بازگشت به گذشته؛ نتیجه بررسی سمند توسط نشریه Car Magazine انگلستان

مشکلات جهان اول. عبارتی که امروزه استفاده می شود تا به حل و فصل وسواس ها، خراب کاری ها و نگرش های نافرجام یا بیهوده بپردازد، بدون این که به این مسئله توجه کند که چه چیزی در زندگی واقعا مهم به شمار می رود.

آن هایی که سر و کارشان با خودرو است در این سفر قدم می گذارند، ژورنالیست های خودرویی اما بیش از باقی افراد وارد این قضیه می شوند.

این در واقع وظیفه ما است که به کیفیت نگه دارنده جا لیوانی و گرمکن صندلی بپردازیم و مدل قدیمی و جدید را باهم مقایسه کنیم، در نتیجه نیاز به یک حافظه تاریخی مناسب داریم.

پس ما در این جا با طراوت و شادابی و حس نو بودن نیز سرکار داریم. اما زمانی که  باید به خودرویی بپردازیم که از جهان اول نیست و مجبوریم آن را در فرودگاهی در آکسفورد شایر تست کنیم کار کمی سخت خواهد شد.

این خودرو IKCO (نام انگلیسی ایران خودرو) سمند است و اگر چند مدتی را در ایران گذرانده باشید با آن آشنایی خوبی کسب خواهید کرد. در واقع بیش از نصف خودروهایی که در خیابان ها می بینید یا پژوهای دهه 90 و یا تالبوت های دهه 80 است. سمند را یک خودروی ملی در ایران می شناسند. اما در چند کشور مختلف تولید و به فروش می رسد.

چرا تا به حال سمند را ندیده ام؟

خودروهای ایرانی در دنیای غرب به فروش نمی رسند، اما عکس این قضیه وجود دارد. خلاف این موضوع را در ترکیه شاهد هستیم که به عنوان بخشی از خاورمیانه خودروهایش را به کشورهای غربی نیز صادر می کند. این که چرا خودروهای ایرانی همانند همتایان ترکیه ای خود به کشورهای غربی صادر نمی شوند به مسائل مختلفی همچون سیاست، تحریم های اقتصادی و...باز می گردد.

تاریخچه صنعت خودروسازی این کشور به دهه ها قبل باز می گردد. این صنعت ضربه های اساسی پس از سرنگونی رژیم سابق ایران در اواخر دهه 70 میلادی خورد، اما دوباره بازسازی و رشد کرده و با شرکت های دیگر همچون رنو و پژو همکاری کرده است و در یک سال خوب و پر بازده می تواند بیش از یک میلیون خودرو و کامیون تولید کند.

در سال های اخیر نام دو خودروسازی اصلی شنیده شده؛ سایپا (در سال 1965 تاسیس شد) و شرکت بزرگ تر یعنی ایران خودرو (در سال 1962 میلادی تاسیس شد) که ما آن را با نام IKCO می خوانیم. در واقع این ایران خودرو بود که شروع تولید خودرو را به صورت اساسی در ایران شروع کرد. پیکان نامی آشنا در صنعت خودروسازی ایران است که بر پایه هیلمن هانتر ساخته شده بود.

جایگزین آن اما سمند بود که در سال 2005 معرفی شد. سمند بر پایه پژو 405 ساخته شده و اتفاقا نمونه مورد بررسی از موتور پژو (TU5) استفاده می کند، اما به صورت گسترده اکثر قطعات خودرو توسط خود IKCO ساخته شده است.

تجربه رانندگی با سمند چگونه است؟

سمند در نگاه اول کند و بسیار ساده به نظر می رسد. در واقع با قرار دادن در کنار یک فولکس واگن گلف مدل 2017 تفاوت آن ها به قدری زیاد می شود که انگار دیگری از یک سیاره دیگر آمده است (طراحی سمند اولیه به مقدار بسیار زیادی شبیه به فولکس واگن پاسات مدل 1996 است).

اگر در محیطی همچون فرودگاه با آن رانندگی کنید آن را دچار تردید و پر از لرزش خواهید یافت. سیستم تعویض دنده آن نیز چندان خوب به نظر نمی رسد. گرچه باید این را هم در نظر گرفت که این خودرو برای محلی ساخته شده که وضعیت و کیفیت آسفالت آن بسیار اسفناک است و تعلیق و فنر با بازی بسیار زیاد و ارتفاع بالای خودرو به نسبت سطح زمین بیشتر مناسب جاده های ایران است تا یک کشور اروپایی.

میزان سوخت باقی مانده در باک خودرو چندان قابل اطمینان نیست و نشان گر دقیقی ندارد. موتور خودرو نیز با انواع و اقسام ترفندهای فن آوری بهینه سازی شده است تا مصرف سوخت تا جای ممکن کم باشد.

این خودرو من را به مقدار بسیار زیادی یاد خودرویی که در اوایل دهه 80 میلادی داشتم می اندازد. آن مدل ها مثل تالبوت سولارا 1.6 (آن زمان پژو و تالبوت از یک گروه خودروسازی بودند) خودروهایی نبودند که برای سرعت رفتن ساخته شده باشند و همانند شعری بودند که چند بیت اش سروده نشده و شعری ناقص به شمار می رفتند.

اما سمند همانند سولارا بسیار ساده است. قابلیت رانندن در یک خط صاف را دارد. سولارا نیز قادر بود تا جایی به رانندگی ادامه دهد که لنت ترمزهایش به کلی تمام شود.

کابین سمند چطور است؟

اگر به دنبال انبوهی از تجهیزات الکترونیکی و کمکی برای رانندگی هستید جای اشتباهی را انتخاب کرده اید. فضای داخلی نسبتا بزرگ و جادار بوده و با استفاده از مواد معقول و ساده کار شده است. در واقع جوری طراحی شده تا تمام توجه شما به چرخ ها، ترمز، پدال گاز، کلاچ و دسته تعویض دنده باشد نه چیزی دیگر.

تمامی این ادوات چندان دقیق و جسورانه عمل نمی کنند که شرم آور است، زیرا ماهیت یک خودرو به همین چیزها بر می گردد اما نمی توان وضعیت آن را بحرانی قلمداد کرد.

در اتاق خودرو ترکیبی از پلاستیک شکننده، پارچه نرم و طرح چوب براق استفاده شده است که به طور خاص برای خودرویی همچون سمند خوب ارزیابی می شود. قطعات نیز به نسبت خوب در کنار همدیگر قرار گرفته اند و مونتاژ شده اند تا از صداهای اضافی در امان باشند.

برای روشن کردن به کلید احتیاج دارید و خبری از دکمه استارت نیست، از دکمه پارک نیز خبری نبوده و باید از ترمز دستی استفاده کنید. سیستم صوتی خودرو به صورت سنتی رادیو- CD و MP3 است. همچنین یک محل برای هشداری صوتی خودرو تعبیه شده که دکمه های مخصوص به خود را دارد.

این سیستم به یک صدای سرزنش کننده نیز مجهز هست که خیلی زود شما را خسته می کند.

نتیجه گیری پایانی

من از رانندگی با سمند لذت بردم و بسیاری از چیزهای آن را تحسین می کنم. آیا به نظرتان من شبیه کسی هستم که حاضرم به عصر پارینه سنگی صنعت خودروسازی برگردم؟ جواب منفی است.

صنعت خودروسازی جهان اول جوری قطعات خودرو را در کنار هم قرار می دهد که شما به چیزی جز آن حتی نمی توانید فکر کنید. به طور مثال فولکس واگن گلف یک خودروی معرکه است و در آن شکی وجود ندارد و به عنوان خودروی روزمره کشورهای اروپایی شناخته می شود، همانطور که این نقش را سمند در ایران بازی می کند.

وقتی که اولین بار با چیزهایی همچون ABS ، کنترل کشش و کروز کنترل آشنا شوید دیگر نمی توانید زندگی بدون آن ها را حتی تصور کنید. اگر ساعت را به 30 سال قبل بازگردانیم سمند را یک خودروی مدرن در بازار انگلستان به شمار می آوردیم. خودرویی راحتی، قابل اعتماد و با امنیت مناسب برای سفرهای خانوادگی، توصیف کلی این خودرو بود.

گرچه نقاط ضعف بسیار زیادی را هم می توان بر شمرد. بعضی از آن ها قابل تغییر هستند اما بخش اعظم کار به خاطر طراحی قدیمی خودرو قابل چشم پوشی نیست . در واقع انگار یک چشم در همه بخش های خودرو مواظب این بوده است که هزینه نگهداری و خرید آن تا جای ممکن پایین در بیاید. سمند عملکرد خوبی در تست های تصادف Euro NCAP به جا نخواهد گذاشت و در تست گازهای گلخانه ای اتحادیه اروپا نیز دیگی از گازهای سمی را تحویل شما خواهد داد.

با توجه به تاریخچه صنعت خودروسازی ایرانی ها، تعداد خودروهای بسیار زیادی در دوران صلح به فروش رفته اند، به همین دلیل این شرکت ها توانسته اند سرمایه گذاری خوبی در بخش R&D (تحقیق و توسعه) انجام دهند. به طور مثال خبر می رسد که پینین فارینا در حال کار با ایران خودرو بر روی مدل جدیدی است. همچنین یک گام بلند در زمینه تست های تصادف و مسائل محیط زیستی برداشته خواهد شد.

آیا در آینده نزدیک خودروی ایرانی خواهیم خرید؟ جواب به احتمال زیاد منفی خواهد بود. اما با توجه به این که تمام نام های بزرگ صنعت خودروسازی در حال سرمایه گذاری بر روی خودروهای الکتریکی و اتوماسیون هستند، یک همکاری مستقیم می تواند برای ایران خودرو برندی در حد داچیا را به وجود بیاورد تا آن ها بتوانند در پایین ترین بخش از صنعت امروز خودروسازی جهان که نیازمند خودروهای مقرون به صرفه و ساده با قیمت رقابتی است، به تولید و عرضه خودرو بپردازند.

مشخصات فنی سمند

کد موتور: (TU5 J2/L3 (NFW

موتور: 1587cc، چهار سیلندر 8 سوپاپه، 103 اسب بخار قدرت در دور 6000، 142 نیوتن متر گشتاور در دور 4000

جعبه دنده: 5 سرعته دستی، محور متحرک جلو

صفر تا صد: 12 ثانیه، حداکثر سرعت 176 کیلومتر بر ساعت

مصرف سوخت ترکیبی: 7.2 لیتر در هر 100 کیلومتر

وزن/جنس خودرو: 1220 kg/ آهن

نمرات نهایی خودرو از 5 ستاره:

هندلینگ	3 ستاره
عملکرد	2 ستاره
قابلیت استفاده	4 ستاره
فاکتور احساس	3 ستاره
نمره کلی خودرو	3 ستاره

نکته: در مقاله نشریه کارمگزین اطلاعات نوع خاصی از موتور TU5 ذکر شده است، اما احتمال می رود که خودروی مورد بررسی از همان موتور TU5 16 سوپاپه با کد JP4  بهره مند بوده باشد.