امنیت این روش پرداخت افتاده، تصمیم گرفته این اقدام را در زمان کوتاه و با روش ضرب‌العجل به مرحله اجرایی برساند.

این اقدام در حالی صورت می‌گیرد که هیچ تمهید و زیرساختی برای سیستم‌های جایگزین در نظر گرفته نشده است و مهلتی به شرکت‌ها برای بررسی راه‌حل‌های موجود و یا مجوز به آنها برای ورود به سیستم‌های جدید همچون NFC داده نشده است. هرچند در نهایت با وساطت وزارت ارتباطات تعویقی چندماهه در اجرایی شدن ابلاغیه بانک مرکزی رخ داده تا اپراتورها و دیگر شرکت‌ها بتوانند راه‌حل ایمن‌تر و جامع‌تری را جایگزین و آن را در میان اقشار جامعه فرهنگسازی کنند.

عادت دادن میلیون‌ها مشترک به این سیستم‌ها به‌جای روش‌های استاندارد و جهانی پرداخت Payment Mobile از دیگر اشکالاتیست که به سیاست‌های بانک مرکزی برمی‌گردد. سوق دادن کاربران به سمت استفاده از اپلیکیشن‌های موبایل نیز امریست که به نظر می‌رسد چندان اصولی نیست چرا که به لحاظ تئوری، امنیت در نرم افزارهای موبایلی تا سطح قابل قبولی قابل تامین است، اما اینکه نرم افزارهای پرداخت موبایلی موجود چقدر الزامات امنیتی را رعایت نموده‌اند، موضوعی است که باید مورد بررسی دقیق‌تر قرار بگیرد.